Newidiadau i'r isafswm cyflog amaethyddol o 1 Ebrill 2025
Mae hawl gan bob cyflogai yn y sectorau amaeth, garddwriaeth a choedwigaeth yng Nghymru, gan gynnwys gweithwyr a gyflogir gan griw feistri ac asiantaethau cyflogaeth, i gael yr Isafswm Cyflog Amaethyddol o leiaf.
Mae'n drosedd peidio â thalu o leiaf yr Isafswm Cyflog Amaethyddol i weithwyr amaethyddol.
Daw Gorchymyn Cyflogau Amaethyddol (Cymru) 2025 i rym ar 1 Ebrill 2025. Mae'n disodli Gorchymyn Cyflogau Amaethyddol (Cymru) 2024 ac yn cynyddu'r cyfraddau isafswm cyflog a'r lwfansau.
Cyfraddau isafswm cyflog 2025 i 2026
Mae’r cyfraddau tâl isaf ar gyfer y pum gradd o Weithiwr Amaethyddol o 1 Ebrill 2025 fel a ganlyn:
Cyfraddau tâl isafswm yr awr
| Gradd | Cyfradd tâl isaf yr awr |
|---|---|
| A1 – Gweithiwr Datblygu Amaethyddol (16-17 oed) | £7.55 |
| A2 – Gweithiwr Datblygu Amaethyddol (18-20 oed) | £10.00 |
| A3 – Gweithiwr Datblygu Amaethyddol (21+ oed) | £12.21 |
| B1 – Gweithiwr Amaethyddol (16-17 oed) | £7.55 |
| B2 – Gweithiwr Amaethyddol (18-20 oed) | £10.00 |
| B3 – Gweithiwr Amaethyddol (21+ oed) | £12.59 |
| C – Gweithiwr Amaethyddol Uwch | £13.48 |
| D – Uwch-weithiwr Amaethyddol | £14.79 |
| E – Rheolwr Amaethyddol | £16.23 |
| Prentis Blwyddyn 1 | £7.55 |
| Prentis Blwyddyn 2 (16 - 17 oed) | £7.55 |
| Prentis Blwyddyn 2 (18 – 20 oed) | £10.00 |
| Prentis Blwyddyn 2 (21+ oed) | £12.21 |
Y newidiadau eraill i gyfraddau lwfansau yw:
| Lwfans | Cyfradd | |
|---|---|---|
| Lwfans ci – fesul ci yr wythnos | £11.18 | |
| Lwfans gwaith nos – fesul awr gwaith nos | £2.12 | |
| Lwfans geni / mabwysiadu – fesul plentyn | £87.85 | |
| Gwrthbwyso llety (tŷ) | £1.97 yr wythnos | |
| Gwrthbwyso llety (llety arall) | £6.31 y dydd | |
Newidiadau eraill
Symleiddio rheolau goramser
- oriau sylfaenol: hyd at 39 awr yr wythnos neu fel y cytunwyd yn y contract
- goramser: unrhyw oriau a weithiwyd y tu hwnt i'r oriau sylfaenol. Mae hyn yn ei gwneud hi'n glir pryd mae tâl goramser yn ddyledus ac yn caniatáu diwrnodau gwaith hyblyg
- goramser gwarantedig: goramser y mae'n rhaid ei weithio fel rhan o'r contract ac sy'n cael ei dalu hyd yn oed os nad oes gwaith i'w wneud
Diogelu tâl
- bellach, nid oes angen y ddarpariaeth amddiffyn tâl o 2022 a oedd yn atal toriadau cyflog pan newidiodd y system raddio, oherwydd bod isafswm cyfraddau 2025 yn uwch. Felly, mae wedi cael ei ddileu
Costau hyfforddi
- gall cyflogwyr hawlio costau hyfforddi yn ôl os yw gweithiwr yn gadael yn ystod neu o fewn 12 mis o gwblhau'r hyfforddiant. Dim ond i gostau a delir gan y cyflogwr y mae hyn yn gymwys, ac nid cyllid trydydd parti. Nid yw'n gymwys os yw'r cyflogwr yn terfynu'r gyflogaeth, oni bai bod hynny'n digwydd am gamymddwyn difrifol
Hawl a thâl gwyliau
- mae cyfrifo tâl gwyliau bellach yn symlach ar gyfer gweithwyr rhan o'r flwyddyn neu weithiwr oriau afreolaidd, gan ddefnyddio canran yn seiliedig ar hawl gwyliau wythnosol
Absenoldeb di-dâl
- mae'r ddarpariaeth yn cael ei diweddaru i adlewyrchu'r ffaith y gall gweithwyr amaethyddol gymryd absenoldeb di-dâl am resymau statudol fel absenoldeb gofalwr neu absenoldeb rhiant. Ni all cyflogwyr wrthod y ceisiadau hyn, ond gallant ohirio'r absenoldeb am hyd at fis
Mae gwybodaeth a chanllawiau manylach ar gael ar wefan Llywodraeth Cymru ar Y Panel Cynghori ar Amaethyddiaeth Cymru.