Llesiant Cymru: amserlen o ddiweddariadau dangosyddion
Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 yn ymwneud â gwella llesiant cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol Cymru. Mae’n gosod saith o nodau llesiant ar gyfer Cymru.
Efallai na fydd y ffeil hon yn gyfan gwbl hygyrch.
Ar y dudalen hon
Cyflwyniad
Mae’r ddeddf yn gosod gofyniad cyfreithiol ar Weinidogion Cymru i bennu dangosyddion cenedlaethol er mwyn mesur cynnydd tuag at gyrraedd y nodau llesiant.
Er bod y dangosyddion yn cael eu pennu gan Weinidogion Cymru, maent yn adlewyrchu Cymru gyfan a byddant yn ein galluogi i ddeall y cyfraniad a wneir gan bawb.
Dyma restr o'r dangosyddion a osodwyd gerbron y Senedd yn 2021 fel sy'n ofynnol o dan adran 10 o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015, ynghyd â manylion ynghylch pa mor aml y byddant yn cael eu diweddaru. Mae dyddiadau’r diweddariad diwethaf a’r diweddariad nesaf ar gyfer bob dangosydd ar gael ar dudalennau data a chrynodeb y dangosyddion penodol.
Dangosyddion Cenedlaethol a pandemig COVID-19
Tarfwyd ar y broses o gasglu data yn ystod pandemig COVID-19 ac mae hynny wedi amharu ar ddiweddariadau i nifer o ddangosyddion. Mae’r golofn nodiadau yn rhestru unrhyw newidiadau i’r amserlen arferol ar gyfer 2019-20 a 2020-21.
O ganlyniad i’r pandemig, rydym yn adolygu amlder nifer o ddangosyddion Arolwg Cenedlaethol Cymru. Felly, mae’r amlderau isod i’w cadarnhau ac mae’n bosibl y bydd newidiadau ar gyfer diweddariadau dangosyddion 2021-22.
Ymgynghoriad ar Lunio Dyfodol Cymru 2021
Yn 2021, cynhaliom ymgynghoriad ar y cynigion ar gyfer gosod y set gyntaf o gerrig milltir ar gyfer Cymru, a chasglu safbwyntiau ar effaith pandemig COVID-19 ar y dangosyddion cenedlaethol. Ar sail yr ymatebion, a’r mewnbwn ehangach, mae nifer bach o ddangosyddion cenedlaethol newydd wedi cael eu cynnwys ac mae eraill wedi cael eu hymestyn a’u diwygio. Mae manylion y newidiadau penodol i’w cael isod.
Rhestr o'r diweddariadau
Dangosydd | Disgrifiad | Amlder | Nodiadau |
---|---|---|---|
1 | Canran y genedigaethau byw sengl â phwysau geni islaw 2,500g | Blynyddol: Awst | |
2 | Disgwyliad oes iach adeg geni gan gynnwys y bwlch rhwng y bobl fwyaf a lleiaf difreintiedig | Ni chynhyrchwyd yn rheolaidd | |
3 | Canran yr oedolion sydd â dau ymddygiad iach neu fwy o ran eu ffordd o fyw | Blynyddol: Gorffennaf |
Diweddariad 2020-21 wedi’i gymryd o ganlyniadau chwarterol Arolwg Cenedlaethol Cymru yn lle’r arolwg blynyddol. Mae’r dangosydd cenedlaethol hwn wedi cael ei ddiwygio o “Canran yr oedolion sydd â llai na dau ymddygiad iach o ran eu ffordd o fyw” yn Llesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Mae hyn yn rhoi fwy o eglurder ac yn cyd-fynd yn well â’r geiriad a ddefnyddiwyd yn nangosydd 5. |
4 | Lefelau llygredd nitrogen deuocsid (NO2) yn yr aer | Blynyddol: Tachwedd | |
5 | Canran y plant sydd â dau ymddygiad iach neu fwy o ran eu ffordd o fyw | Pob 4 blwyddyn: 2023 | Mae’r dangosydd cenedlaethol hwn wedi cael ei ddiwygio o “Canran y plant sydd â llai na dau ymddygiad iach o ran eu ffordd o fyw” yn Llesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Mae hyn yn rhoi fwy o eglurder ac yn cyd-fynd yn well â’r garreg filltir genedlaethol arfaethedig. |
6 | Mesur o ddatblygiad plant bach | Blynyddol: Awst | Dim diweddariad yn 2019-20 neu 2020-21. |
7 |
Sgôr 9 pwynt gyfartalog disgyblion wedi’i chapio, gan gynnwys y bwlch rhwng y rhai sy'n gymwys i gael prydau ysgol am ddim a’r rhai nad ydynt yn gymwys |
Blynyddol: Rhagfyr | Dim diweddariad yn 2019-20 neu 2020-21. |
8 | Canran yr oedolion â chymwysterau ar y gwahanol lefelau yn y Fframwaith Cymwysterau Cenedlaethol | Blynyddol: Ebrill | |
9 | Gwerth Ychwanegol Gros am bob awr a weithir (o’i gymharu â chyfartaledd y DU) | Blynyddol | |
10 | Incwm Gwario Gros Aelwydydd y pen | Blynyddol | |
11 | Canran y busnesau sydd wrthi’n arloesi | Pob 2 flynedd | |
