Rheoliadau Mynediad i wybodaeth (Mabwysiadu ôl-gychwyn) (Cymru) 2005

Mae hyn yn berthnasol i oedolion a fabwysiadwyd ar, neu ar ôl, 30 Rhagfyr 2005 a chymorth y gallent ei ddisgwyl.

1. Cyhoeddir y ddogfen hon o dan adran 7 o Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol Awdurdodau Lleol 1970, sy'n ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau lleol, yn eu swyddogaethau gwasanaethau cymdeithasol, weithredu o dan ganllawiau cyffredinol Cynulliad Cenedlaethol Cymru. O'r herwydd, nid oes gan y ddogfen hon rym statud llawn ond dylid cydymffurfio â hi oni bai bod amgylchiadau lleol yn nodi rhesymau eithriadol sy'n cyfiawnhau amrywiad. At ddibenion y ddogfen hon, bydd cyfeiriadau at Lywodraeth Cynulliad Cymru yn cael eu hystyried fel cyfeiriadau at Lywodraeth Cynulliad Cymru yn gweithredu o dan bwerau a ddirprwyir iddi gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru.

2. Cyhoeddir y canllawiau hyn gan Lywodraeth Cynulliad Cymru. Fe'u dyluniwyd i gefnogi cyflwyno Rheoliadau Mynediad i Wybodaeth (Mabwysiadu Ôl-gychwyn) (Cymru) 2005 o dan Ddeddf Mabwysiadu a Phlant 2002. Dim ond i achosion o fabwysiadu lle gwnaed y gorchymyn mabwysiadu ar neu ar ôl 30 Rhagfyr 2005 y maent yn berthnasol. Mae Deddf 2002 a'r rheoliadau yn darparu fframwaith y mae'n ofynnol i asiantaethau mabwysiadu ei ddefnyddio i ystyried rhai materion penodol cyn gwneud penderfyniad a ddylid datgelu gwybodaeth a allai arwain at adnabod (hynny yw, gwybodaeth, ar ei phen ei hun neu ar y cyd â gwybodaeth arall, a allai gael ei defnyddio i adnabod rhywun). Dylai'r fframwaith ddarparu dull mwy cyson o gadw, diogelu a chael mynediad at wybodaeth sensitif am fabwysiadu person a chydnabod a cheisio cydbwyso buddiannau a dymuniadau pawb sy'n ymwneud â'r mabwysiadu. Nid yw'r canllawiau hyn yn ddatganiad cyflawn o'r gyfraith, a dylid eu darllen ar y cyd â'r Ddeddf a'r Rheoliadau.

3. Bydd angen i awdurdodau lleol adolygu eu polisïau a'u harferion presennol yn sgil y Rheoliadau a'r canllawiau hyn a rhoi'r un flaenoriaeth i'r cyfrifoldebau hyn ag i ddyletswyddau statudol eraill.

Y fframwaith cyfreithiol a chwmpas

4. Mae adrannau 56-65 o'r Ddeddf a Rheoliadau Mynediad i Wybodaeth 2005 yn nodi'r fframwaith cyfreithiol ar gyfer rheoli a datgelu gwybodaeth mewn perthynas ag achosion o fabwysiadu a ddigwyddodd ar neu ar ôl 30 Rhagfyr 2005.

Mae'r rheoliadau'n nodi'r wybodaeth y mae'n rhaid i asiantaethau mabwysiadu ei chadw am fabwysiad y person; faint o amser y mae'n rhaid ei chadw; yr wybodaeth y mae'n rhaid i asiantaethau ei datgelu i oedolyn mabwysiedig ar gais; a'r wybodaeth y gall asiantaethau ei datgelu i bobl fabwysiedig, perthnasau geni ac eraill a allai wneud cais i'r asiantaeth. Nod cyffredinol y fframwaith yw sicrhau mwy o gysondeb yn yr wybodaeth y mae asiantaethau mabwysiadu yn ei chadw a'r ffordd y caiff yr wybodaeth honno ei datgelu i bobl fabwysiedig, perthnasau geni ac eraill sy'n ymwneud â mabwysiad plentyn.

5. Mae'r canllawiau hyn a'r rheoliadau cysylltiedig – Rheoliadau Mynediad i Wybodaeth (Mabwysiadu Ôl-gychwyn) 2005 – yn darparu ar gyfer dull mwy cyson o gadw, diogelu a chael mynediad at wybodaeth sensitif am fabwysiad person. Maent yn berthnasol dim ond i achosion o fabwysiadu lle gwnaed y gorchymyn mabwysiadu ar neu ar ôl 30 Rhagfyr 2005. Mae'r fframwaith yn cydnabod ac yn ceisio cydbwyso buddiannau a dymuniadau pawb sy'n ymwneud â mabwysiadu. Ni fydd Rheoliad 15 o Reoliadau Asiantaethau Mabwysiadu 1983, fel y'u diwygiwyd, a'r canllawiau cysylltiedig yn berthnasol mwyach mewn perthynas ag achosion o fabwysiadu ar neu ar ôl 30 Rhagfyr 2005.

Mewn perthynas â phobl a fabwysiadwyd cyn y diwrnod hwnnw, bydd Rheoliadau Asiantaethau Mabwysiadu 1983 yn dal i fod mewn grym.

Pobl fabwysiedig - hawliau cyfreithiol

7. Mae adran 60(2)(a) o'r Ddeddf yn nodi y gall unrhyw berson a fabwysiadwyd ar neu ar ôl 30 Rhagfyr 2005 wneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu briodol am wybodaeth, yn hytrach nag o dan y trefniadau a sefydlwyd gan Ddeddf Mabwysiadu 1976, sef i'r Cofrestrydd Cyffredinol. Y rheswm am hyn yw bod yr asiantaeth fabwysiadu yn cael ei hystyried yn y sefyllfa orau i ddatgelu gwybodaeth sensitif, i ymgynghori â phartïon â buddiant ac i drefnu i ddarparu cwnsela a chymorth.

8. Pan fo oedolyn mabwysiedig yn gwneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu am yr wybodaeth sydd ei hangen arno i gael copi o'i dystysgrif geni ac nad yw'r wybodaeth gan yr asiantaeth, mae Rheoliad 17 o'r Rheoliadau yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth wneud cais i'r Cofrestrydd Cyffredinol am yr wybodaeth hon ar ran y person mabwysiedig. Mae adran 79(5) o'r Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i'r Cofrestrydd Cyffredinol roi'r wybodaeth hon i'r asiantaeth. Mae'n ymhlyg yn adran 60(2)(a) o'r Ddeddf bod rhaid i'r asiantaeth drosglwyddo'r wybodaeth hon i'r oedolyn mabwysiedig, oni bai bod yr asiantaeth o'r farn y dylai'r wybodaeth sydd ei hangen ar oedolyn mabwysiedig i gael copi o'i dystysgrif geni gael ei hatal. Mewn achos o'r fath, rhaid i'r asiantaeth wneud cais i'r Uchel Lys am orchymyn yn dweud nad oes hawl gan y person mabwysiedig i gael mynediad at yr wybodaeth hon (gweler adran 60(3) o'r Ddeddf).

9. Dim ond os bydd yn fodlon bod yr amgylchiadau yn eithriadol y bydd y Llys yn rhoi gorchymyn sy'n caniatáu i'r asiantaeth atal yr wybodaeth. Mae hyn yn darparu ar gyfer yr achosion hynny lle mae gan yr asiantaeth sail i gredu y gallai datgelu gwybodaeth am gofnod geni i'r person mabwysiedig roi eraill mewn perygl o niwed. Gallai hyn ddigwydd, er enghraifft, mewn achosion lle cafodd plentyn ei leoli i'w fabwysiadu oherwydd cam-drin rhywiol gan aelod o'i deulu biolegol a lle mae gan yr asiantaeth sail i gredu y gallai datgelu gwybodaeth am y cofnod geni i'r oedolyn mabwysiedig roi aelodau o'r teulu biolegol mewn perygl o niwed difrifol.

10. Mae adran 60(2)(b) o'r Ddeddf yn rhoi hawl i berson mabwysiedig, pan fydd yn cyrraedd 18 oed, dderbyn yr wybodaeth a ddatgelir o dan adran 54 o'r Ddeddf i'r darpar fabwysiadwyr yn ystod y broses fabwysiadu gan yr asiantaeth fabwysiadu. Gall rheoliadau o dan adran 9 ei gwneud yn ofynnol i asiantaethau mabwysiadu, o dan amgylchiadau a ragnodir, ddatgelu, yn unol â'r rheoliadau, wybodaeth ragnodedig i ddarpar fabwysiadwyr. Dyma'r wybodaeth a gynhwysir yn yr adroddiad a ddarperir i ddarpar fabwysiadwyr o dan Reoliad 32 (1)(a) o Reoliadau Asiantaethau Mabwysiadu (Cymru) 2005 pan fydd yr asiantaeth yn ystyried lleoli plentyn i'w fabwysiadu gyda darpar fabwysiadwr penodol.

11. Pan fydd yn cyrraedd 18 oed, gall person mabwysiedig dderbyn yr wybodaeth hon gan yr asiantaeth fabwysiadu. Bydd angen i'r asiantaeth ystyried yn ofalus y ffordd orau o ddatgelu'r wybodaeth hon i oedolyn mabwysiedig, gan y bydd yn cynnwys gwybodaeth am ei fywyd cynnar a allai beri gofid. Cyn ei datgelu, dylai'r asiantaeth ystyried a ddylid datgelu'r wybodaeth mewn rhannau dros amser a chynnig cwnsela a chymorth priodol i gyd-fynd â hynny. Gallai hyn helpu i leihau'r effaith ar y person mabwysiedig yn sgil derbyn gwybodaeth a allai beri gofid am ei fywyd cynnar, a'i alluogi i gyflawni ei hawl i dderbyn yr wybodaeth ar yr un pryd.

12. Mae adran 60(4) o'r Ddeddf yn nodi bod gan oedolyn mabwysiedig yr hawl i dderbyn gan y llys a wnaeth y gorchymyn mabwysiadu gopi o ddogfennau penodol sy'n ymwneud â'i fabwysiad oni bai bod gwybodaeth a ddiogelir ynddynt. Rhagnodir y dogfennau hyn gan yr Adran Materion Cyfansoddiadol yn Rheolau'r Weithdrefn Deuluol (Mabwysiadu) 2005 ^{[troednodyn 1]} ac maent yn cynnwys y ffurflen gais ar gyfer gorchymyn mabwysiadu, y gorchymyn mabwysiadu ei hun ac adroddiadau a wnaed i'r llys gan warcheidwad plant, awdurdod lleol neu asiantaeth fabwysiadu.

Gwybodaeth adran 56

13. 'Gwybodaeth adran 56' yw'r wybodaeth y mae'n ofynnol i asiantaethau mabwysiadu ei chadw yn rhinwedd adran 56 o'r Ddeddf a Rheoliad 3.

Mae’n cynnwys y canlynol:

• Yr wybodaeth am gofnod achos y person mabwysiedig a sefydlwyd o dan Ran 3 o Reoliadau'r Asiantaeth Fabwysiadu. Bydd hyn yn cynnwys gwybodaeth am y person mabwysiedig, ei rieni naturiol a pherthnasau geni eraill, y rhieni sy'n mabwysiadu a phobl eraill sy'n ymwneud â'r mabwysiadu:
• Yr wybodaeth a ragnodir gan Reoliad 3(3) fel y'i rhestrir yn Atodiad 1.

14. Mae gwybodaeth Adran 56 yn cynnwys nodi gwybodaeth a gwybodaeth gefndir. Gwybodaeth a allai arwain at adnabod yw unrhyw wybodaeth a gedwir gan yr asiantaeth, boed ar ei phen ei hun neu ar y cyd â gwybodaeth arall a ddatgelir gan yr asiantaeth, a allai gael ei defnyddio i adnabod person. Mae unrhyw wybodaeth adran 56 sy'n wybodaeth a allai arwain at adnabod person yn cael ei diffinio gan adran 57(3) o'r Ddeddf fel 'gwybodaeth a ddiogelir'.

15. Mae gwybodaeth adran 56 hefyd yn cynnwys gwybodaeth gefndir nad yw'n wybodaeth a ddiogelir. Dyma wybodaeth na ellir ei defnyddio i adnabod unrhyw berson. Mae Adran 58 o'r Ddeddf a Rheoliad 7 yn rhoi disgresiwn cyffredinol i asiantaeth fabwysiadu ddatgelu'r wybodaeth hon fel yr ystyria'n briodol. Mae'r disgresiwn hwn yn galluogi'r asiantaeth i ddatgelu, er enghraifft, wybodaeth i'r rhieni geni am gynnydd plentyn mabwysiedig gyda'r rhieni sy'n mabwysiadu heb gyfaddawdu ar eu hunaniaeth na'u lleoliad neu hunaniaeth neu leoliad y rhieni sy'n mabwysiadu.

Gwybodaeth a ddiogelir

16. 'Diffinnir gwybodaeth a ddiogelir' yn adran 57(3) o'r Ddeddf. Mae'n cynnwys unrhyw wybodaeth adran 56 sydd hefyd yn wybodaeth a allai arwain at adnabod person ac unrhyw wybodaeth a gafwyd gan yr asiantaeth fabwysiadu gan y Cofrestrydd Cyffredinol ar gais gan oedolyn mabwysiedig o dan adran 79(5) o'r Ddeddf. Mae hefyd yn cynnwys unrhyw wybodaeth a gedwir gan yr asiantaeth am gofnod yn ymwneud â pherson mabwysiedig ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu.

17. Gall asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir yn unol ag adrannau 60-62 o'r Ddeddf a rhan 3 o'r rheoliadau yn unig. Mae adran 60 o'r Ddeddf yn cwmpasu'r wybodaeth y mae gan berson mabwysiedig, pan fydd yn cyrraedd 18 oed, yr hawl i'w derbyn gan yr asiantaeth (ac eithrio o dan amgylchiadau eithriadol). Mae adrannau 61 a 62 o'r Ddeddf a Rhan 3 o'r Rheoliadau yn nodi'r broses y mae'n rhaid i'r asiantaeth ei dilyn ar ôl derbyn cais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir.

18. Gall unrhyw berson wneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu briodol am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir am unrhyw berson sy'n ymwneud â mabwysiad. Pan fo person yn gwneud cais i'r asiantaeth am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir am oedolyn, mae adran 61 o'r Ddeddf yn berthnasol. 

Pan fo person yn gwneud cais am ddatgelu gwybodaeth y mae unrhyw ran ohoni yn ymwneud â phlentyn, mae adran 62 o'r Ddeddf yn berthnasol.

