Jayne Bryant AS, Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Thai
Heddiw, rwy’n cyhoeddi cynigion ar gyfer elfen Llywodraeth Cymru o gyllid i Gomisiynwyr Heddlu a Throseddu yng Nghymru ar gyfer 2025-26. Mae’r rhain yn cynnwys dyraniadau dros dro y refeniw craidd i bob un o’r pedwar Comisiynydd Heddlu a Throseddu yng Nghymru.
Nid yw polisi plismona wedi’i ddatganoli a darperir y cyllid i bedwar Heddlu Cymru drwy drefniant tair ffordd sy’n cynnwys y Swyddfa Gartref, Llywodraeth Cymru a’r dreth gyngor. Ar gyfer 2025-26, £476.8 miliwn fydd cyfanswm y cymorth craidd i heddluoedd yng Nghymru.
Defnyddir fformiwla gyffredin sy’n seiliedig ar anghenion, wedi ei redeg gan y Swyddfa Gartref, i ddosbarthu cyllid i heddluoedd Cymru a Lloegr, ac mae’r dull o bennu a dosbarthu elfen Llywodraeth Cymru o ddarpariaeth cyllid yr heddlu yn seiliedig ar yr egwyddor o sicrhau cysondeb a thegwch ar draws Cymru a Lloegr.
O ganlyniad, rwy'n cynnig gosod cyfraniad Llywodraeth Cymru i gyllid yr heddlu ar gyfer 2025-26 ar £113.47 miliwn. Fel mewn blynyddoedd blaenorol, mae'r Swyddfa Gartref wedi gor-osod ei fformiwla sy'n seiliedig ar anghenion gyda mecanwaith atodol wedi'i ariannu gan y Swyddfa Gartref. Mae hyn yn sicrhau y gall pob heddlu yng Nghymru a Lloegr ddisgwyl derbyn cynnydd o 3.705% mewn cyllid craidd ar gyfer 2025-26. Mae'r Swyddfa Gartref wedi cadarnhau bod hyn yn gynnydd mewn termau real a fydd yn talu costau dyfarniadau cyflog y swyddog heddlu.
Rydym yn parhau i gynnal ein hymrwymiad i ddarparu Swyddogion Cymorth Cymunedol yr Heddlu(SCCH) ychwanegol yn uniongyrchol. Fel y nodir yng nghyllideb ddrafft Llywodraeth Cymru, bydd £15.953m yn cael ei ddefnyddio i ariannu swyddi SCCH yn uniongyrchol yng Nghymru. Mae hyn yn gynnydd o 3% ar ein cyllid o 2024-25 a bydd yn caniatáu i heddluoedd gynnal cyllid ar gyfer swyddi tra'n rheoli cynnydd mewn costau byw yn ystod y flwyddyn. Darperir cyllid ar gyfer SCCH yng Nghymru yn ychwanegol at setliad y Swyddfa Gartref, gan ddarparu cymorth ychwanegol i gymunedau Cymru. Er bod plismona yn ardal neilltuedig, mae ein cyllid ar gyfer SCCH yn adlewyrchu'r gwaith y maent yn ei wneud i feithrin ymddiriedaeth ac ymgysylltiad rhwng yr heddlu a chymunedau yng Nghymru, gan gefnogi ein dyheadau ar gyfer cymunedau Cymru.
Rwy'n cydnabod y dirwedd ariannu heriol ar gyfer partneriaid plismona, yn ogystal â'r heriau costau byw parhaus i lawer o aelwydydd. Mae Llywodraeth y DU wedi cadarnhau bod praeseptau'r heddlu, yn Lloegr, yn cael eu cyfyngu i £14 heb refferendwm. Nid yw hyn yn berthnasol yng Nghymru ond mae Gweinidogion Cymru yn cadw'r pŵer i gapio cynnydd. Bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i weithio gyda Chyfrifiaduron a Heddluoedd Cymru i wneud y defnydd gorau posibl o'n hadnoddau a rennir ac i gyflawni ein dyheadau cyfunol ar gyfer cymunedau yng Nghymru.
Rwy'n annog y pedwar Comisiynydd Heddlu a Throseddu yng Nghymru i ymgynghori'n llawn â'u cymunedau lleol wrth ystyried lefel y cyllid lleol ar gyfer 2025-26. Bydd angen iddynt ystyried yn ofalus y cydbwysedd rhwng yr effeithiau ar aelwydydd o gynnydd mewn praeseptau'r heddlu ac ar benderfyniadau ar wasanaethau i gymunedau.
Mae Tablau 1 i 3 o'r Datganiad hwn yn cynnwys crynodeb o'r ffigurau. Mae’r cyhoeddiad hwn heddiw yn nodi dechrau cyfnod ymgynghori a ddaw i ben ar 17 Ionawr 2025. Yn dilyn hyn, mae'n bosibl y caiff dyraniadau eu diwygio ar gyfer y Setliad Terfynol.
Mae’r wybodaeth hon hefyd wedi'i chyhoeddi ar wefan Llywodraeth Cymru yn:
Setliad yr heddlu dros dro 2025 i 2026
Cyhoeddir y datganiad hwn yn ystod y toriad er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau. Os bydd yr Aelodau am imi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ynghylch hyn pan fydd y Senedd yn dychwelyd, byddaf yn hapus i wneud hynny.