Safon Ansawdd Tai Cymru 2023: cwestiynau cyffredin

Daeth y Safon a gyhoeddwyd ym mis Hydref 2023 i rym ar 1 Ebrill 2024.

Mae'r pwynt adrodd cyntaf ar 31 Mawrth 2025.

Bydd yn rhaid i chi gyflwyno adroddiadau llinell wrth linell ar bob un o'ch eiddo yn unol â'r fanyleb data a gyhoeddwyd ym mis Gorffennaf 2024. 

Bydd angen i chi ddarparu'ch data erbyn dydd Gwener 16 Mai 2025.

Caiff y data gofynnol ei gyflwyno drwy wasanaeth canolog Llywodraeth Cymru, Objective Connect.

Na, ond mae'r canlynol yn berthnasol:

DIM SGÔR yn ofynnol ar gyfer eiddo sy'n pasio elfennau 1a, 1b, 2b, 4a, 4g, 5a, 5b, 6c a 7b

Bydd rhaid cynnal asesiad HHSRS ar yr eiddo hynny sy'n methu unrhyw un o'r elfennau uchod.

Bydd hyn yn creu sgôr methu y dylid ei nodi ochr yn ochr ag asesiad methu ar gyfer yr elfen honno.

Unwaith y bydd y perygl wedi'i gywiro, dylid diwygio'r asesiad elfen a dileu'r sgôr peryglon.

Dylech.

Mae gan landlord rwymedigaeth gyfreithiol i drwsio peryglon categori 1. Felly, os oes gennych eiddo sydd â pherygl categori 1 yn aros i gael ei drwsio ar 31 Mawrth 2025, rydym yn disgwyl i chi roi gwybod i ni am y sgôr honno.

Fodd bynnag, rhaid i'r landlord drwsio perygl categori 2 dim ond os yw'r landlord yn 'barnu bod angen' ei drwsio. Felly, byddem yn disgwyl i chi wneud penderfyniad ynghylch a ydych yn gorfod trwsio'r perygl categori 2 hwnnw ai peidio, os ydych yn mynd i'w drwsio, dylech ein hysbysu o'r sgôr os yw'r perygl hwnnw'n dal i fod yn amlwg ar 31 Mawrth. Fodd bynnag, os nad ydych o'r farn bod angen ei drwsio, dylech nodi'r perygl categori 2 hwnnw fel wedi pasio wrth adrodd i ni. 

Ydy, bydd yr holl gartrefi hunangynhwysol sy'n eiddo i chi ac yn cael eu rheoli gennych yn cael eu hasesu a'u hadrodd yn erbyn y Safon. Bydd adroddiadau Llywodraeth Cymru yn casglu data meddiannaeth i ddadansoddi a deall a yw eiddo'n methu'r Safon oherwydd eu bod yn wag. 

Bydd angen cynnal Asesiad Stoc Cyfan (WSA) sy'n cwmpasu'ch portffolio cyfan erbyn mis Mawrth 2027. Fodd bynnag, bydd angen i chi adrodd ar eich cynnydd yn flynyddol gan ddechrau o fis Mawrth 2025. 

Ni fydd 'methu' â chyflawni'r elfen hon cyn mis Mawrth 2027 yn mynd yn groes i'r asesiad eiddo cyffredinol.

Bydd angen cwblhau Llwybrau Ynni Targed (TEP) ar gyfer POB CARTREF erbyn mis Mawrth 2027. Fodd bynnag, bydd angen i chi adrodd ar eich cynnydd yn flynyddol gan ddechrau o fis Mawrth 2025.

Bydd y TEP yn pennu'r dyddiad targed ar gyfer elfennau 3a a 3c a dylid eu cyflwyno fel rhan o'r broses o gasglu data. Ni fydd 'Methu' â chyflawni'r elfennau hyn cyn y targedau TEP a gyflwynwyd yn mynd yn groes i'r asesiad eiddo cyffredinol.

Nid oes angen cynnal arolwg newydd i ddechrau datblygu Llwybrau Ynni Targed. Ar gyfer rhai anheddau, efallai na fydd yn bosibl adnabod TEPs heb gasglu data ychwanegol, ond ar gyfer y rhan fwyaf o anheddau, dylai fod yn bosibl datblygu TEPs o ansawdd rhesymol o ffynonellau data presennol.

Nagoes, bydd eich WSA a'ch TEPs yn nodi erbyn pryd y byddwch yn cyrraedd targedau EPC A ac EIR 92. Nid oes dyddiad penodol ar gyfer cyrraedd y targedau hyn. Fodd bynnag, bydd Swyddogion Llywodraeth Cymru yn monitro eich WSA a'ch TEP i sicrhau eich bod ar y llwybr cywir i gyflawni'r targedau mewn pryd. 

Bydd y Dangosyddion Perfformiad yn pennu'r dyddiad targed ar gyfer elfennau 3a a 3c a dylid eu cyflwyno fel rhan o'r broses o gasglu data. Ni fydd 'Methu' â chyflawni'r elfennau hyn cyn y targedau TEP a gyflwynwyd yn mynd yn groes i'r asesiad eiddo cyffredinol.

Na, fodd bynnag, wrth newid tenantiaeth, rydym yn disgwyl i chi osod mesurydd deallus os yn briodol. Rydym yn cydnabod y gallai hyn achosi oedi wrth ail-osod ac rydym yn gofyn i chi roi gwybod i ni a yw hyn yn her sylweddol i gyflawni'r elfen hon. 

Na, fodd bynnag, wrth newid tenantiaeth mae angen i chi osod casgen ddŵr os yn briodol. Rydym yn cydnabod na fydd pob eiddo yn addas i dderbyn casgen ddŵr. 

Nagoes, fodd bynnag, os nad oes gan yr eiddo fynediad at gyfleusterau sychu y tu allan neu os nad oes cyfleusterau sychu cymunedol, bydd angen i chi ddarparu sychwr dillad neu beiriant golchi sy'n sychu os nad oes llawer o le. 

Cewch – gallwch roi'r sychwr dillad am ddim i'r tenant os dymunwch.

Pan fydd tenant newydd yn symud i mewn i eiddo, mae'n rhaid i chi sicrhau bod lloriau addas ym mhob ystafell y gellir byw ynddi. 

Nagoes, os oes lloriau yn yr eiddo a'u bod yn addas, ni fydd disgwyl i chi eu hadnewyddu. Fodd bynnag, os nad oes lloriau neu os yw'r lloriau presennol yn anaddas yna bydd yn rhaid i chi osod lloriau addas ym mhob ystafell y gellir eu defnyddio.

Mater i chi ei benderfynu gyda'r tenant yw hyn, mae'r Safon yn caniatáu rhywfaint o hyblygrwydd i'ch galluogi i benderfynu ar y ffordd orau o weithredu ar gyfer eiddo unigol.

Nagoes, ac er ein bod yn cydnabod bod cyflwyno'r elfen hon yn cynyddu eich costau, mae manteision sylweddol i denantiaid o wneud hyn. 

Cewch – gallwch roi lloriau newydd am ddim i'r tenant os dymunwch.

Nagoes – nid yw cydgyfnewidfeydd yn cael eu hystyried yn denantiaethau newydd; fodd bynnag, byddem yn disgwyl i'r landlord wirio bod y lloriau presennol yn addas.