Datgelu gwybodaeth a ddiogelir am oedolion (adran 61)

19. Pan fydd person yn gwneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu briodol am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir nad yw unrhyw ran ohoni yn ymwneud â phlentyn, nid yw'n ofynnol i'r asiantaeth fwrw ymlaen â'r cais oni bai ei bod yn ystyried ei bod yn briodol gwneud hynny. Wrth ddod i'r penderfyniad hwn, rhaid i'r asiantaeth ystyried y materion a nodir yn adran 61(5) o'r Ddeddf, sef:

• Lles y person mabwysiedig
• Unrhyw farn sydd gan unrhyw berson y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef ynglŷn â datgelu’r wybodaeth amdano
• Unrhyw faterion a ragnodir
• Holl amgylchiadau eraill yr achos

20. Efallai y bydd yr asiantaeth yn penderfynu peidio â bwrw ymlaen â'r cais, er enghraifft, os oedd ganddi wybodaeth i ddangos y gallai gwneud hynny fod yn niweidiol i les y person mabwysiedig ac eraill.

21. Os bydd yr asiantaeth yn bwrw ymlaen â'r cais, mae adran 61(3) o'r Ddeddf yn mynnu ei bod yn cymryd pob cam rhesymol i gael barn testun yr wybodaeth honno (h.y. y person y mae’r wybodaeth yn ymwneud ag ef) ynghylch datgelu'r wybodaeth honno. 

Yna, gall yr asiantaeth ddatgelu'r wybodaeth i'r ymgeisydd os yw'n ystyried ei bod yn briodol gwneud hynny. Wrth benderfynu a yw'n briodol datgelu'r wybodaeth, rhaid i'r asiantaeth ystyried y canlynol:

• lles y person mabwysiedig
• barn unrhyw berson y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef
• holl amgylchiadau eraill yr achos

22. Felly, mae gan yr asiantaeth y disgresiwn i benderfynu a fydd yn datgelu neu'n atal gwybodaeth a ddiogelir, yn groes i'r farn a fynegir gan y person y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef. Er enghraifft, gallai benderfynu peidio â datgelu gwybodaeth a ddiogelir ar y sail ei bod er lles y person mabwysiedig, er bod y person yr oedd yr wybodaeth yn ymwneud ag ef wedi cytuno i'w datgelu. Gall y disgresiwn hwn ddod i rym, er enghraifft, pan fo un o'r rhieni geni wedi cytuno i ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir, ond nid y llall.

Datgelu gwybodaeth a ddiogelir am blant (adran 62)

23. Pan fo person yn gwneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu briodol am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir, a bod unrhyw ran o'r wybodaeth honno yn ymwneud â phlentyn, mae gan yr asiantaeth y disgresiwn eto i beidio â bwrw ymlaen â'r cais oni bai ei bod yn ystyried ei bod yn briodol gwneud hynny. Gall yr asiantaeth, er enghraifft, benderfynu peidio â bwrw ymlaen â'r cais os yw'n ystyried ei fod yn amhriodol neu'n drallodus. Pan fydd yr asiantaeth yn penderfynu bwrw ymlaen â'r cais, rhaid iddi fynd ati yn gyntaf i gymryd pob cam rhesymol i gael barn y canlynol:

• unrhyw riant neu warcheidwad y plentyn, a
• y plentyn, os yw'r asiantaeth o'r farn ei bod yn briodol o ystyried oedran a dealltwriaeth y plentyn, o ran datgelu'r wybodaeth, a holl amgylchiadau eraill yr achos. Gallai'r ail bwynt bwled uchod fod yn berthnasol, er enghraifft, pan fo gan y plentyn gymhwysedd 'Gillick', hynny yw, bod ganddo ddigon o ddealltwriaeth a deallusrwydd i'w alluogi i ddeall yn llawn yr hyn a gynigir.

24. Felly, pan fo'r wybodaeth yn ymwneud â phlentyn mabwysiedig, rhaid i'r asiantaeth gymryd camau i geisio barn y rhieni sy'n mabwysiadu. Wrth benderfynu a ddylid datgelu'r wybodaeth, mae adran 62(6) o'r Ddeddf yn mynnu mai lles y plentyn mabwysiedig yw prif ystyriaeth yr asiantaeth. Pan fo person yn gwneud cais i'r asiantaeth am wybodaeth sy'n golygu y gellir adnabod oedolyn a phlentyn mabwysiedig, rhaid i'r asiantaeth gymryd camau rhesymol hefyd i gael barn yr oedolyn ynghylch datgelu'r wybodaeth honno. Fodd bynnag, er gwaethaf y safbwyntiau hynny, rhaid i les y plentyn mabwysiedig barhau i fod yn brif ystyriaeth yr asiantaeth wrth benderfynu a ddylid datgelu'r wybodaeth ai peidio.

25. Yna, gall yr asiantaeth ddatgelu'r wybodaeth os yw'n ystyried ei bod yn briodol gwneud hynny. Wrth benderfynu a yw'n briodol datgelu'r wybodaeth, pan fo unrhyw ran o'r wybodaeth am blentyn:

• os yw'r plentyn yn blentyn mabwysiedig, rhaid i'w les fod y brif ystyriaeth
• yn achos unrhyw blentyn arall, rhaid i'r asiantaeth roi sylw arbennig i'w les

26. Rhaid i’r asiantaeth hefyd roi sylw i'r canlynol:

• lles y person mabwysiedig (lle nad yw'r person mabwysiedig yn blentyn)
• unrhyw safbwyntiau a gafwyd, gan gynnwys barn unrhyw riant neu warcheidwad y plentyn (a barn y plentyn os yw'n briodol)
• holl amgylchiadau eraill yr achos

27. Mae'r Ddeddf yn mynnu, mewn unrhyw benderfyniad sy'n ymwneud â mabwysiadu plentyn, mai lles y plentyn gydol ei oes yw'r brif ystyriaeth. Er bod gan yr asiantaeth fabwysiadu y disgresiwn i ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir os yw'n ystyried ei bod yn briodol gwneud hynny, mae ei disgresiwn yn fwy cyfyngedig lle mae'r wybodaeth honno'n ymwneud â phlentyn. Fel arfer, bydd gwybodaeth a ddiogelir ond yn cael ei datgelu pan fo'r asiantaeth yn fodlon ei bod er lles y plentyn i wneud hynny. Rhaid i'r asiantaeth gymryd pob cam rhesymol i gael y canlynol:

• barn unrhyw riant neu warcheidwad
• barn y plentyn, os yw'r asiantaeth o'r farn ei bod yn briodol gwneud hynny o ystyried oedran a dealltwriaeth y plentyn, a holl amgylchiadau eraill yr achos

Cwnsela

28. Mae'r Ddeddf a'r rheoliadau hyn yn cydnabod y cyfraniad pwysig y gall cwnsela ei wneud at helpu pobl fabwysiedig, rhieni geni, perthnasau geni ac eraill i ddod i delerau â datgelu gwybodaeth sensitif amdanynt eu hunain a'u gorffennol, yn enwedig lle mae hyn wedi cynnwys trawma ac aflonyddu. Er nad yw'r Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i unrhyw berson ymgymryd â chwnsela, mae'r rheoliadau hyn yn ei gwneud yn ofynnol i asiantaethau mabwysiadu ddarparu gwybodaeth am argaeledd gwasanaethau cwnsela i'r bobl hynny a restrir yn y rheoliadau (gweler rheoliad 14 o'r Rheoliadau).

29. Mae hefyd yn ofynnol i'r asiantaeth ddarparu cwnsela, neu sicrhau darpariaeth cwnsela, pan fo person wedi gofyn amdano (gweler Rheoliad 15).

Ffioedd

30. Mae'r Ddeddf a'r rheoliadau hyn hefyd yn gwneud darpariaeth ar gyfer codi ffioedd gan asiantaethau mabwysiadu mewn cysylltiad â datgelu gwybodaeth a darparu cwnsela. Mae gan asiantaeth fabwysiadu y disgresiwn i godi ffi ar unrhyw berson, ac eithrio person mabwysiedig, ^{[troednodyn 2]} i dalu am unrhyw gostau rhesymol a ysgwyddwyd wrth brosesu cais am ddatgelu gwybodaeth. Mae rhoi'r disgresiwn i asiantaethau godi ffi yn cydnabod y gwaith ychwanegol y mae'n ofynnol iddynt ei wneud o dan adrannau 61 a 62 o'r Ddeddf, gan gynnwys y gofyniad i ofyn am farn unrhyw berson y gellir ei adnabod drwy ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir.

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 1: Enwi, cychwyn a chymhwyso
• Rheoliad 2: Dehongli

Enwi, cychwyn a chymhwyso - Rheoliad 1

30. Mae Rheoliad 1(1) yn datgan mai enw'r Rheoliadau yw Rheoliadau Mynediad i Wybodaeth (Mabwysiadu Ôl-gychwyn) (Cymru) 2005 a deuant i rym ar 30 Rhagfyr 2005.

31. Mae Rheoliad 1(2) yn datgan bod y Rheoliadau yn berthnasol i Gymru yn unig.

Dehongli - Rheoliad 2

32. Mae Rheoliad 2 yn darparu diffiniadau o'r termau a ddefnyddir yn y Rheoliadau.
Diffiniadau:

• ystyr 'y Ddeddf' ('the Act') yw Deddf Mabwysiadu a Phlant 2002
• ystyr 'y Rheoliadau Asiantaethau Mabwysiadu' ('the Adoption Agencies Regulations') yw Rheoliadau Asiantaethau Mabwysiadu (Cymru) 2005 ^{[troednodyn 3]} 
• ystyr 'mabwysiadwyr' ('adopters') yn achos mabwysiadu gan un person yw'r person hwnnw
• ystyr 'rhiant geni' ('birth parent') mewn perthynas â pherson mabwysiedig yw person a fyddai, oni bai am y mabwysiadu, yn rhiant iddo
• ystyr 'perthynas geni'
• ('birth relative') mewn perthynas â pherson mabwysiedig yw person a fyddai, oni bai am y mabwysiadu, yn perthyn iddo drwy waed (gan gynnwys hanner gwaed) neu drwy briodas
• ystyr 'CAFCASS' ('CAFCASS') yw y Gwasanaeth Cynghori a Chynorthwyo Llys i Blant a Theuluoedd
• ystyr 'asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig' ('registered adoption support agency') yw asiantaeth cefnogi mabwysiadu y cofrestrir person mewn perthynas â hi o dan Ran 2 o Ddeddf Safonau Gofal 2000 ^{[troednodyn 4]}
• ystyr 'gwybodaeth adran 56' ('section 56 information') yw gwybodaeth a ragnodir gan reoliad 3.
• ystyr 'yr awdurdod cofrestru' ('the registration authority') yw Cynulliad Cenedlaethol Cymru
• mae i 'swyddog achosion teuluol ar gyfer Cymru' yr ystyr a roddir i 'Welsh family proceedings officer' yn adran 35(4) o Ddeddf Plant 2004.

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 3: Gwybodaeth sydd i'w chadw am fabwysiad person
• Rheoliad 4: Storio a dull cadw gwybodaeth adran 56
• Rheoliad 5: Cadw gwybodaeth adran 56
• Rheoliad 6: Trosglwyddo gwybodaeth adran 56

Gwybodaeth sydd i'w chadw am fabwysiad person - Rheoliad 3

33. Mae'r rhan hon o'r rheoliadau yn gosod dyletswydd gyffredinol ar yr asiantaeth fabwysiadu i gadw gwybodaeth benodol mewn perthynas â mabwysiad person. Mae rheoliad 3 yn egluro i ba asiantaeth y bydd y ddyletswydd gyffredinol hon yn berthnasol. 

Yn gyffredinol, bydd y cofnod achos ar gyfer y person mabwysiedig, a sefydlwyd o dan ran 3 o reoliadau'r Asiantaeth Fabwysiadu, yn parhau i gael ei gadw gan yr asiantaeth fabwysiadu a leolodd y plentyn i'w fabwysiadu. Pan fo'r asiantaeth honno wedi peidio â gweithredu neu fodoli, mae'r asiantaeth y trosglwyddir y cofnodion achos iddi yn dod yn ddarostyngedig i'r gofyniad i gadw'r wybodaeth am fabwysiad y person a ragnodir gan Reoliad 5.

34. Pan fo gorchymyn mabwysiadu wedi'i wneud gan y llys, mae Rheoliad 3 yn pennu'r wybodaeth y mae'n rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu barhau i'w chadw mewn perthynas â mabwysiad y person hwnnw. Cyfeirir at yr wybodaeth a ragnodir gan Reoliad 3 fel 'gwybodaeth adran 56'. Mae gwybodaeth adran 56 yn cynnwys gwybodaeth a allai arwain at adnabod person a gwybodaeth gefndir am y bobl sy'n ymwneud â'r mabwysiadu. Diffinnir gwybodaeth a allai arwain at adnabod person yn adran 57(4) o'r Ddeddf fel gwybodaeth, boed ar ei phen ei hun neu ar y cyd â gwybodaeth arall a ddatgelir gan asiantaeth fabwysiadu, a allai gael ei defnyddio i adnabod person.

35. Bydd gwybodaeth a allai arwain at adnabod person a gedwir gan yr asiantaeth yn eang. Bydd yn cynnwys gwybodaeth am y canlynol:

• Y person sydd wedi’i fabwysiadu
• Y rhieni geni
• Perthnasau geni eraill megis modrybedd, ewythrod a brodyr a chwiorydd
• Y rhieni sy'n mabwysiadu

Bydd hefyd yn cynnwys eraill sy'n ymwneud â'r mabwysiadu megis cyn-ofalwyr y plentyn, gweithwyr proffesiynol sy'n ymwneud ag asesiadau a gweithwyr cymdeithasol a allai fod wedi bod yn ymwneud â'r plentyn. Gall gwybodaeth a allai arwain at adnabod person gynnwys:

• Enwau
• Cyfeiriadau preswyl
• Cyfeiriadau addysg a chyflogaeth
• Gwybodaeth gyfreithiol a meddygol
• Ffotograffau neu ddeunydd clyweledol

36. Bydd gwybodaeth gefndir yn wybodaeth a gedwir gan yr asiantaeth na ellir ei defnyddio i adnabod unrhyw berson. Bydd yn cynnwys, er enghraifft:

• Manylion geni'r plentyn a'i hanes meddygol, ac eithrio unrhyw fanylion a allai arwain at adnabod person
• Gwybodaeth am anghenion a chynnydd addysgol y plentyn
• Manylion hobïau a diddordebau
• Gwybodaeth gyd-destunol arall

37. Mae'n wybodaeth y dylai'r asiantaeth fabwysiadu ei datgelu i'r rhieni sy'n mabwysiadu i'w helpu i ofalu am y plentyn yn effeithiol a mynd i'r afael ag unrhyw anghenion penodol. Gallai hefyd fod yn wybodaeth y gall yr asiantaeth ei datgelu i'r rhieni geni, neu berthnasau geni eraill, i'w hysbysu am gynnydd y plentyn mabwysiedig yn y teulu sy'n mabwysiadu heb ddatgelu manylion neu leoliad newydd y plentyn neu fanylion neu leoliad y teulu sy'n mabwysiadu.

