Yn y canllaw hwn
2. Tir
Mae camau y mae’n rhaid i chi eu dilyn cyn prynu gwartheg neu ddod yn gyfrifol am wartheg ar eich daliad.
Beth yw daliad?
Mae ffermydd, marchnadoedd da byw, lladd-dai, canolfannau crynhoi a chasglu yn enghreifftiau o ddaliadau ac mae gan bob un ohonynt yn cael rhif o dan y system rifo Sir/Plwyf/Daliad (CPH).
Sut i gael rhif CPH?
I gael rhif CPH, bydd gofyn yn gyntaf ichi
- gael Cyfeirnod Cwsmer (CRN) oddi wrth Taliadau Gwledig Cymru (RPW) trwy gysylltu â’r Ganolfan Gyswllt i Gwsmeriaid
- gofyn am CPH gan ddefnyddio’r system ‘Rheoli fy CPH’ ac fe gewch chi’ch rhif CPH newydd trwy’ch cyfrif RPA Ar-lein.
I’r rheini sydd eisoes yn gwsmeriaid, defnyddiwch y system 'Rheoli fy CPH' ar RPW Ar-lein.
Pan fyddwch yn cael tir newydd neu’n rhoi’r gorau i dir yr ydych yn cadw gwartheg arno, rhaid i chi ddiweddaru manylion eich tir ar Rheoli Fy CPH.
Cael marc buches
Bydd angen i chi gysylltu â’r Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion (APHA) i gael ‘marc buches’ (herd mark) ar gyfer eich daliad ac i gofrestru fel ceidwad da byw.
- Ffôn 0300 303 8268 or
- E-bost apha.cymruwales@apha.gov.uk
Bydd marc y fuches yn rhan o rif adnabod unigryw’r anifail a fydd wedi’i brintio ar dagiau clust eich gwartheg. Bydd angen marc buches arnoch chi cyn i chi allu:
- prynu tagiau newydd, yn barod i’w defnyddio pan gaiff llo ei eni ar eich daliad
- archebu tag yn lle un sydd wedi’i golli neu ei ddifrodi (er y bydd union yr un rhif ar y tag cyfnewid ag ar yr un gafodd ei golli neu ei ddifrodi)
Prynu Tagiau Clust
I archebu’ch tagiau clust, bydd angen eich rhif CPH a march eich buches arnoch. Gwasanaeth Adnabod Unigryw Da Byw Prydain (LUIS) sy’n gyfrifol am neilltuo rhifau adnabod ac am eu rhoi i’r cyflenwyr cymeradwy iddynt gael eu printio ar y tagiau clust. Fe welwch restr o gyflenwyr a’u cynnyrch ar wefan Llywodraeth y DU.