Rhoi system Pleidlais Sengl Drosglwyddadwy ar waith ar gyfer etholiadau lleol Cymru

Nodau'r ymchwil hon oedd asesu rhagoriaethau cymharol gwahanol amrywiadau ar STV a sut i’w rhoi ar waith.

Mae'r adroddiad yn canolbwyntio’n fanwl ar chwe agwedd ar systemau etholiadol STV.

1. System gwotâu
2. System drosglwyddo
3. Dull cyfrif
4. Strwythur y papur pleidleisio
5. Maint y dosbarth
6. Dealltwriaeth y pleidleiswyr a’r rhanddeiliaid

Prif ganfyddiadau

• Ni welodd yr efelychiadau ddim gwahaniaeth sylweddol bron o ran canlyniadau’r etholiadau wrth ddefnyddio cwota Droop neu cwota Hare.
• Mae'n hymchwil ni'n nodi dau ddull sy'n addas i'w defnyddio yn etholiadau lleol Cymru: Dull Gregory Cynhwysol wedi'i Bwysoli a Dull Gregory Syml.
• Cafwyd consensws yn y llenyddiaeth bresennol ac ymysg y bobl y cyfwelwyd â nhw fod cyfrif yn electronig yn well na chyfrif pleidleisiau â llaw.
• Mae nifer o wahanol ffyrdd i reoleiddio trefn yr ymgeiswyr er mwyn i’r pleidleiswyr fynegi eu dewisiadau etholiadol mewn etholiadau STV, bob un â'i sgil-effeithiau ei hun.
• Y consensws yn y llenyddiaeth ac ymysg y bobl y cyfwelwyd â nhw oedd bod dosbarth o faint mwy yn well gan fod hynny’n arwain at ganlyniadau etholiadol mwy cymesur.