38. Rheoliad 3 (1). Mae'r rhan hon o'r canllawiau'n esbonio'r rheoliadau sy'n ei gwneud yn ofynnol i asiantaethau mabwysiadu gynnal a chadw'r wybodaeth sydd ganddynt am fabwysiad mewn perthynas â pherson a fabwysiadwyd ar neu ar ôl 30 Rhagfyr 2005 o dan adran 56 o'r Ddeddf, unwaith y bydd y gorchymyn mabwysiadu wedi'i wneud. Mae'r rheoliadau'n nodi'r wybodaeth adran 56 y mae'n rhaid ei chadw, sut y dylid storio'r wybodaeth hon ac am ba mor hir y mae'n rhaid ei chadw. Mae'r rheoliadau hefyd yn nodi'r amgylchiadau lle caiff yr asiantaeth fabwysiadu drosglwyddo gwybodaeth adran 56 i asiantaeth fabwysiadu arall, yn amodol ar gymeradwyaeth ymlaen llaw gan yr awdurdod cofrestru.

39. Bydd gwybodaeth adran 56 yn wybodaeth am y person sydd wedi’i fabwysiadu, rhieni geni a pherthnasau geni eraill, y rhieni sy'n mabwysiadu a brodyr a chwiorydd. Bydd hefyd yn cynnwys adroddiadau meddygol a gafwyd gan yr asiantaeth a gwybodaeth arall, megis enwau gweithwyr cymdeithasol a oedd yn rheoli neu'n gweithio ar yr achos mabwysiadu. Mae gwybodaeth adran 56 yn cwmpasu gwybodaeth a allai arwain at adnabod person a gwybodaeth gefndir. Diffinnir gwybodaeth a allai arwain at adnabod yn adran 57(4) o Ddeddf 2002 fel gwybodaeth am berson, boed ar ei phen ei hun neu ar y cyd â gwybodaeth arall a ddatgelir gan asiantaeth fabwysiadu, a allai gael ei defnyddio i adnabod person. Gall gynnwys enwau, cyfeiriadau preswyl, cyfeiriadau addysg neu gyflogaeth, gwybodaeth gyfreithiol a meddygol, ffotograffau neu gasetiau clyweledol. Gall hefyd fod yn wybodaeth mae perthynas geni wedi gofyn am iddi gael ei chadw, megis gohebiaeth gan y fam eni am yr amgylchiadau ar arweiniodd at leoli'r plentyn i'w fabwysiadu.

40. Bydd yr wybodaeth gefndir a gwmpesir gan adran 56 yn wybodaeth na ellir ei defnyddio i adnabod person. Gallai hyn gynnwys manylion geni'r person mabwysiedig, megis pwysau geni neu amser geni, gwybodaeth am gynnydd yn yr ysgol neu unrhyw anghenion arbennig. Mae'n wybodaeth gyd-destunol i raddau helaeth a fydd yn helpu i lywio'r rhieni sy'n mabwysiadu wrth iddynt ofalu am y plentyn a mynd i'r afael ag unrhyw anghenion penodol. Mae hefyd yn wybodaeth y gall yr asiantaeth fabwysiadu ei datgelu i berthnasau geni am gynnydd a lles y plentyn heb ddatgelu manylion neu leoliad newydd y plentyn, neu fanylion y rhieni sy'n mabwysiadu.

41. Mae Rheoliadau Asiantaethau Mabwysiadu (Cymru) 2005 yn nodi'r wybodaeth y mae’r asiantaeth fabwysiadu yn ei chael ac yn ei rhoi ar y cofnodion achos priodol ar gyfer y plentyn a'r darpar fabwysiadwyr wrth i'r cynllun ar gyfer mabwysiad y plentyn ddatblygu. Ar ôl i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud, mae Rheoliad 3(2) yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu briodol barhau i gynnal y cofnod achos a sefydlwyd ar gyfer y plentyn ac a luniwyd yn rhinwedd Rhan 3 o Reoliadau Asiantaethau Mabwysiadu (Cymru).

42. Yr asiantaeth fabwysiadu briodol fydd yr asiantaeth a leolodd y plentyn i'w fabwysiadu neu'r asiantaeth y trosglwyddwyd cofnodion iddi yn rhinwedd Rheoliad 6.

43. Rheoliad 3(2) Pan wneir gorchymyn mabwysiadu mewn perthynas â pherson a fabwysiadwyd ar ôl 30 Rhagfyr 2005, rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu a leolodd y person i'w fabwysiadu, neu y trosglwyddwyd y cofnodion achos mewn perthynas â'r person mabwysiedig iddi, barhau i gadw'r cofnod achos a luniwyd mewn cysylltiad â'r person mabwysiedig o dan Reoliad 12 o Reoliadau Asiantaethau Mabwysiadu (Cymru) 2005 neu o dan Reoliadau Asiantaethau Mabwysiadu 1983.

44. Mae Rheoliad 3(3) yn nodi'r wybodaeth y mae'n rhaid i asiantaeth fabwysiadu ei chadw hefyd, fel a ganlyn:

a) unrhyw wybodaeth a roddwyd gan y rhiant geni neu berthynas geni arall am y person mabwysiedig, neu gan berson arwyddocaol arall ym mywyd y person mabwysiedig, gyda'r bwriad y gall y person mabwysiedig, os yw'n dymuno hynny, gael yr wybodaeth honno. Mae'r rheoliad hwn yn ymdrin ag amgylchiadau pan fo rhiant geni neu berthynas geni wedi rhoi gwybodaeth i'r asiantaeth fabwysiadu gyda'r bwriad y gall y person mabwysiedig gael yr wybodaeth hon, os yw'n dymuno hynny. Er enghraifft, gall gynnwys gohebiaeth gan y rhieni geni neu berthnasau geni ehangach. Nid yw'n anghyffredin i fam eni roi llythyr i'r asiantaeth fabwysiadu ar gyfer y person mabwysiedig, gan esbonio ei theimladau am fabwysiad y plentyn. Gall gwybodaeth o'r fath hefyd gynnwys gwrthrychau neu gofroddion sy'n ymwneud â bywyd cynnar y plentyn. Er enghraifft, albwm ffotograffau teulu neu gasetiau clyweledol.

b) unrhyw wybodaeth a roddwyd gan ofalydd maeth blaenorol y person mabwysiedig, gyda'r bwriad y caiff y person mabwysiedig, os yw'n dymuno hynny, gael yr wybodaeth honno. Ar ôl i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud, efallai y bydd y gofalwr maeth, a allai fod wedi gwneud cyfraniad sylweddol at fywyd y plentyn, am roi gwybodaeth i'r asiantaeth fabwysiadu, gyda'r bwriad o'i chyflwyno i'r person mabwysiedig ar adeg briodol yn ei fywyd.

c) unrhyw wybodaeth a roddwyd gan y mabwysiadwyr neu bersonau eraill sy'n berthnasol i faterion sy'n codi ar ôl i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud. Gallai hyn gynnwys gwybodaeth am gynnydd a datblygiad y plentyn yn y lleoliad mabwysiadu. Pan na all yr wybodaeth hon gael ei defnyddio i adnabod person, gallai gael ei throsglwyddo gan yr asiantaeth i'r perthnasau geni. Mae'r rheoliad hwn hefyd yn cynnwys gwybodaeth sy'n ymwneud â materion eraill a allai godi ar ôl i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud. Mae'n ddyletswydd ar yr asiantaeth i gadw gwybodaeth o'r fath ar gofnod achos y plentyn.

ch) unrhyw wybodaeth y gofynnodd y person mabwysiedig iddi gael ei chadw. Mae'r rheoliad hwn yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu gadw ar y cofnod achos unrhyw wybodaeth a ddarparwyd gan y person mabwysiedig ar ôl i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud, megis ei farn am ddatgelu gwybodaeth amdano'i hun neu ei ddymuniadau ynghylch cyswllt, neu ddim cyswllt, â pherthynas geni.

d) unrhyw wybodaeth a roddwyd i asiantaeth mewn perthynas â pherson mabwysiedig gan y Cofrestrydd Cyffredinol o dan adran 79(5) o'r Ddeddf (gwybodaeth a fyddai'n galluogi person mabwysiedig i gael copi ardystiedig o gofnod ei eni). O dan yr amgylchiadau prin hynny pan nad yw person mabwysiedig yn gwybod ei enw geni, pan fydd yn cyrraedd 18 oed caiff wneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu am yr wybodaeth a fyddai'n ei alluogi i gael copi ardystiedig o gofnod ei eni (Adran 60(2)(a) o Ddeddf 2002). Pan nad yw'r wybodaeth honno gan yr asiantaeth fabwysiadu, gall ofyn amdani gan y Cofrestrydd Cyffredinol (Adran 79(5) o Ddeddf 2002). Mae gan y Cofrestrydd Cyffredinol ddyletswydd i ddatgelu'r wybodaeth hon a rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu ei chadw ar gofnod achos y person mabwysiedig.

dd) unrhyw wybodaeth a ddatgelwyd i'r asiantaeth fabwysiadu ynghylch cofnod sy'n ymwneud â'r person mabwysiedig yn y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu. Pan fo asiantaeth fabwysiadu wedi derbyn cais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir, mae dyletswydd arni i gymryd pob cam rhesymol i ofyn am farn unrhyw berson y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef am ddatgelu'r wybodaeth honno. Pan na all yr asiantaeth fabwysiadu olrhain person o'r cofnodion sydd ganddi, gall ofyn am wybodaeth a gedwir gan y Cofrestrydd Cyffredinol ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu. Os nad yw hyn yn galluogi'r asiantaeth i gysylltu â'r unigolyn chwaith, gall ddefnyddio cofnod ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu o ran cyswllt, neu ddim cyswllt, er mwyn llywio'r broses o arfer ei disgresiwn ynghylch y datgeliad. Pan fo'r Cofrestrydd Cyffredinol yn datgelu gwybodaeth o'r Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu i'r asiantaeth, mae'r rheoliad hwn yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth gadw'r wybodaeth honno ar y cofnod achos.

e) unrhyw wybodaeth y mae angen ei chofnodi yn unol â rheoliad 9, 10, 13 neu 16.
Pan fo asiantaeth fabwysiadu wedi datgelu gwybodaeth a ddiogelir yn unol â'r rheoliadau uchod, neu lle mae wedi ceisio barn person ynghylch datgelu gwybodaeth, mae'r rheoliad hwn yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth gynnal cofnod ysgrifenedig o unrhyw ddatgeliad a wnaed neu unrhyw farn a gafwyd gan unigolyn. Gallai hyn hefyd gynnwys ymchwilio i weld a gofrestrodd perthynas geni ei farn yn ffurfiol ynghylch datgelu gwybodaeth neu ddymuniad am gyswllt, neu ddim cyswllt, â'r person mabwysiedig yn y dyfodol pe bai'n gwneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu am gael mynediad at wybodaeth a allai arwain at adnabod. Pan fo perthynas geni wedi darparu gwybodaeth o'r fath i'r asiantaeth fabwysiadu, mae hyn yn cyfrif fel gwybodaeth adran 56 ac mae'r asiantaeth hefyd o dan ddyletswydd i'w chadw fel rhan o gofnod achos y person mabwysiedig.

f) Cofnod o unrhyw gytundeb o dan reoliad 10. Mae Rheoliad 10 yn nodi'r trefniadau ar gyfer gwneud cytundeb ar gyfer datgelu gwybodaeth a ddiogelir y mae'r asiantaeth fabwysiadu, y mabwysiadwyr a'r rhieni geni yn gwybod amdani. Bwriad cytundeb o'r fath yw sicrhau bod trefniadau ar gyfer mabwysiadu agored yn glir ac yn ddirwystr lle mae cytundeb. Mae rhai achosion o fabwysiadu bellach yn cael eu gwneud ar sail agored lle gwelir ei fod yn fuddiol cyfnewid gwybodaeth a allai arwain at adnabod person. Mewn achosion eraill o fabwysiadu, gall cyswllt fod yn anuniongyrchol, gyda'r asiantaeth fabwysiadu yn trosglwyddo llythyrau neu gardiau pen-blwydd o'r teulu geni i'r plentyn mabwysiedig, a'r teulu geni yn derbyn gwybodaeth am gynnydd y plentyn.

45. Mae Rheoliad 3(4) yn diffinio 'gwybodaeth' at ddibenion y rheoliad hwn. Mae "gwybodaeth" yn cynnwys gwybodaeth ar unrhyw ffurf, gan gynnwys ar bapur neu gofnodion electronig a ffotograffau. Gall hyn hefyd gynnwys gwybodaeth sy'n cael ei storio ar gasetiau microfiche, sain neu glyweledol. Er y gall yr wybodaeth hon gael ei chadw ar wahân i'r prif gofnod achos, mae'n gyfystyr â gwybodaeth adran 56, felly mae'r asiantaeth fabwysiadu o dan ddyletswydd i'w chadw.

46. Rheoliad 3(5) Rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu gadw cofnod o unrhyw wrthrychau a chofroddion nas cedwir am nad yw'n rhesymol ymarferol i'w storio.

Storio a dull cadw gwybodaeth adran 56 - Rheoliad 4

47. Mae Rheoliad 4 yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu sicrhau bod gwybodaeth adran 56 - ym mha bynnag fformat – yn cael ei diogelu gan staff a'i chadw o dan amodau diogel bob amser. Dylid cymryd mesurau priodol i ddiogelu rhag dwyn, datgelu nas awdurdodwyd, difrod, colled neu ddifa'r wybodaeth adran 56 y mae'n ei chadw. Bydd yr wybodaeth adran 56 a gedwir ar gofnod achos y person mabwysiedig yn gofnod papur i raddau helaeth sy'n cynnwys adroddiadau gweithwyr cymdeithasol, papurau panel mabwysiadu, papurau cyfreithiol a meddygol, ynghyd ag unrhyw wybodaeth a ddarperir gan berthnasau geni neu eraill sy'n ymwneud â'r mabwysiadu. Bydd gwybodaeth adran 56 hefyd yn cynnwys gwybodaeth a gedwir yn electronig neu'n ddigidol neu ffotograffau a chofroddion eraill.

48. Pan fydd gwybodaeth adran 56 yn cael ei storio'n electronig neu'n ddigidol, dylai'r asiantaeth fabwysiadu sicrhau bod systemau digonol ar waith i ddiogelu uniondeb a chyfrinachedd y deunydd hwn. Dylai gwybodaeth sy'n cael ei storio ar gyfrifiaduron personol gael ei diogelu gan gyfrinair a, lle mae gwybodaeth yn cael ei storio ar ddisg hyblyg, CD-ROM neu microfiche, dylai'r wybodaeth hon gael ei diogelu gan gyfrinair hefyd a chael ei storio'n ddiogel pan nad yw'n cael ei defnyddio. Dylai'r asiantaeth fabwysiadu sicrhau nad yw gwybodaeth adran 56 yn cael ei throsglwyddo y tu allan i'r asiantaeth drwy e-bost neu ffacsimili oni bai y gellir sicrhau ei chyfrinachedd.