12 | Capasiti (mewn MW) yr offer ynni adnewyddadwy sydd wedi’i osod | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
13 | Crynodiad carbon a deunydd organig mewn pridd | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
14 | Ôl troed byd-eang Cymru | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | Mae’r dangosydd cenedlaethol hwn wedi cael ei ddiwygio o “Ôl Troed Ecolegol Cymru” i adlewyrchu’n fwy cywir sut y cyfeirir ato’n rhyngwladol a natur trawsbynciol yr hyn sy’n cael ei fesur. |
15 | Swm y gwastraff a gynhyrchir ac na chaiff ei ailgylchu, y pen | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
16 | Canran y bobl sydd mewn cyflogaeth, sydd ar gontractau parhaol (neu ar gontractau dros dro, ac nad ydynt yn ceisio gwaith parhaol) ac sy’n ennill o leiaf y Cyflog Byw Gwirioneddol | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol hwn wedi cael ei ddiwygio o “Canran y bobl sydd mewn gwaith, sydd ar gontractau parhaol (neu ar gontractau dros dro, ac nad ydynt yn ceisio gwaith parhaol) ac sy’n ennill mwy na 2/3 o gyflog canolrifol y DU” yn Llesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |
17 |
Gwahaniaeth cyflog o ran rhyw, anabledd ac ethnigrwydd |
Blynyddol ar gyfer gwahaniaeth cyflog rhwng y rhywiau. Y gwahaniaeth cyflog mewn perthynas ag anabledd ac ethnigrwydd i’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol hwn wedi cael ei ymestyn o “Y gwahaniaeth cyflog rhwng y rhywiau” yn Llesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. |
18 | Canran y bobl sy’n byw ar aelwydydd mewn tlodi incwm o’i gymharu â chanolrif y DU, wedi’i mesur ar gyfer plant, pobl o oedran gweithio a phobl o oedran pensiwn | Blynyddol: Chwefror/Mawrth | |
19 | Canran y bobl sy’n byw mewn aelwydydd mewn amddifadedd materol | Blynyddol: Gorffennaf | Dim diweddariad yn 2020-21. |
20 | Canran y gweithwyr y pennir eu cyflog gan gydfargeinio | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol wedi cael ei ychwanegu o’r newydd i Lesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021, i ddisodli “Canran y bobl sy’n dweud eu bod yn fodlon neu’n fodlon iawn yn eu gwaith”. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |
21 | Canran y bobl sydd mewn cyflogaeth. | Chwarterol | |
22 | Canran y bobl sydd mewn addysg, cyflogaeth neu hyfforddiant, wedi’i mesur ar gyfer gwahanol grwpiau oedran | Blynyddol: Gorffennaf | |
23 | Y ganran sy’n teimlo’u bod yn gallu dylanwadu ar benderfyniadau sy’n effeithio ar eu hardal leol | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Diweddariad 2020-21 wedi’i gymryd o ganlyniadau chwarterol Arolwg Cenedlaethol Cymru yn lle’r arolwg blynyddol. |
24 | Canran y bobl sy’n fodlon ar eu gallu i gyrraedd/cael at y cyfleusterau a’r gwasanaethau y mae eu hangen arnynt | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Diweddariad 2020-21 wedi’i gymryd o ganlyniadau chwarterol Arolwg Cenedlaethol Cymru yn lle’r arolwg blynyddol. |
25 | Canran y bobl sy’n teimlo’n ddiogel gartref, wrth gerdded yn yr ardal leol, ac wrth deithio | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | |
26 | Canran y bobl sy’n fodlon ar yr ardal leol fel lle i fyw | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Diweddariad 2020-21 wedi’i gymryd o ganlyniadau chwarterol Arolwg Cenedlaethol Cymru yn lle’r arolwg blynyddol. |
27 | Canran y bobl sy’n cytuno eu bod yn perthyn i’r ardal; bod pobl o gefndiroedd gwahanol yn cyd-dynnu’n dda; a bod pobl yn trin ei gilydd â pharch | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Diweddariad 2020-21 wedi’i gymryd o ganlyniadau chwarterol Arolwg Cenedlaethol Cymru yn lle’r arolwg blynyddol. |
28 | Canran y bobl sy'n gwirfoddoli | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Dim diweddariad yn 2020-21. |
29 | Sgôr llesiant meddyliol cymedrig ar gyfer pobl. |
Oedolion Plant Pob 2 flynedd |
Dim diweddariad yn 2020-21. |
