Technoleg a’r Gymraeg

Diben yr alwad am wybodaeth yma yw helpu Llywodraeth Cymru i gasglu gwybodaeth a syniadau i helpu llunio ein gwaith ar gyfer technoleg a’r Gymraeg, drwy helpu casglu:

• gwybodaeth a thystiolaeth am anghenion pobl sydd eisiau defnyddio technoleg iaith Gymraeg
• syniadau a barn am beth sydd ei angen i wneud technoleg iaith Gymraeg yn haws i ddefnyddio

Pan gyhoeddon ni ein Cynllun Gweithredu Technoleg Cymraeg (2018), roedden ni am gynllunio datblygiadau technolegol fel bod modd defnyddio’r Gymraeg mewn ystod eang o sefyllfaoedd, gan ddefnyddio’r llais dynol, bysellfwrdd neu ddulliau eraill o ryngweithio. Mae'r adroddiad terfynol ar Gynllun 2018 hefyd ar gael: Cynllun gweithredu technoleg Cymraeg: adroddiad terfynol 2018 i 2024. Bydd y camau nesaf yn adeiladu ar y gwaith rydyn ni wedi gweud cyn belled.

Blaenoriaethau Cynllun 2018 oedd datblygu a rhannu seilwaith newydd i’r Gymraeg, yn arbennig: 

• Technoleg Lleferydd Cymraeg
• Cyfieithu â chymorth cyfrifiadur
• Deallusrwydd Artiffisial Sgwrsiol

Un o brif egwyddorion y Cynllun hwnnw oedd datblygu diwylliant o arloesi agored. Roeddem am i fwy o adnoddau digidol iaith Gymraeg a data fod ar gael, heb amodau diangen yn cyfyngu ar eu defnydd, a’r rheini’n cael eu rhannu o dan drwydded addas, agored a chaniataol lle bynnag y bo’n bosibl, er mwyn cefnogi ymdrechion i arloesi’n ddigidol er budd yr iaith Gymraeg.

Ers i ni gyhoeddi’r Cynllun Gweithredu Technoleg Cymraeg yn 2018, rydyn ni wedi ariannu, wedi creu, ac wedi gweithio ar lawer o’r cydrannau sydd eu hangen ar yr iaith Gymraeg yn yr oes ddigidol. 

Rydyn ni nawr yn edrych i’r camau nesaf ar gyfer technoleg iaith Gymraeg. Bydden ni’n hoffi clywed gan bawb sydd â diddordeb mewn technoleg Cymraeg, eu barn ar beth sydd dal angen ei datblygu.

Un nod yn ein strategaeth Cymraeg 2050: miliwn o siaradwyr yw i gynyddu’r defnydd o’n hiaith ni, felly hoffwn ni wybod hefyd pa fath o dechnoleg fyddai’n helpu cynyddu’r defnydd o’r Gymraeg? 

Beth sydd angen gwella i’w gwneud yn haws i bobl ddefnyddio technoleg yn Gymraeg?

Rydym yn derbyn sylwadau drwy e-bostio Cymraeg2050@llyw.cymru neu drwy’r post. 

Mae’r alwad am wybodaeth yn cau ar 01 Hydref 2024. 

Byddwn yn ail-gysylltu gyda rhai ohonoch chi i ymhelaethu ar eich atebion. Os nad ydych yn dymuno i ni wneud, rhowch wybod inni yn ysgrifenedig wrth anfon eich ymateb.

Gallwch gyflwyno gwybodaeth neu safbwynt am unrhyw fater sydd yn eich tyb chi’n berthnasol i ddefnydd pobl o dechnoleg iaith Gymraeg. 

Rydyn ni’n awyddus i glywed am rai materion penodol, felly rydyn ni wedi llunio rhai cwestiynau i’ch helpu chi. 

Does dim rhaid i chi ymateb i bob cwestiwn. Gallwch rannu lle mae gennych wybodaeth neu farn berthnasol.

Rydyn ni am i dechnoleg gyfrannu at ein nod Cymraeg 2050: Miliwn o siaradwyr, i gynyddu defnydd y Gymraeg bob dydd. 

1. Pa fath o dechnoleg sydd angen ei datblygu i helpu pobl i ddefnyddio mwy o Gymraeg?
2. Oes bylchau lle nad oes technoleg iaith Gymraeg ar gael o gwbl neu lle mae angen ei wella?
3. Oes rhwystrau wrth ddefnyddio technoleg yn Gymraeg? Os oes, beth ydyn nhw?

Rydyn ni am sicrhau bod technoleg iaith Gymraeg yn gallu cael ei ddefnyddio mewn sefyllfaoedd gwahanol, yn gymdeithasol neu yn y gweithle, er enghraifft. Gall y dechnoleg hefyd fod ar gyfer pobl sydd am ei defnyddio yn Gymraeg ac yn Saesneg.

4. Beth sydd ei angen i hwyluso profiad pobl sydd am ddefnyddio technoleg iaith Gymraeg yn y gweithle? 
5. Beth sydd angen i hwyluso profiad pobl sydd am ddefnyddio gwasanaethau digidol yn Gymraeg?
6. Beth sydd ei angen i hwyluso profiad pobl sydd am ddefnyddio technoleg iaith Gymraeg yn gymdeithasol? 
7. WBeth sydd ei angen i hwyluso profiad pobl sydd am ddefnyddio technoleg yn Gymraeg a Saesneg? Er enghraifft, gallu siarad â chynorthwyydd clyfar mewn un iaith neu’r llall. 