49. Mae'n ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu fod â threfniadau diogelwch digonol ar waith i ddiogelu'r wybodaeth hon yn ei gwahanol fformatau. Pan nad yw'n cael ei defnyddio, dylai unrhyw wybodaeth adran 56 gael ei storio mewn cabinet diogelwch y gellir ei chloi neu ystafell dan glo fel nad yw'n hygyrch i unrhyw un nad oes ganddo hawl i'w gweld. Rhaid i drefniadau digonol fod ar waith hefyd i leihau'r risg o ddifrod damweiniol neu ddifrod a achosir gan dân neu ddŵr. Dylai pob aelod o staff yr asiantaeth sy'n gyfrifol am ddiogelu'r wybodaeth hon fod yn glir ynghylch ei ddyletswyddau o dan y rheoliadau hyn. Mae'r dyletswyddau a osodir ar yr asiantaeth fabwysiadu gan y rheoliad hwn hefyd yn berthnasol i unrhyw wybodaeth adran 56 nad yw'n cael ei chadw ar safle'r asiantaeth.

50. Nid oes unrhyw beth yn y grŵp hwn o reoliadau i atal asiantaeth fabwysiadu rhag cadw gwybodaeth adran 56 ar gyfryngau electronig. Dylid cymryd gofal arbennig wrth drosglwyddo dogfennau gwreiddiol o'r cofnod achos mabwysiadu i fformatau electronig. Dylai'r asiantaeth fabwysiadu sicrhau bod gwybodaeth sy'n debygol o fod yn arwyddocaol i'r person mabwysiedig, megis cardiau neu lythyrau wedi'u hysgrifennu â llaw gan y rhieni geni neu berthnasau geni eraill, yn cael ei chadw yn ei fformat gwreiddiol bob amser.

51. Dylai'r asiantaeth fabwysiadu adolygu ei threfniadau diogelwch yn rheolaidd a dylid gweithredu ar unrhyw achosion o danseilio diogelwch ei chofnodion yn brydlon, gan gymryd camau i atal rhywbeth o'r fath rhag digwydd eto. Dylai hyn gael ei gofnodi yn nogfen polisïau a gweithdrefnau'r asiantaeth. Dylai pob aelod o staff yr asiantaeth sy'n gyfrifol am drin gwybodaeth adran 56 fod yn glir ynghylch ei ddyletswydd i ddiogelu'r wybodaeth hon bob amser.

Cadw gwybodaeth adran 56 - Rheoliad 5

52. Mae Rheoliad 5 yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu gadw gwybodaeth adran 56 am o leiaf 100 mlynedd ar ôl dyddiad y gorchymyn mabwysiadu. Mae'r gofyniad i gadw gwybodaeth adran 56 hefyd yn berthnasol i unrhyw wybodaeth sy'n cael ei storio'n electronig neu'n ddigidol (neu drwy ddulliau eraill). Er enghraifft, pan fo gwybodaeth yn cael ei storio ar ddisg hyblyg neu microfiche, rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu gymryd pob cam rhesymol i amddiffyn rhag llygredd data neu ddifrod i ddata i sicrhau bod yr wybodaeth yn cael ei chadw am o leiaf 100 mlynedd.

53. Pan fydd asiantaeth fabwysiadu'n penderfynu dinistrio gwybodaeth adran 56 ar ôl y ddyletswydd cadw o 100 mlynedd, rhaid i'r asiantaeth drin yr wybodaeth fel gwastraff cyfrinachol, a dylid ei gwaredu yn unol â hynny. Dylai gwybodaeth sensitif sy'n ymwneud ag unigolion sy'n ymwneud â mabwysiad gael ei rhwygo cyn ei gwaredu.

54. Mewn achosion pan fo’r cofnodion yn ymwneud â phlentyn lle na ddaeth y cynllun mabwysiadu i ben gyda gorchymyn mabwysiadu yn cael ei wneud, neu gofnodion darpar fabwysiadwyr lle nad oedd yr asiantaeth yn eu hystyried yn addas, bydd Rheoliad 40 o Reoliadau Asiantaethau Mabwysiadu (Cymru) yn berthnasol. Rhaid i asiantaeth fabwysiadu gadw'r cofnodion achos am y cyfryw gyfnod ag y mae'n ystyried sy'n briodol.

Trosglwyddo gwybodaeth adran 56 - Rheoliad 6

55. Mae Rheoliad 6(1) yn datgan, os bydd asiantaeth fabwysiadu gofrestredig yn bwriadu peidio â gweithredu neu beidio â bodoli, rhaid iddi drosglwyddo ei gwybodaeth adran 56 (ac unrhyw fynegeion i'r wybodaeth honno) i asiantaeth fabwysiadu arall ar ôl iddi'n gyntaf gael cymeradwyaeth yr awdurdod cofrestru ar gyfer trosglwyddiad o'r fath:

• neu drosglwyddo'r wybodaeth i'r awdurdod lleol y lleolir prif swyddfa'r gymdeithas yn ei ardal.
• neu yn achos cymdeithas sy'n cyfuno â chymdeithas fabwysiadu gofrestredig arall i ffurfio cymdeithas fabwysiadu gofrestredig newydd, i'r corff newydd.

Bydd unrhyw asiantaeth fabwysiadu sy'n derbyn gwybodaeth adran 56 yn rhinwedd y rheoliad hwn yn dod yn ddarostyngedig yn awtomatig i'r dyletswyddau yn y rheoliadau hyn mewn perthynas â diogelu, cadw a datgelu'r wybodaeth honno.

56. Rheoliad 6(2) Rhaid i gymdeithas fabwysiadu sy'n trosglwyddo ei chofnodion i asiantaeth fabwysiadu arall gan ei bod yn bwriadu peidio â gweithredu, neu beidio â bodoli, os oedd ei gweithgareddau wedi'u lleoli'n bennaf yn ardal awdurdod lleol unigol, hysbysu'r awdurdod hwnnw yn ysgrifenedig o'r trosglwyddiad. Bwriad y gofyniad hwn yw sicrhau bod 'cyfeirio' clir yn bodoli mewn perthynas â chofnodion achos y gymdeithas fabwysiadu flaenorol. Mae'n bwysig bod cyn-gleientiaid cymdeithas fabwysiadu gofrestredig sydd wedi peidio â gweithredu yn gallu dod o hyd i gofnodion achos y gymdeithas honno yn rhwydd os ydynt yn dymuno gwneud cais am ddatgelu gwybodaeth. Gall person geisio gwybodaeth flynyddoedd lawer ar ôl i'r mabwysiadu ddigwydd. Lle nad yw'r asiantaeth fabwysiadu yn bodoli mwyach, nid yw'n anghyffredin i gysylltiad cychwynnol gael ei wneud i'r awdurdod lleol yn yr ardal y digwyddodd y mabwysiadu ynddi. 

Yn yr achosion hynny pan fo cymdeithas fabwysiadu gofrestredig yn gweithredu o fewn ardal ddaearyddol fechan, bwriad y rheoliad hwn yw sicrhau y gall yr awdurdod lleol perthnasol gyfeirio unrhyw berson sy'n gwneud cais am ddatgelu gwybodaeth i'r asiantaeth fabwysiadu y trosglwyddwyd y cofnodion achos iddi.

57. Mae Rheoliad 6(3) yn ei gwneud yn ofynnol i asiantaeth fabwysiadu y trosglwyddir cofnodion iddi gan ei bod yn bwriadu peidio â gweithredu, neu beidio â bodoli, hysbysu'r awdurdod cofrestru yn ysgrifenedig o drosglwyddiad o'r fath. Mae hwn yn fecanwaith arall lle gellir cyfeirio ymgeiswyr posibl am ddatgelu gwybodaeth i'r asiantaeth fabwysiadu sydd â’r cofnodion achos perthnasol y maent yn ceisio cael mynediad atynt.

58. Dylai asiantaethau fod â mecanweithiau i nodi yn gyflym ac yn rhwydd lle maent wedi storio cofnodion a drosglwyddwyd y maent wedi'u derbyn.

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 7: Datgelu gwybodaeth adran 56 at ddibenion swyddogaethau asiantaeth
• Rheoliad 8: Datgelu gwybodaeth adran 56 at ddibenion ymholiadau, archwiliadau etc.
• Rheoliad 9: Gofynion sy'n ymwneud â datgelu
• Rheoliad 10: Cytundebau ar gyfer datgelu gwybodaeth a ddiogelir

Cwmpas

59. Mae'r adran hon o'r canllawiau'n esbonio'r amgylchiadau lle gall asiantaeth fabwysiadu gael ei hawdurdodi i ddatgelu gwybodaeth adran 56 neu ei bod yn ofynnol iddi wneud hynny, neu lle gallai ymrwymo i gytundeb ar gyfer datgelu gwybodaeth adran 56.

Datgelu gwybodaeth adran 56 at ddibenion swyddogaethau asiantaeth - Rheoliad 7

60. Mae Rheoliad 7(1) yn rhoi disgresiwn i asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth adran 56 nad yw'n wybodaeth a ddiogelir fel y gwêl orau at ddibenion cyflawni ei swyddogaethau fel asiantaeth fabwysiadu. Felly, mae'r rheoliad hwn yn berthnasol i unrhyw wybodaeth adran 56 na ellir ei defnyddio i adnabod person.

61. Gall asiantaethau ddefnyddio eu disgresiwn i roi gwybodaeth i bobl fabwysiedig am amgylchiadau eu mabwysiadu neu i ddatgelu gwybodaeth i'r mabwysiadwyr gyda'r bwriad o rannu hyn gyda'r plentyn. Er enghraifft, gallai fod yn wybodaeth a drosglwyddwyd i'r asiantaeth gan y rhieni geni sy'n bwysig ar gyfer datblygiad cymdeithasol ac addysgol y plentyn ac y gall yr asiantaeth ei throsglwyddo i'r mabwysiadwyr i'w helpu i ofalu am y plentyn a'i fagu.

62. O dan y rheoliad hwn, gall yr asiantaeth hefyd roi gwybodaeth i'r rhieni geni am gynnydd y plentyn gyda'r mabwysiadwyr, megis manylion cyflawniadau addysgol neu gerrig milltir pwysig eraill ym mywyd y plentyn heb ddatgelu manylion neu leoliad newydd y plentyn neu fanylion neu leoliad y mabwysiadwyr. Pan fo'r asiantaeth yn arfer ei disgresiwn i ddatgelu gwybodaeth gefndir i unrhyw berson, dylai gymryd gofal i sicrhau na all gwybodaeth gefndir a ddatgelir ar ei phen ei hun gael ei defnyddio i adnabod person pan fydd yn cael ei chysylltu â gwybodaeth arall a ddatgelwyd yn flaenorol gan yr asiantaeth.

Mae'n ofynnol o dan Reoliad 9 i'r asiantaeth wneud cofnod ysgrifenedig o unrhyw ddatgeliad o wybodaeth gefndir a ddatgelir o dan Reoliad 7(1).

63. Rheoliad 7 (2) Caiff asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth adran 56 (gan gynnwys gwybodaeth a ddiogelir) i asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig sy'n darparu gwasanaethau i'r asiantaeth fabwysiadu mewn cysylltiad ag unrhyw rai o'i swyddogaethau o dan adran 61 neu 62 o'r Ddeddf (datgelu gwybodaeth i oedolion neu blant). Er enghraifft, mae'r rheoliad hwn yn caniatáu i asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth am gynnydd plentyn mabwysiedig gyda'i deulu mabwysiedig i berthynas geni heb ddatgelu manylion neu leoliad newydd y plentyn neu fanylion neu leoliad y teulu sy'n mabwysiadu.

64. Gall yr asiantaeth fabwysiadu hefyd ddatgelu gwybodaeth gefndir i berson mabwysiedig, gan ddarparu manylion am ei fywyd cynnar neu'r amgylchiadau a arweiniodd at ei fabwysiadu heb ddatgelu manylion aelodau'r teulu geni.

65. Pan fydd asiantaeth fabwysiadu yn arfer ei disgresiwn i ddatgelu gwybodaeth gefndir, dylai ystyried yn gyntaf a allai'r wybodaeth hon a ddatgelir ar ei phen ei hun arwain at adnabod person pan fydd yn cael ei chysylltu â gwybodaeth arall a ddatgelwyd gan yr asiantaeth. Mae Rheoliad 9 yn mynnu bod yr asiantaeth yn cadw cofnod ysgrifenedig o unrhyw wybodaeth a ddatgelir yn rhinwedd y rheoliad hwn. Dylai hyn gynnwys disgrifiad o'r wybodaeth a ddatgelwyd, y dyddiad datgelu, y person y datgelwyd yr wybodaeth iddo, unrhyw amodau sy'n gysylltiedig â'r datgeliad a'r rheswm dros y datgeliad.

66. Bydd y cyfrifoldeb dros benderfynu a ddylid datgelu'r wybodaeth ai peidio yn aros gyda'r asiantaeth fabwysiadu. Efallai y bydd angen i’r asiantaeth ymgynghori â'i chyfreithwyr cyn gwneud penderfyniad terfynol ynghylch a ddylid datgelu gwybodaeth ai peidio.

67. Mae Rheoliad 7(3) yn nodi y caiff asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth adran 56 (gan gynnwys gwybodaeth a ddiogelir) i berson a awdurdodwyd yn ysgrifenedig gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru i gael gwybodaeth at ddibenion ymchwil. Mater i'r asiantaeth fabwysiadu yw penderfynu a yw'n dymuno cymryd rhan mewn unrhyw ymchwil, gan na all y Cynulliad Cenedlaethol ymrwymo unrhyw asiantaeth i weithgarwch ymchwil.

68. Ni chaiff asiantaeth fabwysiadu drefnu bod gwybodaeth adran 56 ar gael i ymchwilydd allanol oni bai bod ganddo awdurdod dilys mewn perthynas â'r prosiect ymchwil hwnnw. Cyn i awdurdod y Cynulliad Cenedlaethol gael ei roi, bydd cynigion ymchwil yn cael eu hystyried yn ofalus i asesu a yw gwerth posibl yr ymchwil yn cyfiawnhau datgelu i'r ymchwilydd. Bydd angen i'r Cynulliad Cenedlaethol hefyd fod yn fodlon y bydd unrhyw wybodaeth a gafwyd at ddibenion ymchwil yn cael ei diogelu'n briodol a bod ei chyfrinachedd yn cael ei gynnal. Bydd gofyn i ymchwilwyr awdurdodedig lofnodi ymgymeriad i ddefnyddio unrhyw wybodaeth adran 56 a gafwyd at ddibenion ymchwil yn unig ac ni chaiff gyhoeddi unrhyw ddeunydd a allai alluogi i unrhyw berson sy'n ymwneud â mabwysiad gael ei adnabod.

Datgelu gwybodaeth adran 56 at ddibenion ymholiadau, archwiliadau etc - Rheoliad 8

69. Mae Rheoliad 8 yn nodi'r amgylchiadau lle mae'n rhaid i asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth adran 56 (gan gynnwys gwybodaeth a ddiogelir) neu ddarparu mynediad anghyfyngedig i unrhyw wybodaeth adran 56 sydd ganddi.

70. Pan fo cais am fynediad at wybodaeth adran 56 yn dod o fewn cylch gwaith y rheoliad hwn, nid oes gan yr asiantaeth fabwysiadu unrhyw ddisgresiwn i atal yr wybodaeth nac i wrthod mynediad ati. Mae dyletswydd ar yr asiantaeth fabwysiadu i gydymffurfio â'r cais.

