Cyn dydd Sadwrn y Busnesau Bach, mae'r Dirprwy Weinidog Tai a Llywodraeth Leol wedi cyhoeddi hwb ariannol o £10 miliwn i ganol trefi, o dan y rhaglen Trawsnewid Trefi gwerth £90 miliwn, i gefnogi busnesau a chynyddu bywiogrwydd ac ymwelwyr mewn trefi ar draws Cymru.
Bydd y cynllun benthyca yn helpu awdurdodau lleol i leihau nifer y safleoedd ac adeiladau gwag, segur ac nad ydynt yn cael eu defnyddio'n ddigonol yng nghanol trefi drwy ddarparu benthyciadau di-log i ailddatblygu neu adnewyddu safleoedd.
Bydd yr eiddo'n cael ei ailddatblygu fel siopau, cartrefi a chyfleusterau hamdden, gyda benthyciadau'n cael eu hailgylchu hyd at dair gwaith dros gyfnod o 15 mlynedd. Ar ôl eu had-dalu gellir eu defnyddio eto i ariannu benthyciadau newydd y gellir eu hailfuddsoddi mewn prosiectau tebyg.
Fel rhan o fuddsoddiad cyffredinol Llywodraeth Cymru o £41.6 miliwn, mae prosiectau llwyddiannus blaenorol yn cynnwys y Tramshed yng Nghaerdydd, Tŷ Castell yng Nghaernarfon a'r Llys Ynadon yn y Drenewydd.
Fe wnaeth y Tramshed yn ardal Grangetown yng Nghaerdydd, sy'n gweithredu fel canolbwynt i fusnesau lleol eraill ac sydd wedi ad-dalu ei fenthyciad o £500,000 yn llawn, ddefnyddio’r arian i greu cannoedd o swyddi, lletya 25 o fentrau, creu 7,500 troedfedd sgwâr o ofod busnes, cefnogi dros 40 o ddigwyddiadau cymunedol bob blwyddyn, a chynyddu nifer yr ymwelwyr 25,000 o bobl y flwyddyn.
Mae awdurdodau lleol a ariennir drwy’r cylch ceisiadau eleni’n cynnwys:
- £555,000 ar gyfer Blaenau Gwent
- £1,205,000 ar gyfer Caerdydd
- £1,000,000 ar gyfer Conwy
- £840,000 ar gyfer Sir y Fflint
- £500,000 ar gyfer Gwynedd
- £400,000 ar gyfer Ynys Môn
- £5,000,000 ar gyfer Abertawe
- £500,000 ar gyfer Wrecsam
Dywedodd y Dirprwy Weinidog Tai a Llywodraeth Leol, Hannah Blythyn:
Mae'r cynllun benthyca Trawsnewid Trefi yn amlygu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i adfywio ein canol trefi a rhoi eu hiechyd a'u bywiogrwydd wrth wraidd popeth a wnawn. Mae'r benthyciadau hyn yn cefnogi gweithgareddau sy'n denu ymwelwyr, yn mynd i'r afael â safleoedd ac adeiladau gwag ac yn cefnogi busnesau i dyfu a ffynnu.
Mae'r ffordd rydyn ni'n defnyddio ein canol trefi wedi newid ac mae llawer o drefi'n cael trafferth yn sgil gostyngiad mewn gwerthiannau manwerthu. Er bod busnesau yn ein trefi ac ar ein stryd fawr wedi wynebu heriau yn ystod pandemig y coronafeirws, rydym hefyd wedi gweld newid cadarnhaol tuag at siopa'n lleol. Rwy'n gobeithio y bydd y cyllid hwn yn galluogi’r newid hwn i barhau a dod yn rhan annatod o'r ffordd rydym yn siopa ac yn defnyddio ein trefi yn y blynyddoedd i ddod.
Mae'r cyllid hwn yn rhan o gyfanswm buddsoddiad Llywodraeth Cymru o £900 miliwn ar gyfer prosiectau adfywio ochr yn ochr â phartneriaid allweddol.