Mae angen i ni sicrhau bod technoleg ar gael yn y Gymraeg ar gyfer pobl sydd ag anghenion penodol. Er enghraifft, pobl anabl a hŷn, pobl sydd ag anghenion dysgu ychwanegol, neu bobl sydd ag anghenion yn sgil triniaeth feddygol, amhariad gwybyddol neu gorfforol. Mae hyn nid yn unig fel bod modd i bobl allu defnyddio’r Gymraeg ond hefyd, er mwyn iddynt allu ei defnyddio yn hawdd, heb achosi heriau ychwanegol iddynt. 

8. Beth fyddai’n gwella profiad pobl sydd ag anghenion dysgu ychwanegol wrth ddefnyddio technoleg iaith Gymraeg? 
9. Beth fyddai’n gwella profiad pobl sydd am ddefnyddio technoleg iaith Gymraeg am resymau meddygol, neu oherwydd bod ganddynt amhariadau corfforol? 
10. Beth fyddai’n gwella profiad pobl hŷn sydd am ddefnyddio technoleg iaith Gymraeg?

O dan y ddeddfwriaeth diogelu data, mae gennych yr hawl:

• i wybod am y data personol a gedwir amdanoch chi a'u gweld
• i’w gwneud yn ofynnol inni gywiro gwallau yn y data hynny
• (o dan rai amgylchiadau) i wrthwynebu prosesu neu gyfyngu ar brosesu
• (o dan rai amgylchiadau) i'ch data gael eu ‘dileu’
• (o dan rai amgylchiadau) i gludadwyedd data
• i gyflwyno cwyn i Swyddfa’r Comisiynydd Gwybodaeth (SCG), ein rheoleiddiwr annibynnol ar gyfer diogelu data

I gael rhagor o fanylion am yr wybodaeth y mae Llywodraeth Cymru yn ei chadw ac am y defnydd a wneir ohoni, neu os ydych am arfer eich hawliau o dan y Rheoliad Cyffredinol ar Ddiogelu Data, gweler y manylion cyswllt isod:

Y Swyddog Diogelu Data

Y Swyddog Diogelu Data
Llywodraeth Cymru
Parc Cathays
Caerdydd
CF10 3NQ

E-bost: swyddogdiogeludata@llyw.cymru

Swyddfa’r Comisiynydd Gwybodaeth

Swyddfa’r Comisiynydd Gwybodaeth
Wycliffe House
Water Lane
Wilmslow
Cheshire
SK9 5AF

Ffôn: 0303 123 1113

Gwefan: Gwefan Swyddfa'r Comisiynydd Gwybodaeth (Saesneg yn unig)

Llywodraeth Cymru fydd y rheolydd data ar gyfer unrhyw ddata personol a roddir gennych wrth ichi ymateb i'r alwad am wybodaeth. Mae gan Weinidogion Cymru bwerau statudol y byddant yn dibynnu arnynt i brosesu’r data personol hyn a fydd yn eu galluogi i wneud penderfyniadau cytbwys ynghylch sut y maent yn cyflawni eu swyddogaethau cyhoeddus.

Bydd unrhyw ymateb a anfonwch atom yn cael ei weld yn llawn gan staff Llywodraeth Cymru sy'n gweithio ar y materion y mae'r alwad am wybodaeth yn ymwneud â nhw neu sy’n cynllunio ymgynghoriadau ar gyfer y dyfodol.

Pan fo Llywodraeth Cymru yn cynnal dadansoddiad pellach o'r ymatebion, gall trydydd parti achrededig (e.e. sefydliad ymchwil neu gwmni ymgynghori) gael ei gomisiynu i wneud y gwaith hwn. 

Ni fydd unrhyw waith o'r fath yn cael ei wneud oni bai ei fod yn cael ei wneud o dan gontract. Mae telerau ac amodau safonol Llywodraeth Cymru ar gyfer contractau o'r fath yn nodi gofynion caeth ar gyfer prosesu a chadw data personol yn ddiogel.

Er mwyn dangos bod y galwad am wybodaeth wedi cael ei gynnal mewn modd priodol, mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu cyhoeddi crynodeb o'r ymatebion i'r ddogfen hon. Mae’n bosibl hefyd y byddwn yn cyhoeddi’r ymatebion yn llawn. Fel arfer, bydd enw a chyfeiriad (neu ran o gyfeiriad) yr unigolyn neu'r sefydliad a anfonodd yr ymateb yn cael eu cyhoeddi gyda’r ymateb. Os nad ydych yn dymuno i’ch enw a’ch cyfeiriad gael eu cyhoeddi, rhowch wybod inni yn ysgrifenedig wrth anfon eich ymateb. Byddwn wedyn yn cuddio eich manylion.

Dylech hefyd wybod am ein dyletswyddau o dan ddeddfwriaeth Rhyddid Gwybodaeth. Os caiff eich manylion eu cyhoeddi fel rhan o’r ymateb, bydd yr adroddiadau hyn yn cael eu cadw am gyfnod amhenodol. Ni fydd gweddill eich data a gedwir fel arall gan Lywodraeth Cymru yn cael eu cadw am fwy na thair blynedd.