71. Dyma'r amgylchiadau a gwmpesir gan Reoliad 8:

a) I'r rheini sy'n cynnal ymchwiliad o dan adran 17 o Ddeddf 2002, adran 81 o Ddeddf Plant 1989 neu adran 1 o Ddeddf Ymchwiliadau 2005 at ddibenion ymchwiliad o'r fath. Gall ymchwiliad o dan adran 81 o Ddeddf Plant 1989, adran 17 o Ddeddf Mabwysiadu a Phlant 2002 neu adran 1 o Ddeddf Ymchwiliadau 2005 ofyn am ddatgelu gwybodaeth adran 56 mewn perthynas â mater cyn yr ymchwiliad. Mae adran 17 o Ddeddf 2002 ac adran 81 o Ddeddf 1989 bellach wedi'u diddymu gan Ddeddf Ymchwiliadau 2005, er y gall ymchwiliadau presennol o dan y deddfiadau hynny barhau o dan ddarpariaethau trosiannol sydd wedi'u cynnwys yn Neddf Ymchwiliadau 2005. Mae mynediad at, neu ddatgelu, gwybodaeth adran 56 i'w darparu ar gais i unrhyw berson sy'n gweithredu ar ran yr ymchwiliad. Rhaid i'r ymchwiliad ddangos bod angen mynediad at wybodaeth adran 56 at ddibenion bwrw ymlaen â'r ymchwiliad. Pan fo gan yr asiantaeth fabwysiadu bryderon ynghylch datgelu gwybodaeth adran 56 i'r ymchwiliad, er enghraifft, os yw'r ymchwiliad yn cael ei gynnal yn gyhoeddus, dylai ofyn am gytundeb ysgrifenedig ymlaen llaw yr ymchwiliad y bydd unrhyw wybodaeth a ddatgelir yn cael ei diogelu'n briodol ac y bydd yn cynnal cyfrinachedd yr wybodaeth hon.

b) Yn ddarostyngedig i ddarpariaethau a.74(5) o Ddeddf Safonau Gofal 2000 (datgelu) i Gomisiynydd Plant Cymru at ddibenion unrhyw archwiliad a gynhelir yn unol â Rhan V o'r Ddeddf honno. Mae Rhan V o Ddeddf Safonau Gofal 2000 yn sefydlu swydd Comisiynydd Plant Cymru, a'i phrif nod yw diogelu a hyrwyddo hawliau a lles plant y mae'r Rhan honno'n berthnasol iddynt. Yn rhinwedd adran 74(1) o'r Ddeddf honno, ac yn ddarostyngedig i Reoliadau Comisiynydd Plant Cymru 2001, caiff y Comisiynydd archwilio achosion plant penodol sy'n derbyn neu sydd wedi bod yn derbyn 'gwasanaethau plant rheoleiddiedig yng Nghymru'. Diffinnir gwasanaethau o'r fath yn adran 78(2) o'r Ddeddf fel gwasanaethau sy’n cynnwys 'gwasanaethau a ddarperir gan awdurdodau lleol yng Nghymru wrth arfer swyddogaethau mabwysiadu perthnasol'. Mae Adran 74 (5) o Ddeddf Safonau Gofal 2000 yn nodi na ellir gorfodi unrhyw un i roi tystiolaeth na darparu gwybodaeth i'r Comisiynydd na ellid bod wedi ei orfodi i'w rhoi neu ei darparu mewn achos llys gerbron yr Uchel Lys.

c) I Gynulliad Cenedlaethol Cymru. Efallai y bydd amgylchiadau lle gall Cynulliad Cenedlaethol Cymru geisio cael mynediad at, neu ddatgelu, gwybodaeth adran 56 (a darperir ar gyfer hyn yn Rheoliad 8(c)). Er enghraifft, gall Cynulliad Cenedlaethol Cymru geisio gwybodaeth adran 56 at ddibenion ei swyddogaethau cofrestru o dan Ddeddf Safonau Gofal 2000 (mae adran 5 o'r Ddeddf yn diffinio'r awdurdod cofrestru mewn perthynas â Chymru fel Cynulliad Cenedlaethol Cymru) ac at ddibenion ei swyddogaethau mabwysiadu. Mae Rhan II o Ddeddf 2000 yn darparu ar gyfer ceisiadau gan asiantaeth fabwysiadu wirfoddol ar gyfer cofrestru gyda'r awdurdod cofrestru, ac ar gyfer gwrthod a chanslo cofrestriadau. Felly efallai y bydd yr awdurdod cofrestru yn mynnu bod yr asiantaeth fabwysiadu yn datgelu gwybodaeth adran 56 iddo mewn cysylltiad â phenderfyniad sy'n ymwneud â'i bwerau o dan Ran II o Ddeddf 2000. Mae Pennod 6 o Ddeddf Iechyd a Gofal Cymdeithasol (Iechyd Cymunedol a Safonau) 2003 yn darparu i Gynulliad Cenedlaethol Cymru y swyddogaeth gyffredinol i annog gwelliant yn narpariaeth gwasanaethau cymdeithasol awdurdodau lleol Cymru a phwerau ychwanegol o ran mynediad ac o ran archwilio awdurdodau lleol.

ch) Yn ddarostyngedig i ddarpariaethau adrannau 29(7) a 32(3) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1974 (ymchwiliadau a datgelu), i'r Comisiwn dros Weinyddu Lleol yng Nghymru, at ddiben ymchwiliad a gynhaliwyd yn unol â Rhan III o'r Ddeddf honno.

72. Mae Rheoliad 8(1)(d) yn darparu ar gyfer amgylchiadau pan fo comisiynydd lleol (h.y. yr Ombwdsmon Llywodraeth Leol) yn ymchwilio i gŵyn sy'n ymwneud ag asiantaeth fabwysiadu awdurdod lleol ac angen mynediad at wybodaeth adran 56 er mwyn gwneud hynny. Mae swydd comisiynydd lleol bellach wedi cael ei disodli gan swydd Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru ('PSOW') yn rhinwedd Deddf Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus (Cymru) 2005 ('Deddf 2005'). Felly, dylai asiantaeth fabwysiadu awdurdod lleol gydymffurfio â cheisiadau am fynediad at wybodaeth adran 56 neu ddatgelu gwybodaeth adran 56 gan y PSOW at ddibenion cynnal ymchwiliadau o dan Ddeddf 2005 os gofynnir amdani. Bydd y ddarpariaeth ddatgelu hon yn berthnasol i asiantaethau mabwysiadu awdurdodau lleol yn unig gan nad oes gan y PSOW bwerau i ymchwilio i weithgareddau asiantaethau mabwysiadu gwirfoddol cofrestredig.

d) I unrhyw berson a benodwyd gan yr asiantaeth fabwysiadu at ddibenion ystyriaeth gan yr asiantaeth o unrhyw sylwadau (gan gynnwys cwynion). Mae adrannau 26(3) a 26(4) o Ddeddf Plant 1989 yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau lleol sefydlu gweithdrefn ar gyfer ystyried sylwadau, gan gynnwys cwynion, ac ar gyfer cynnwys person annibynnol yn y weithdrefn honno. Mae Rheoliadau Asiantaethau Mabwysiadu Gwirfoddol ac Asiantaethau Mabwysiadu (Amryfal Ddiwygiadau) 2003 yn ei gwneud yn ofynnol i asiantaethau mabwysiadu gwirfoddol (VAAs) sefydlu gweithdrefn gwyno. Mae Rheoliad 11 o'r rheoliadau hynny'n ei gwneud yn ofynnol i'r VAA sefydlu gweithdrefn ysgrifenedig ac mae Rheoliad 12 yn darparu ar gyfer ymchwilio i gwynion yn llawn. At ddibenion mabwysiadu, defnyddiwr gwasanaeth fydd unrhyw berson a restrir yn adran 3(1) o Ddeddf 2002. Pan fo person annibynnol wedi'i benodi at ddiben ystyried unrhyw sylwadau, neu gwynion, mewn perthynas â mabwysiadu, mae'n debygol y bydd angen mynediad at wybodaeth adran 56 neu ddatgelu gwybodaeth adran 56 o'r cofnod achos. Mae Rheoliad 8(1)(e) yn gosod dyletswydd ar yr asiantaeth fabwysiadu i ddatgelu'r wybodaeth y mae'r person a benodwyd gan yr asiantaeth i ystyried y sylwadau neu'r cwynion yn gofyn amdani.

dd) I banel a ffurfiwyd o dan adran 12 o'r Ddeddf i ystyried penderfyniad cymhwysol mewn perthynas â datgelu gwybodaeth adran 56. Mae adran 12 o Ddeddf 2002 yn darparu ar gyfer mecanwaith adolygu annibynnol i adolygu penderfyniadau a wnaed gan asiantaethau mabwysiadu ynghylch datgelu gwybodaeth o dan adrannau 56 – 65 o'r Ddeddf honno. Ar hyn o bryd, fodd bynnag, nid yw'r ddarpariaeth hon yn berthnasol yng Nghymru, er y bydd rheoliadau'n cael eu gwneud ddiwedd 2006. Er mwyn adolygu penderfyniad a wnaed gan asiantaeth fabwysiadu, efallai y bydd y Mecanwaith Adolygu Annibynnol yn gofyn am ddatgelu gwybodaeth adran 56 o'r cofnod achos. Bydd y rheoliadau'n rhoi pŵer i'r Mecanwaith Adolygu Annibynnol ofyn am ddatgelu gwybodaeth adran 56 o'r cofnod achos. Felly, mae Rheoliad 8(1).

f) yn gosod dyletswydd gyfatebol ar yr asiantaeth fabwysiadu i ddatgelu gwybodaeth adran 56, pan fo'r panel adolygu annibynnol wedi gofyn amdani.

e) I swyddog achosion teuluol ar gyfer Cymru neu swyddog o CAFCASS at ddibenion cyflawni dyletswyddau'r swyddog o dan y Ddeddf; Pan fo swyddog achosion teuluol yng Nghymru wedi cael ei benodi i weithredu fel tyst, i hysbysiad ffurfiol gan unrhyw berson o unrhyw gydsyniad i leoli neu fabwysiadu, mae gan y swyddog yr hawl ar bob adeg resymol i archwilio a chymryd copïau o unrhyw gofnodion asiantaeth fabwysiadu, neu unrhyw gofnodion sydd gan asiantaeth fabwysiadu.

f) I lys sydd â'r pŵer i wneud gorchymyn o dan Ddeddf 2002 neu o dan Ddeddf Plant 1989.

73. Mae Rheoliad 8(h) yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu ddarparu mynediad at wybodaeth adran 56 i lys sydd â phŵer i wneud gorchymyn o dan Ddeddf Mabwysiadu a Phlant 2002 neu o dan Ddeddf Plant 1989. Gallai hyn ddigwydd, er enghraifft, pan fo asiantaeth fabwysiadu yn destun adolygiad barnwrol neu mewn cysylltiad ag achosion a ddygwyd gan yr awdurdod cofrestru.

Gofynion sy'n ymwneud â datgelu - Rheoliad 9

74. Mae Rheoliad 9 yn gosod dyletswydd ar yr asiantaeth fabwysiadu i gadw cofnod ysgrifenedig o unrhyw ddatgeliad a wnaed yn unol â Rheoliadau 7 neu 8, hynny yw, datgelu gwybodaeth adran 56, at ddibenion swyddogaethau'r asiantaeth neu at ddibenion ymchwiliad, archwiliad etc. Mae hyn yn arbennig o bwysig pan fo'r asiantaeth wedi arfer ei disgresiwn i ddatgelu gwybodaeth adran 56 o dan Reoliad 7(1), neu wedi rhoi gwybodaeth a ddiogelir yng ngofal asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig neu asiantaeth fabwysiadu arall o dan Reoliad 7(2). Dylai'r asiantaeth gadw cofnod cywir o'r person/bobl y darparwyd mynediad neu ddatgeliad iddynt, ynghyd â rhesymau cefnogol byr a disgrifiad o'r wybodaeth a ddatgelwyd, ynghyd â'r dyddiad y cafodd ei datgelu. Efallai y bydd gan yr asiantaeth fabwysiadu reswm i ddibynnu ar yr wybodaeth hon yn nes ymlaen, er enghraifft, os bydd her gyfreithiol mewn perthynas â gwybodaeth roedd yr asiantaeth wedi'i datgelu (neu ei hatal) gan ddefnyddio ei phŵer dewisol.

Cytundebau ar gyfer datgelu gwybodaeth a ddiogelir - Rheoliad 10

75. Bwriad Adran 57(5) o Ddeddf 2002 yw caniatáu gwneud cytundebau ar gyfer datgelu gwybodaeth a ddiogelir. Felly, mae Rheoliad 10(1) yn darparu bod cytundeb ysgrifenedig yn cael ei wneud ar gyfer rhannu gwybodaeth a ddiogelir:

• rhwng yr asiantaeth fabwysiadu a pherson 18 oed neu drosodd ar yr adeg y gwneir y cytundeb amdano
• rhwng yr asiantaeth fabwysiadu a rhiant/rhieni sy'n mabwysiadu y person mabwysiedig, neu
• rhwng yr asiantaeth fabwysiadu a phob person a oedd, cyn i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud, yn rhiant â chyfrifoldeb rhiant am y person mabwysiedig

76. Diben cytundeb o'r fath yw hwyluso rhannu gwybodaeth a ddiogelir. Ar yr un pryd, gall ryddhau'r asiantaeth fabwysiadu o'r ddyletswydd o orfod gofyn am farn unrhyw berson a fydd yn cael ei adnabod yn sgil datgelu’r wybodaeth, os mai'r person hwnnw yw'r person mabwysiedig neu unrhyw un o'r partïon hynny sydd eisoes wedi rhoi eu cytundeb ymlaen llaw.

77. Er enghraifft, pan fo cytundeb wedi'i wneud a bod person mabwysiedig wedi gwneud cais i'r asiantaeth fabwysiadu am ddatgelu gwybodaeth am riant geni a allai arwain at adnabod y person hwnnw, ni fyddai'n ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu ofyn am farn y person ynghylch datgelu gwybodaeth lle’r oedd y cytundeb eisoes yn ymdrin â'r wybodaeth honno. Gall cytundeb o'r fath hefyd hwyluso trefniadau ar gyfer trefniant mabwysiadu agored a chyfnewid gwybodaeth a allai arwain at adnabod person rhwng teuluoedd geni a theuluoedd sy'n mabwysiadu pan fo’r asiantaeth o'r farn y byddai hyn o fudd i les y plentyn.

78. Bydd nifer cynyddol o blant mabwysiedig wedi cael nifer o ofalwyr yn ystod eu hamser mewn gofal a gallai fod amrywiaeth o bobl a oedd wedi gwneud cyfraniad pwysig at fywyd y plentyn cyn iddo gael ei fabwysiadu. Byddai cytundeb ffurfiol yn unol â'r rheoliad hwn yn galluogi unrhyw un o'r bobl hynny i gofrestru yn ffurfiol eu barn ynghylch datgelu gwybodaeth a ddiogelir amdanynt rywbryd yn y dyfodol. Pe bai'r person mabwysiedig yn gwneud cais i'r asiantaeth am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir am y person hwnnw, ni fyddai'n ofynnol i'r asiantaeth gymryd y camau yn adran 61(3) a chael barn y person hwnnw i ddatgelu'r wybodaeth a ddiogelir.

