Archwiliad Dwfn i Goed a Phren

Roedd hyn er mwyn nodi a blaenoriaethu cyfres o gamau gweithredu i nodi a blaenoriaethu’r hyn sydd angen ei wneud er mwyn:

• plannu mwy o goed, a
• chwalu’r rhwystrau i:

1. greu coetir, gan ystyried y lefelau heriol o uchel o goed sydd angen eu plannu i fynd i’r afael â’r newid yn yr hinsawdd
2. defnyddio pren o Gymru yn y maes adeiladu a’r angen i ddatgarboneiddio cartrefi Cymru
3. annog cymunedau i blannu coed

Gallwch ddod o hyd i'r Archwiliad Dwfn i Blannu Coed: cylch gorchwyl yma.

Cyhoeddodd y Gweinidog ddatganiad ysgrifenedig: Coed a Phren ar 13 Gorffennaf yn disgrifio canfyddiadau’r archwiliad. Mae’n alwad hefyd ar i bobl weithredu i sicrhau’r newid hanfodol hwn.

Yn ystod yr archwiliad, daeth tasglu o arbenigwyr ynghyd i gydweithio. Aelodau'r Tasglu oedd:

• Amanda Davies (Pobl),
• Gareth Davies (Coed Cymru),
• Anthony Geddes (Confor),
• Sarah Jennings (NRW),
• Jenny Knight (Birmingham Institute of Forest Research),
• Mark McKenna (Down to Earth),
• Gary Newman (Woodknowledge Wales),
• Maria Wilding (Llais y Goedwig),
• Karel Williams (University of Manchester),
• Sian Barnes (Cyngor Sir Powys),
• Andrew Jeffreys (Llywodraeth Cymru).

Datblygwyd y Tasglu Coed a Phren: argymhellion i sbarduno newid. Fel rhan o’r broses, ymgynghorwyd â llawer o grwpiau â diddordeb yn ystod cyfres o weithdai:

• UAC, Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr Cymru, Stump Up For Trees, Cymdeithas y Ffermwyr Tenant, Coed Cadw ac RSPB
• Afonydd Cymru, Butterfly Conservation Wales, Ymgyrch Diogelu Cymru Wledig, Ymddiriedolaethau Natur Cymru, Canolfan y Dechnoleg Amgen and RSPB.
• Cartrefi Cymunedol Cymru, Home Builders Federation, Pontrilas Sawmills, BSW Timber, Institute of Chartered Foresters, Pryor and Rickett Silviculture.

Nododd yr Archwiliad Manwl i Goed a Phren angen dybryd i ystyried modelau ar gyfer sicrhau buddsoddiadau mewn creu coetiroedd.

Rhwng mis Medi a mis Rhagfyr 2021 bu’r Gweithgor Cyllid Coetir yn ystyried opsiynau i sicrhau cydraddoldeb i ffermwyr wrth greu coetiroedd.

Mae’r papur gweithgor hwn yn amlinellu’r argymhellion.

Aeth yr archwiliad ati i edrych yn fanylach ar yr hyn sy’n ein rhwystro rhag creu coetir ac aeth Fforwm Rheoli Tir Cymru ati i gomisiynu adroddiad ar Greu Coetir yng Nghymru.  Mae’n adolygu’r dystiolaeth ddiweddaraf ynghylch y: 

• potensial
• sbardunau
• rhwystrau, a’r
• atebion

ar gyfer creu coetir. Mae’n cynnig hefyd restr o argymhellion ar gyfer helpu i greu coetir.  Bydd yr argymhellion hyn yn galluogi rheolwyr tir i blannu mwy o goed yn amlach.