30 | Canran y bobl sy’n unig | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Diweddariad ychwanegol yn 2020-21. |
31 | Canran yr anheddau sydd heb beryglon | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
32 | Nifer yr unedau eiddo (cartrefi a busnesau) sydd mewn perygl uchel a chanolig o lifogydd sy’n deillio o afonydd a’r môr | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
33 | Canran yr anheddau â pherfformiad ynni digonol | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
34 | Nifer yr aelwydydd y llwyddwyd i’w hatal rhag bod yn ddigartref am bob 10,000 o aelwydydd | Blynyddol: Gorffennaf | |
35 | Canran y bobl sy’n bresennol neu’n cyfranogi mewn gweithgareddau ym maes y celfyddydau, diwylliant neu dreftadaeth o leiaf 3 gwaith y flwyddyn | Pob 2 flynedd: Gorffennaf | Dim diweddariad yn 2020-21. |
36 | Canran y bobl sy’n siarad Cymraeg yn feunyddiol ac sy’n gallu siarad mwy nag ychydig eiriau o Gymraeg | Blynyddol: Gorffennaf | Diweddariad 2020-21 wedi’i gymryd o ganlyniadau chwarterol Arolwg Cenedlaethol Cymru yn lle’r arolwg blynyddol. |
37 | Nifer y bobl sy'n gallu siarad Cymraeg | Pob 10 flwyddyn: 2022 | Mae’r dangosydd cenedlaethol hwn wedi cael ei addasu o “Canran y bobl sy'n gallu siarad Cymraeg” yn Llesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Mae hyn yn gyson â’r nod cenedlaethol i gyrraedd miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050, sef y garreg filltir genedlaethol arfaethedig. |
38 | Canran y bobl sy’n cymryd rhan mewn gweithgareddau chwaraeon deirgwaith neu fwy yr wythnos | Oedolion Blynyddol: Gorffennaf Plant Pob 3 flwyddyn | Dim diweddariad yn 2020-21. |
39 | Canran yr amgueddfeydd ac archifau sy’n dal casgliadau archifol/treftadaeth sy’n cyrraedd safonau achredu’r DU | Blynyddol: Gorffennaf | Dim diweddariad yn 2019-20 neu 2020-21. |
40 | Canran yr asedau’r amgylchedd hanesyddol sydd mewn cyflwr sefydlog neu well | Blynyddol: Medi | |
41 | Allyriadau nwyon tŷ gwydr yng Nghymru | Blynyddol: Mehefin | |
42 | Allyriadau nwyon tŷ gwydr sydd i’w priodoli i ddefnyddio nwyddau a gwasanaethau bydeang yng Nghymru | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
43 | Ardaloedd o ecosystemau iach yng Nghymru | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
44 | Statws amrywiaeth fiolegol yng Nghymru | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | Cyhoeddwyd dangosydd arbrofol ym mis Medi 2021. |
45 | Canran y cyrff dŵr wyneb a’r cyrff dŵr daear sy’n cyrraedd statws da neu uchel ar y cyfan | Ni ddiweddarwyd yn rheolaidd | |
46 | Dinasyddiaeth fyd-eang weithredol | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol wedi’i ychwanegu o’r newydd i Lesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021, gan ddisodli “Yr adenillion cymdeithasol ar fuddsoddiadau gan bartneriaethau Cymreig yng Nghymru a’r tu allan i’r DU sy’n gweithio tuag at Nodau Datblygu Cynaliadwy y Cenhedloedd Unedig”. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |
47 | Canran y bobl sydd â hyder yn y system gyfiawnder | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol wedi’i ychwanegu o’r newydd i Lesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |
48 | Canran y siwrneiau a wneir ar droed, ar feic neu ar drafnidiaeth gyhoeddus | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol wedi’i ychwanegu o’r newydd i Lesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |
49 | Canran yr aelwydydd sy’n gwario 30% neu fwy o’u hincwm ar gostau mewn perthynas â thai | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol wedi’i ychwanegu o’r newydd i Lesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |
50 | Statws cynhwysiant digidol | I’w gadarnhau | Mae’r dangosydd cenedlaethol wedi’i ychwanegu o’r newydd i Lesiant Cymru: dangosyddion cenedlaethol a bennwyd ym mis Rhagfyr 2021. Rydym yn gweithio i sicrhau bod data ar gael ar gyfer y dangosydd hwn cyn gynted â phosibl. |