79. Mae cytundebau ffurfiol ar gyfer rhannu gwybodaeth a ddiogelir rhwng yr asiantaeth, y mabwysiadwyr a'r rhieni geni yn debygol o fod yn anghyffredin. Mae'r rhan fwyaf o'r plant sy'n cael eu lleoli i'w mabwysiadu wedi bod yn destun achosion gofal ac nid yw'n anarferol i un o'r rhieni geni, neu'r ddau ohonynt, fod yn elyniaethus i'r cynllun ar gyfer mabwysiadu. Rhaid i'r asiantaeth fod yn fodlon bod pob parti yn gwbl ymwybodol o effaith a goblygiadau ymrwymo i gytundeb. Felly, mae'n ofynnol o dan Reoliad 14 (1)(c) i'r asiantaeth ddarparu gwybodaeth am argaeledd cwnsela i unrhyw berson sy'n ymrwymo i gytundeb o'r fath. Cyn gwneud y cytundeb, rhaid i'r asiantaeth fod yn gwbl fodlon hefyd ei fod yn fuddiol i les a buddiannau gorau'r plentyn.

80. Rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu gadw cofnod ysgrifenedig o unrhyw gytundeb ar gyfer datgelu gwybodaeth a ddiogelir ac mae'n ofynnol o dan Reoliad 10(2) iddi gynnwys y canlynol ar y cofnod hwnnw:

• enw llawn a llofnodion y bobl sydd yn bartïon i’r cytundeb
• y dyddiad pan gaiff ei wneud
• y rhesymau dros ei wneud
• yr wybodaeth y ceir ei datgelu yn unol â'r cytundeb
• unrhyw gyfyngiadau y cytunir arnynt ynghylch yr amgylchiadau pan geir datgelu gwybodaeth

Nid yw Rheoliad 10 yn gosod dyletswydd benodol ar yr asiantaeth i adolygu'r cytundeb. Fodd bynnag, pan fo barn unigolyn yn newid neu pan ddaw'r asiantaeth yn ymwybodol o newid mewn amgylchiadau unrhyw un o'r partïon, dylai ystyried dilysrwydd parhaus y cytundeb a'i ddiwygio neu ei atal fel yr ystyria'n briodol.

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 11: Dull gwneud cais
• Rheoliad 12: Dyletswyddau asiantaeth wrth dderbyn cais
• Rheoliad 13: Cofnodion o sylwadau

Cwmpas

81. Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio sut y dylid gwneud cais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir o dan adran 61 (gwybodaeth am oedolion) a 62 (gwybodaeth am blant) i asiantaeth fabwysiadu a'r camau i'w cymryd gan yr asiantaeth wrth dderbyn cais. 

Mae Rheoliadau 11 i 13 yn ymdrin â materion gweithdrefnol mewn perthynas â cheisiadau o'r fath.

Dull gwneud cais - Rheoliad 11

82. Rhaid i gais i asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir o dan adran 61 o'r Ddeddf (datgelu gwybodaeth a ddiogelir am oedolion) neu o dan adran.

62 o'r Ddeddf (datgelu gwybodaeth a ddiogelir am blant) fod yn gais ysgrifenedig a rhaid datgan y rhesymau dros wneud y cais.

83. Pan fo'r ymgeisydd yn berson mabwysiedig, dylid darparu'r wybodaeth ganlynol:

• Enw(au) cyntaf a chyfenw
• Enw adeg mabwysiadu (os yw'n wahanol i'r enw presennol)
• Dyddiad geni
• Enw llawn y rhiant/rhieni sydd wedi mabwysiadu
• Enw geni gwreiddiol (os yw'n hysbys)
• Dyddiad mabwysiadu (os yw'n hysbys)

Pan fo'r cais gan berthynas geni person mabwysiedig neu unrhyw berson arall:

• Enw(au) cyntaf a chyfenw
• Enw'r person mabwysiedig
• Enw geni gwreiddiol y person mabwysiedig (os yw'n hysbys)
• Perthynas â'r person mabwysiedig (os yw'n berthynas geni)
• Dyddiad mabwysiadu (os yw'n hysbys)

Nid oes unrhyw beth yn Rheoliad 11 i atal person rhag cofrestru ei fwriad i wneud cais i'r asiantaeth am ddatgelu gwybodaeth drwy ddulliau eraill (h.y. dros y ffôn, e-bost neu drwy wefan yr asiantaeth). Ond rhaid i'r cais ffurfiol i'r asiantaeth gael ei wneud yn ysgrifenedig a dylai gynnwys yr wybodaeth a restrir uchod er mwyn galluogi'r asiantaeth i gyflawni ei dyletswyddau yn briodol o dan Reoliad 12. Yn ogystal â'r wybodaeth a restrir uchod, dylai'r ymgeisydd hefyd ddarparu rhesymau byr dros wneud y cais. Os nad yw'r ymgeisydd yn darparu digon o wybodaeth, dylai'r asiantaeth ofyn am unrhyw wybodaeth ychwanegol sydd ei hangen arni cyn penderfynu a ddylid bwrw ymlaen â'r cais.

Dyletswyddau asiantaeth wrth dderbyn cais - Rheoliad 12

84. Mae Rheoliad 12 yn nodi'r camau y mae'n rhaid i asiantaeth fabwysiadu eu cymryd wrth dderbyn cais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir o dan adrannau 61 neu 62 o'r Ddeddf.

85. Mae Rheoliad 12 yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu gymryd pob cam rhesymol i:

• gadarnhau pwy yw'r ceisydd ac unrhyw berson sy'n gweithredu ar ei ran
• chadarnhau bod unrhyw berson sy'n gweithredu ar ran y ceisydd wedi cael ei awdurdodi i wneud hynny
• sicrhau bod ganddi ddigon o wybodaeth oddi wrth y ceisydd am y rhesymau dros y cais i alluogi'r asiantaeth i gyflawni ei swyddogaethau o dan adran 61 neu 62 o'r Ddeddf (yn ôl y digwydd)

Wrth fodloni ei hun o ran pwy yw'r ceisydd, gall yr asiantaeth fabwysiadu ofyn am brawf hunaniaeth megis pasbort, copi ardystiedig o'r cofnod geni neu gopi ardystiedig o gofnod yn y Gofrestr Plant Mabwysiedig.

86. Mewn achosion pan fo rhywun yn gweithredu ar ran y ceisydd, mae Rheoliad 12(a) yn mynnu bod yr asiantaeth yn cadarnhau pwy yw unrhyw berson sy'n gweithredu ar ran y ceisydd, ac mae Rheoliad 12(b) yn mynnu ei bod yn bodloni ei hun bod y person hwnnw'n gweithredu gydag awdurdod priodol y ceisydd. Fel arfer, bydd hyn ar ffurf awdurdod ysgrifenedig gan yr ymgeisydd, er y gellir rhoi awdurdod ar lafar i'r asiantaeth lle nad yw'n bosibl gwneud hynny'n ysgrifenedig, a dylid cofnodi hyn.

87. Mae Rheoliad 12(c) yn rhoi'r disgresiwn i'r asiantaeth fabwysiadu ofyn am ragor o wybodaeth gan y ceisydd am y cais i'w galluogi i gyflawni ei swyddogaethau'n briodol o dan adrannau 61 a 62 o'r Ddeddf.

Wrth dderbyn cais am ddatgelu gwybodaeth adran 56, rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu benderfynu yn gyntaf a yw'n bwriadu bwrw ymlaen â'r cais. Felly, rhaid i'r asiantaeth sicrhau bod ganddi ddigon o wybodaeth gan y ceisydd i'w galluogi i ddod o hyd i'r cofnod achos priodol a gwneud asesiad cychwynnol o rinweddau'r cais.

88. Wrth benderfynu a ddylid bwrw ymlaen â chais, rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu fynd ati yn gyntaf i sefydlu a yw'r wybodaeth y gofynnir amdani yn ymwneud ag oedolyn yn unig neu os yw unrhyw ran o'r wybodaeth yn ymwneud â phlentyn. Pan fydd unrhyw ran o'r wybodaeth y gofynnir amdani yn ymwneud â phlentyn, bydd adran 62 o'r Ddeddf yn berthnasol; fel arall, bydd adran 61 o'r Ddeddf yn berthnasol.

89. Wrth benderfynu a ddylid bwrw ymlaen â chais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir am oedolyn, mae adran 61 o'r Ddeddf yn mynnu bod yr asiantaeth fabwysiadu yn ystyried:

• lles y person mabwysiedig
• unrhyw farn y gallai'r asiantaeth fod wedi'i chofnodi ar y cofnod achos o ran datgelu gwybodaeth
• holl amgylchiadau eraill yr achos

90. Wrth benderfynu a ddylid bwrw ymlaen â chais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir, lle mae unrhyw ran o'r wybodaeth honno yn ymwneud â phlentyn, mae adran 62 o'r Ddeddf yn mynnu bod yr asiantaeth fabwysiadu yn ystyried y materion canlynol:

• os yw'r plentyn yn blentyn mabwysiedig, rhaid i les y plentyn fod y brif ystyriaeth
• yn achos unrhyw blentyn arall, rhaid i'r asiantaeth roi sylw arbennig i les y plentyn

91. Mewn ceisiadau a wneir o dan adran 62 o'r Ddeddf, rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu hefyd ystyried:

• lles y person mabwysiedig (lle nad yw'r person mabwysiedig yn blentyn mabwysiedig y mae'n rhaid i'w les fod y brif ystyriaeth)
• unrhyw farn a allai fod gan yr asiantaeth ar y cofnod achos o ran datgelu gwybodaeth
• holl amgylchiadau eraill yr achos

92. Bydd angen i'r asiantaeth fabwysiadu ystyried yr holl wybodaeth gefndir berthnasol sydd ar gael iddi ar y cofnod achos wrth ystyried holl amgylchiadau'r achos. Efallai y bydd gwybodaeth ar y cofnod achos a fydd yn rhoi achos rhesymol i'r asiantaeth gredu:

• bod y cais yn amhriodol neu hyd yn oed yn drallodus neu
• y gall datgelu gwybodaeth a ddiogelir arwain at unigolyn yn wynebu risg o drallod neu niwed difrifol

Enghraifft o'r olaf fyddai plentyn oedd wedi ei leoli i'w fabwysiadu o ganlyniad i gam-drin rhywiol o fewn y teulu geni a gallai datgelu gwybodaeth a ddiogelir i'r person mabwysiedig am y perthynas geni a gyflawnodd y cam-drin roi'r person mabwysiedig mewn perygl o niwed pellach. Yn yr un modd, efallai y bydd y person mabwysiedig yn dymuno achosi niwed i'r perthynas geni.

93. Mae adrannau 61(5)(b) a 62(7)(b) hefyd yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu ystyried unrhyw farn a allai fod wedi'i rhoi i'r asiantaeth eisoes gan berson ynghylch datgelu gwybodaeth amdanynt eu hunain. Er enghraifft, efallai bod person sy'n ymwneud â'r mabwysiadu eisoes wedi cofrestru'n ffurfiol wrthwynebiad i ddatgelu gwybodaeth amdanynt eu hunain. Os cofnodwyd safbwyntiau ar y cofnod achos, rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu roi ystyriaeth ofalus i'r safbwyntiau hynny wrth benderfynu a ddylid bwrw ymlaen â'r cais ai peidio a rhaid bod ganddi resymau da iawn dros ddiystyru'r safbwyntiau hynny a gofnodwyd. Dylid cofnodi unrhyw benderfyniad i ddiystyru unrhyw farn a fynegir yn glir yn y cofnod achos.

94. Pan fo'r asiantaeth fabwysiadu yn penderfynu ei bod yn bwriadu peidio â bwrw ymlaen â chais, am ba bynnag reswm, dylai hysbysu'r ceisydd yn ysgrifenedig a rhoi manylion llawn am y rhesymau dros hynny.

Cofnodion o sylwadau - Rheoliad 13

95. Pan fo asiantaeth fabwysiadu yn penderfynu ei bod yn bwriadu bwrw ymlaen â chais am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir, mae'n ofynnol iddi gymryd pob cam rhesymol i geisio barn unrhyw berson y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef ynghylch datgelu'r wybodaeth honno o dan adrannau 61(3) o'r Ddeddf, a chofnodi'r wybodaeth hon yn ysgrifenedig. Bydd hyn yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth ymgymryd â gwaith olrhain, gan ddefnyddio'r wybodaeth sydd ganddi ar y cofnod achos ac, o bosibl, gasglu mwy o wybodaeth, os nad yw cofnodion presennol yr asiantaeth yn ei galluogi i olrhain person. Er enghraifft, gall yr asiantaeth fabwysiadu ofyn am wybodaeth a gedwir gan y Cofrestrydd Cyffredinol ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu.

Os yw'r asiantaeth yn bwrw ymlaen â'r cais, cyn belled â bod yr wybodaeth yn ymwneud â pherson sy'n blentyn ar y pryd, rhaid i'r asiantaeth gymryd pob cam rhesymol i gael barn:

• unrhyw riant neu warcheidwad y plentyn a
• y plentyn, os yw'r asiantaeth o'r farn ei bod yn briodol gwneud hynny gan ystyried ei oedran a'i ddealltwriaeth

Rhaid i'r asiantaeth roi ystyriaeth ofalus i'r safbwyntiau hynny ac i holl amgylchiadau eraill yr achos, o ran datgelu'r wybodaeth o dan Adran 62(3) o'r Ddeddf. Mae adran 62 (4) yn datgan, cyn belled â bod yr wybodaeth am berson sydd wedi cyrraedd 18 oed ar y pryd, rhaid i'r asiantaeth gymryd pob cam rhesymol i gael ei farn ynghylch datgelu'r wybodaeth.

96. Pan fo'r asiantaeth fabwysiadu wedi gallu olrhain a chysylltu â pherson i ofyn am ei farn, mae Rheoliad 13 yn mynnu bod yr asiantaeth yn sicrhau bod y farn honno’n cael ei chofnodi'n ysgrifenedig a bod cofnod yn cael ei gadw ar y cofnod achos. Rhaid i unrhyw safbwyntiau a gofnodir gan yr asiantaeth ei gwneud yn glir a yw'r person y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef wedi cydsynio neu wrthwynebu i’r datgelu gwybodaeth. Er bod yr asiantaeth yn cadw'r disgresiwn i ddatgelu gwybodaeth adran 56, neu ei hatal, yn groes i'r safbwyntiau a fynegir gan y person y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef, dylai'r asiantaeth roi ystyriaeth ofalus i farn y person hwnnw. Pan fydd yr asiantaeth yn gwneud penderfyniad ynghylch datgelu, dylai gofnodi ei rhesymau dros wneud hynny. Efallai y bydd ganddi reswm i ddibynnu ar yr wybodaeth honno yn ddiweddarach.

97. Mae hefyd yn bwysig bod yr asiantaeth yn cadw cofnod ysgrifenedig o farn unigolyn ynghylch datgelu gwybodaeth os digwydd i’r asiantaeth dderbyn cais pellach am ddatgelu gwybodaeth am y person hwnnw. Gall y safbwyntiau hynny lywio penderfyniad gan yr asiantaeth fabwysiadu ynghylch a ddylid bwrw ymlaen â chais ai peidio.

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 14: Gwybodaeth bod cwnsela ar gael
• Rheoliad 15: Dyletswydd i sicrhau cwnsela
• Rheoliad 16: Datgelu gwybodaeth at ddibenion cwnsela

Cwmpas

98. Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio'r rheoliadau sy'n nodi'r fframwaith ar gyfer darparu gwasanaethau cwnsela mewn cysylltiad â datgelu gwybodaeth o dan adrannau 56 – 65 o'r Ddeddf. Mae'r rheoliadau'n gosod dyletswyddau ar asiantaethau mabwysiadu i ddarparu gwybodaeth am argaeledd cwnsela, sicrhau darpariaeth cwnsela lle mae person wedi gofyn amdano, ac maent yn caniatáu i'r asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth at ddibenion cwnsela.

Gwybodaeth bod cwnsela ar gael - Rheoliad 14

99. Mae Rheoliad 14(1) yn gosod dyletswydd ar yr asiantaeth fabwysiadu i ddarparu gwybodaeth ysgrifenedig ynghylch argaeledd cwnsela i unrhyw berson:

• sy'n holi am wybodaeth gan yr asiantaeth fabwysiadu o dan adrannau 60, 61 neu 62 o'r Ddeddf
• Byddai hyn yn berthnasol i unrhyw berson sy'n gwneud cais i'r asiantaeth am ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir.
• yr holwyd am eu sylwadau o ran datgelu gwybodaeth amdanynt o dan adran 61(3), 62(3) neu 62(4) o'r Ddeddf

Pan fydd asiantaeth fabwysiadu yn cysylltu â pherson i ofyn am ei farn ynghylch datgelu gwybodaeth, mae'n hanfodol ei fod yn deall yn llawn natur dull yr asiantaeth a’r rhesymau drosto a goblygiadau unrhyw benderfyniad i gytuno – neu wrthwynebu – datgelu gwybodaeth a ddiogelir i'r ceisydd.

• sy'n ymrwymo, neu'n ystyried ymrwymo, mewn cytundeb â'r asiantaeth o dan Reoliad 10.

Pan fo'r asiantaeth yn ystyried sefydlu cytundeb ar gyfer rhannu gwybodaeth a ddiogelir, mae'n hanfodol bod unrhyw berson sy'n ystyried bod yn rhan o'r cytundeb yn deall yn llawn ei effaith, yr wybodaeth y gellir ei rhannu o dan y cytundeb a goblygiadau ei benderfyniad.

100. O dan adrannau 56 – 65 o Ddeddf 2002 a'r rheoliadau hyn, nid oes gofyniad cyfreithiol i berson ymgymryd â chwnsela mewn cysylltiad â datgelu gwybodaeth am fabwysiad. 

Fodd bynnag, mae profiad wedi dangos y gall cwnsela helpu pobl fabwysiedig i ddod i delerau â datgelu gwybodaeth am eu cefndir a'u hanes teulu. Gall cwnsela fod o werth arbennig i'r bobl fabwysiedig hynny y mae eu hanes teulu yn cynnwys digwyddiadau sy’n peri pryder megis cam-drin neu esgeulustod. 

Yn yr un modd, pan fydd perthynas geni yn ceisio gwybodaeth am berson mabwysiedig, gall cymorth a chyngor cwnselydd profiadol helpu i'w paratoi ar gyfer rhai o'r materion anodd a allai godi yn ystod y broses o geisio gwybodaeth. Gall eu disgwyliadau fod yn afrealistig a gall chwilio am wybodaeth ddod ag atgofion poenus yn ôl o'r amgylchiadau a arweiniodd at blentyn yn cael ei leoli i'w fabwysiadu.

101. Mae Rheoliad 14(2) yn mynnu, pan fo'r asiantaeth fabwysiadu yn darparu gwybodaeth am argaeledd gwasanaethau cwnsela, fod rhaid iddo hefyd ddarparu gwybodaeth ysgrifenedig am unrhyw ffioedd a allai fod yn berthnasol o ran darparu cwnsela. Gall yr asiantaeth ddarparu'r cwnsela ei hun ac mae ganddi'r disgresiwn i godi ffi. Gallai hefyd wneud trefniadau o dan Reoliad 15 (2) i gorff arall ddarparu'r cwnsela.

Rhaid i'r wybodaeth ysgrifenedig a ddarperir gan yr asiantaeth gynnwys manylion unrhyw ffioedd y gall y corff sy'n darparu'r cwnsela eu codi. Gellir codi ffi ar unrhyw berson, ac eithrio person mabwysiedig, mewn perthynas â darparu cwnsela.

Dyletswydd i sicrhau cwnsela - Rheoliad 15

102. Pan fo person a grybwyllir yn Rheoliad 14 (1) yn gofyn bod cwnsela yn cael ei ddarparu ar ei gyfer, mae Rheoliad 15 (1) yn gosod dyletswydd ar yr asiantaeth fabwysiadu i sicrhau cwnsela ar gyfer y person hwnnw.

103. Mae Rheoliad 15 (2) yn rhoi'r disgresiwn i'r asiantaeth fabwysiadu ddarparu cwnsela ei hun neu wneud trefniadau gydag asiantaethau cwnsela eraill i ddarparu cwnsela ar ran yr asiantaeth. Os yw'r person yng Nghymru neu Loegr, mae Rheoliad 15(2)(a) yn nodi y gall yr asiantaeth fabwysiadu wneud trefniadau i gwnsela gael ei ddarparu gan asiantaeth fabwysiadu arall neu asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig.

104. Pan fo asiantaeth fabwysiadu yn bwriadu ymrwymo i drefniant gydag asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig i ddarparu cwnsela, bydd angen i'r asiantaeth wirio bod amodau cofrestru'r asiantaeth cefnogi mabwysiadu yn ei galluogi i gynnig gwasanaethau o'r fath. Os oes angen, gall yr asiantaeth fabwysiadu wirio amodau cofrestru'r asiantaeth cefnogi mabwysiadu gyda'r awdurdod cofrestru. Bydd yr asiantaeth fabwysiadu hefyd yn dymuno bodloni ei hun bod gan yr asiantaeth cefnogi mabwysiadu y sgiliau a'r profiad angenrheidiol i ymgymryd â phob achos unigol, yn enwedig y rhai sy'n ymwneud â materion anodd neu gymhleth.

105. Os yw'r person yn yr Alban, mae Rheoliad 15(2)(b) yn nodi y caiff yr asiantaeth wneud trefniadau gydag asiantaeth fabwysiadu yn yr Alban. Gall hwn fod yn awdurdod lleol neu'n asiantaeth fabwysiadu wirfoddol ar yr amod ei bod wedi'i chofrestru i ddarparu'r gwasanaeth hwnnw (Adran 144(3) o Ddeddf 2002).

Os yw'r person yng Ngogledd Iwerddon, mae Rheoliad 15(2)(c) yn caniatáu i'r asiantaeth wneud trefniadau gyda chymdeithas fabwysiadu gofrestredig neu Fwrdd neu Ymddiriedolaeth Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol. Unwaith eto, bydd yr asiantaeth fabwysiadu yn dymuno bodloni ei hun bod gan yr asiantaeth, y Bwrdd neu'r Ymddiriedolaeth y sgiliau a'r profiad priodol.

106. Os yw'r person sy'n dymuno derbyn cwnsela y tu allan i'r DU, mae Rheoliad 15(2)(d) yn caniatáu i'r asiantaeth fabwysiadu wneud trefniadau gyda darparwr cwnsela tramor. Bydd yr asiantaeth yn dymuno bodloni ei hun, cyn belled ag y bo'n rhesymol ymarferol, fod gan y darparwr y cymwysterau, y sgiliau a'r profiad angenrheidiol i ddarparu'r gwasanaeth cwnsela. Yn y rhan fwyaf o achosion, rhagwelir y bydd y sawl sy'n ceisio'r cwnsela tramor yn gwneud ei drefniadau ei hun i'w dderbyn, gan ei fod yn y sefyllfa orau i nodi darparwyr lleol a'r ffioedd a godir ganddynt. Os yw'r asiantaeth wedi ysgwyddo costau wrth sicrhau darpariaeth cwnsela y tu allan i'r DU, gall yr asiantaeth fynnu bod unrhyw berson, gan gynnwys person mabwysiedig, yn talu ffi i dalu am unrhyw gostau rhesymol a ysgwyddir wrth sicrhau'r ddarpariaeth gwnsela. Dyma'r unig amgylchiadau lle gall yr asiantaeth fynnu bod person mabwysiedig yn talu ffi.

107. Yn Rheoliad 15:

• ystyr 'Bwrdd' yw Bwrdd Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol a sefydlwyd o dan Erthygl 16 o Orchymyn Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol Personol (Gogledd Iwerddon) 1972 ^{[troednodyn 5]} neu, os yw swyddogaethau Bwrdd yn arferadwy gan Ymddiriedolaeth Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, yr Ymddiriedolaeth honno
• ystyr 'asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig' yw asiantaeth cefnogi mabwysiadu y mae person wedi cofrestru â hi o dan Ran 2 o Ddeddf Safonau Gofal 2000.

Datgelu gwybodaeth at ddibenion cwnsela - Rheoliad 16

108. Rheoliad 16(1) Caiff asiantaeth fabwysiadu ddatgelu gwybodaeth (gan gynnwys gwybodaeth a ddiogelir), y mae ei hangen at ddibenion darparu cwnsela, i unrhyw berson y gwnaeth drefniadau ag ef i ddarparu cwnsela, ar ei ran. Er enghraifft, pan fo asiantaeth fabwysiadu wedi gwneud trefniadau gydag Asiantaeth Cefnogi Mabwysiadu cofrestredig gyda chwnselwyr medrus i ddarparu cymorth arbenigol neu i ddarparu gwasanaethau cwnsela mwy cyffredinol.

109. Er mwyn i gwnsela fod yn ystyrlon ac yn fuddiol, bydd y sawl sy'n darparu'r cwnsela angen mynediad at wybodaeth adran 56 a gedwir gan yr asiantaeth. Mae gan yr asiantaeth fabwysiadu y disgresiwn i ddatgelu'r wybodaeth yr ystyria'n angenrheidiol i'r cwnselydd ddarparu cwnsela effeithiol.

Gall hyn olygu yr holl wybodaeth adran 56 sydd gan yr asiantaeth am y mabwysiad. Dylai'r asiantaeth fabwysiadu gofio y gall fod yn gamarweiniol i wybodaeth am fabwysiad person gael ei datgelu allan o'i chyd-destun. Felly, yn y rhan fwyaf o achosion, rhagwelir y bydd yr asiantaeth fabwysiadu yn caniatáu mynediad anghyfyngedig i'r asiantaeth gwnsela i'r wybodaeth adran 56 sydd ganddi. 

Byddai hyn yn galluogi'r cwnselydd i ystyried holl amgylchiadau'r achos a phenderfynu pa wybodaeth fyddai fwyaf gwerthfawr ar gyfer y cyfweliad(au) cwnsela. Dylai'r asiantaeth atodi amodau neu gyfyngiadau ar yr wybodaeth a allai gael ei datgelu gan yr asiantaeth sy'n darparu'r cwnsela, os yw'n dweud na ddylid datgelu'r wybodaeth.

110. Pan fo asiantaeth fabwysiadu wedi datgelu gwybodaeth a ddiogelir i berson sy'n darparu cwnsela ar ran yr asiantaeth, rhaid i'r person hwnnw gymryd gofal arbennig i beidio â datgelu'n amhriodol unrhyw wybodaeth a ddiogelir am unrhyw berson sy'n ymwneud â'r mabwysiad. Er enghraifft, pan fo cwnsela cychwynnol yn cael ei ddarparu i berson sydd wedi gwneud cais i asiantaeth ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir, rhaid cymryd gofal i beidio â datgelu unrhyw wybodaeth y gellir ei defnyddio i adnabod person sy'n ymwneud â'r mabwysiad. Fodd bynnag, pan fo asiantaeth wedi cytuno y gellir datgelu gwybodaeth adran 56 yn unol â'r rheoliadau hyn, caiff y cwnselydd ei datgelu ar ran yr asiantaeth.

111. Mae Rheoliad 16(2) yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth fabwysiadu gadw cofnod ysgrifenedig o unrhyw wybodaeth a ddatgelir, gan gynnwys gwybodaeth a ddiogelir, mewn cysylltiad â darparu neu sicrhau darpariaeth gwnsela. Dylai'r cofnod ysgrifenedig gynnwys disgrifiad o'r wybodaeth a ddatgelwyd, y dyddiad datgelu, y person y datgelwyd yr wybodaeth iddo ac unrhyw amodau neu gyfyngiadau sy'n gysylltiedig â'r datgeliad.

Pan fo'r asiantaeth fabwysiadu wedi awdurdodi'r corff sy'n darparu'r cwnsela i ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir ar ei rhan, dylai hyn fod wedi'i nodi'n glir yn y cofnod ysgrifenedig a wnaed o dan y rheoliad hwn a dylai nodi pa wybodaeth y mae wedi rhoi awdurdod iddi ei datgelu.

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 17: Holi am wybodaeth gan y Cofrestrydd Cyffredinol
• Rheoliad 18: Mae'r Cofrestrydd Cyffredinol i ddatgelu gwybodaeth sy'n ymwneud â'r asiantaeth fabwysiadu briodol a'r Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu

Cwmpas

112. Mae'r adran hon o'r canllawiau yn esbonio'r amgylchiadau lle gall asiantaeth fabwysiadu ofyn am wybodaeth gan y Cofrestrydd Cyffredinol a'r wybodaeth y mae'n ofynnol i'r Cofrestrydd Cyffredinol ei datgelu i asiantaeth fabwysiadu.

Holi am wybodaeth gan y cofrestrydd cyffredinol - Rheoliad 17

113. Mae Rheoliad 17(1) yn nodi os bydd person mabwysiedig sydd wedi cyrraedd 18 oed yn gofyn am wybodaeth gan asiantaeth fabwysiadu o dan adran 60(2)(a) o Ddeddf 2002 a fyddai'n ei alluogi i gael copi ardystiedig o gofnod ei eni ac nad yw'r wybodaeth honno gan yr asiantaeth fabwysiadu, rhaid i'r asiantaeth holi am yr wybodaeth gan y Cofrestrydd Cyffredinol (Adran 79(5) o Ddeddf 2002). Bydd achosion lle na fydd yr wybodaeth hon ym meddiant yr asiantaeth fabwysiadu yn brin ond gall godi, er enghraifft, pan na all yr asiantaeth fabwysiadu olrhain cofnod achos y person mabwysiedig neu pan fo’r cofnodion wedi'u difrodi neu eu dinistrio.

114. Yr asiantaeth fabwysiadu briodol fydd:

• os cafodd y person ei leoli i'w fabwysiadu gan asiantaeth fabwysiadu, yr asiantaeth honno neu (os yw'n wahanol) yr asiantaeth sydd ym meddiant y cofnodion mewn perthynas â'r mabwysiad
• mewn unrhyw achos arall, yr awdurdod lleol y rhoddwyd hysbysiad o'r bwriad i fabwysiadu iddo (Adran 44 o Ddeddf 2002)

115. Mae Rheoliad 17 (2) yn ei gwneud yn ofynnol i asiantaeth fabwysiadu sy'n gwneud cais i'r Cofrestrydd Cyffredinol am yr wybodaeth i alluogi oedolyn mabwysiedig i gael copi ardystiedig o gofnod ei eni, ddarparu'r wybodaeth ganlynol i'r Cofrestrydd Cyffredinol cyn belled ag y bo’n hysbys:

• enw, dyddiad geni a gwlad enedigol y person mabwysiedig
• enw tad neu fam mabwysiol y person hwnnw
• dyddiad y gorchymyn mabwysiadu

116. Ar ôl derbyn cais ysgrifenedig gan yr asiantaeth fabwysiadu, mae'n ofynnol i'r Cofrestrydd Cyffredinol o dan Reoliad 18 ddatgelu'r wybodaeth y gofynnir amdani i'r asiantaeth fabwysiadu. Mae'n ymhlyg yn Adran 60(2)(a) o'r Ddeddf bod rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu drosglwyddo'r wybodaeth hon i'r oedolyn mabwysiedig.

Mae'r cofrestrydd cyffredinol i ddatgelu gwybodaeth sy'n ymwneud â'r asiantaeth fabwysiadu briodol a'r gofrestr cyswllt mabwysiadu - Rheoliad 18

117. O dan y gyfundrefn ddatgelu newydd yn adrannau 56-65 o'r Ddeddf, yr asiantaeth fabwysiadu yw'r prif borth ar gyfer cael gafael ar wybodaeth, gan gynnwys gwybodaeth am gofnodion geni. Nid oes gan berson a fabwysiadwyd ar neu ar ôl 30 Rhagfyr y llwybr mynediad uniongyrchol i'r Cofrestrydd Cyffredinol am yr wybodaeth sydd ei hangen arno i gael copi ardystiedig o'i enedigaeth. Pan fo person (gan gynnwys person mabwysiedig) yn dymuno gwneud cais i asiantaeth fabwysiadu am ddatgelu gwybodaeth ond nad yw'n gwybod pa asiantaeth i wneud cais iddo, gall wneud cais i'r Cofrestrydd Cyffredinol am yr wybodaeth sydd ei hangen arno er mwyn cysylltu â'r asiantaeth fabwysiadu briodol.

118. Mae Rheoliad 18 (1) yn gosod dyletswydd ar y Cofrestrydd Cyffredinol i ddatgelu gwybodaeth am yr asiantaeth fabwysiadu briodol i unrhyw berson (gan gynnwys person mabwysiedig) sy’n dymuno cysylltu â'r asiantaeth honno, yn ogystal â datgelu i'r asiantaeth fabwysiadu honno unrhyw wybodaeth sydd ei hangen arno am gofnod ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu.

119. Er enghraifft, pan fydd brawd neu chwaer geni yn ceisio gwybodaeth am ei frawd neu chwaer ond nad yw'n gwybod pa asiantaeth a drefnodd fabwysiad ei frawd, bydd gofyn i'r Cofrestrydd Cyffredinol hysbysu'r brawd neu chwaer geni er mwyn iddo allu gwneud cais am wybodaeth gan yr asiantaeth fabwysiadu briodol.

120. Mae Rheoliad 18(1)(b) yn ei gwneud yn ofynnol i'r Cofrestrydd Cyffredinol ddatgelu i'r asiantaeth fabwysiadu briodol unrhyw wybodaeth y mae'n gofyn amdani, o dan adran 60, 61 neu 62 o'r Ddeddf, ynghylch cofnod ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu.

121. Pan fo'r Cofrestrydd Cyffredinol yn datgelu gwybodaeth am gofnod ar y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu i asiantaeth fabwysiadu, gall godi ffi y mae'n penderfynu ei bod yn rhesymol ar yr asiantaeth. Pan fo'r Cofrestrydd Cyffredinol yn codi ffi, mae Rheoliad 18(2) yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth dalu'r ffi honno.

122. Yn y rheoliad hwn, mae i 'asiantaeth fabwysiadu briodol' mewn perthynas â pherson mabwysiedig neu wybodaeth sy'n ymwneud â'i fabwysiad yr un ystyr ag a roddir gan adran 65(1) o'r Ddeddf, sef:

• os cafodd y person ei leoli i'w fabwysiadu gan asiantaeth fabwysiadu, yr asiantaeth honno neu (os yw'n wahanol) yr asiantaeth sydd ym meddiant y cofnodion mewn perthynas â'r mabwysiad.
• mewn unrhyw achos arall, yr awdurdod lleol y rhoddwyd hysbysiad o'r bwriad i fabwysiadu iddo (Adran 44 o Ddeddf 2002).

Mae'r rhan hon o'r canllawiau yn esbonio:

• Rheoliad 19: Tramgwydd
• Rheoliad 20: Ffioedd a godir gan asiantaethau mabwysiadu

Cwmpas

123. Mae'r adran hon yn ymdrin â'r darpariaethau amrywiol yn y rheoliadau. Mae'n datgan ei bod yn drosedd datgelu gwybodaeth yn groes i adran 57 o'r Ddeddf. Mae rheoliad 20 yn rhagnodi ffioedd y gall asiantaethau mabwysiadu eu codi mewn perthynas â datgelu gwybodaeth a chwnsela.

Tramgwydd - Rheoliad 19

124. Mae Rheoliad 19 yn datgan ei bod yn drosedd i gymdeithas fabwysiadu gofrestredig ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir yn groes i adran 57 o'r Ddeddf (cyfyngiadau ar ddatgelu gwybodaeth). Gall datgelu gwybodaeth a allai arwain at adnabod person mewn ffordd amhriodol beri cryn bryder neu gallai hyd yn oed roi unigolion, gan gynnwys plant, mewn perygl o niwed difrifol. Gall trosedd fod yn destun achos troseddol.

125. Os yw'n euog o drosedd, bydd asiantaeth fabwysiadu gofrestredig yn gorfod talu dirwy heb fod yn fwy na £5,000. Fel arfer, yr awdurdod cofrestru fydd yn dwyn achos. Pan gredir bod trosedd wedi'i chyflawni, fel arfer rhaid i achos gael ei ddwyn o fewn chwe mis i gyflawni'r drosedd (Adran 138 o Ddeddf 2002). Gall y terfyn amser hwn fod yn fwy na 6 mis mewn sefyllfa lle mae'n cymryd peth amser i dystiolaeth y gallai trosedd fod wedi'i chyflawni ddod i sylw'r awdurdod cofrestru (h.y. Cynulliad Cenedlaethol Cymru neu'r Comisiwn Arolygu Gofal Cymdeithasol).

126. Pan fo asiantaeth fabwysiadu wirfoddol yn cael ei dyfarnu'n euog o drosedd, gall hyn hefyd fod yn sail i'r awdurdod cofrestru ganslo cofrestriad yr asiantaeth (Adran 14 o Ddeddf Safonau Gofal 2000, fel y'i diwygiwyd gan Ddeddf 2002).

127. Pan fo asiantaeth fabwysiadu awdurdod lleol yn datgelu gwybodaeth yn groes i adran 57 o'r Ddeddf, gellir ymdrin â'r drosedd o dan y pŵer diofyn a ddarperir i'r Gweinidog priodol yn adran 14 o'r Ddeddf. Gellir cymhwyso'r pwerau hyn pan fo awdurdod lleol wedi methu, heb esgus rhesymol, â chydymffurfio ag unrhyw un o'r dyletswyddau a osodwyd gan Ddeddf 2002.

Ffioedd a godir gan asiantaethau mabwysiadu - Rheoliad 20

128. Mae Rheoliad 20(1) yn rhoi'r pŵer i asiantaeth fabwysiadu godi ffi resymol mewn perthynas â datgelu gwybodaeth o dan adrannau 61 neu 62 o'r Ddeddf, am ddarparu cwnsela mewn cysylltiad â datgelu gwybodaeth o dan yr adrannau hynny; neu ar gyfer gwneud trefniadau i sicrhau cwnsela yn unol â rheoliad 16, pan ddarperir y cwnsela gan berson y tu allan i'r Deyrnas Unedig. 

Bydd y ffi hon yn ffi y mae'r asiantaeth fabwysiadu yn penderfynu ei bod yn ffi resymol i dalu am ei chostau o ran prosesu cais i ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir am fabwysiadu, gan gynnwys y gwaith sydd ei angen i olrhain person a chael ei farn.

129. Bydd y dyletswyddau a osodir gan adrannau 61 a 62 o'r Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i'r asiantaeth ymgymryd â gwaith newydd. Bydd hyn yn cynnwys cymryd rhan mewn gwaith ymchwil, cysylltu ag unigolion, defnyddio'r wybodaeth sydd gan yr asiantaeth ac, o bosibl, casglu rhagor o wybodaeth i alluogi olrhain person. Gall yr asiantaeth wneud y gwaith hwn ei hun neu gallai ddod i drefniant gydag asiantaeth cefnogi mabwysiadu gofrestredig i ymgymryd â'r gwaith hwn ar ei rhan. Mae’n bosibl y bydd yr asiantaeth fabwysiadu hefyd yn ysgwyddo costau wrth ddarparu cwnsela neu wrth sicrhau darpariaeth gwnsela pan fo person wedi gofyn am iddo gael ei ddarparu.

130. Mae Rheoliad 20 (2) yn gwneud eithriad o ran talu ffi pan fo'r ceisydd yn berson mabwysiedig neu'n destun cais am wybodaeth am unrhyw berson a fyddai, heblaw am ei fabwysiad, yn perthyn iddo drwy waed, gan gynnwys hanner gwaed neu briodas ac, os felly, ni ellir codi ffi. Y bwriad yw y bydd person mabwysiedig yn derbyn y gwasanaethau hyn yn rhad ac am ddim.

131. Mae Rheoliad 20(2) yn nodi na fydd yr asiantaeth fabwysiadu yn codi ffi ar berson mabwysiedig am:

• unrhyw wybodaeth a ddatgelir iddo o dan adrannau 60, 61 neu 62 o'r Ddeddf ynghylch unrhyw berthynas iddo neu am unrhyw gwnsela a ddarperir iddo mewn cysylltiad ag unrhyw ddatgeliad o'r fath.

132. Er bod Rheoliad 20 yn rhoi'r pŵer i'r asiantaeth fabwysiadu godi ffi, mae'r asiantaeth yn cadw'r disgresiwn i hepgor ei ffioedd – yn gyfan gwbl neu'n rhannol – er enghraifft, pan fo’r person sy'n ceisio gwybodaeth yn berthynas geni sy'n derbyn cymhorthdal incwm neu fudd-daliadau eraill y wladwriaeth.

133. Mae Rheoliad 20(3) yn ei gwneud yn ofynnol i asiantaeth fabwysiadu sicrhau bod gwybodaeth ar gael am y ffioedd y gall eu codi ar unrhyw berson sy'n gwneud cais i wybodaeth gael ei datgelu gan yr asiantaeth. Mae'n bwysig bod defnyddwyr gwasanaethau yn cael gwybod am unrhyw ffioedd a allai fod yn berthnasol wrth brosesu cais i ddatgelu gwybodaeth a ddiogelir. Gall yr asiantaeth ysgwyddo costau wrth olrhain person i ofyn am ei farn am ddatgelu, cael gwybodaeth gan y Cofrestrydd Cyffredinol, casglu gwybodaeth ychwanegol lle nad yw cofnodion yr asiantaeth fabwysiadu yn ei galluogi i olrhain unigolyn, a sicrhau darpariaeth gwnsela. Dylai'r asiantaeth fabwysiadu ddweud wrth unrhyw ddefnyddiwr gwasanaethau y gall godi ffi resymol i dalu am unrhyw gostau a ysgwyddir wrth brosesu cais o dan y darpariaethau mynediad at wybodaeth yn adrannau 56 – 65 o'r Ddeddf.

134. Bydd ffioedd yn amrywio dros amser. Pan fydd asiantaeth fabwysiadu yn cynhyrchu amserlen sefydlog o ffioedd, rhaid iddi felly sicrhau bod yr amserlen yn cael ei diweddaru'n rheolaidd a'i bod ar gael i unrhyw berson sy'n cysylltu â'r asiantaeth ac sy'n gofyn am ddatgelu gwybodaeth o dan adrannau 56 – 65 o'r Ddeddf.

Rheoliad 3(3)

Rhaid i'r asiantaeth fabwysiadu hefyd gadw -

(a) unrhyw wybodaeth a roddwyd gan y rhiant geni neu berthynas geni arall am y person mabwysiedig, neu gan berson arwyddocaol arall ym mywyd y person mabwysiedig, gyda'r bwriad y gall y person mabwysiedig, os yw’n dymuno hynny, gael yr wybodaeth honno.

(b) unrhyw wybodaeth a roddwyd gan ofalydd maeth blaenorol y person mabwysiedig, gyda'r bwriad y caiff y person mabwysiedig, os yw’n dymuno hynny, gael yr wybodaeth honno.

(c) unrhyw wybodaeth a roddwyd gan y mabwysiadwyr neu bersonau eraill sy'n berthnasol i faterion sy'n codi ar ôl i'r gorchymyn mabwysiadu gael ei wneud.

(ch) unrhyw wybodaeth y gofynnodd y person mabwysiedig iddi gael ei chadw.

(d) unrhyw wybodaeth a roddwyd i asiantaeth mewn perthynas â pherson mabwysiedig gan y Cofrestrydd Cyffredinol o dan adran 79(5) o'r Ddeddf (gwybodaeth a fyddai'n galluogi person mabwysiedig i gael copi ardystiedig o gofnod ei eni).

(dd) unrhyw wybodaeth a ddatgelwyd i'r asiantaeth fabwysiadu ynghylch cofnod sy'n ymwneud â'r person mabwysiedig yn y Gofrestr Cyswllt Mabwysiadu.

(e) unrhyw wybodaeth y mae angen ei chofnodi yn unol â Rheoliad 9, 10, 13 neu 16.

(f) cofnod o unrhyw gytundeb o dan Reoliad 10.

[1] SI 2005 No.2795 (L22)

[2] Adoption and Children Act 2002 section 64 (5)

[3]  SI 2005 No. 1313 (W.95)

[4] Care Standards Act 2000 Chapter 14 Part II

'the registration authority' means the National Assembly for Wales

'Welsh family proceedings officer' has the meaning given in section 35(4) of the Children Act 2004

[5] SI 1972/1265 (N.I.14)