Lesley Griffiths AS, Y Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru, a’r Trefnydd
Yn dilyn fy natganiad ar 10 Hydref 2023, mae rheoliadau i weithredu dull Rheoli Maetholion Uwch heddiw wedi'u gosod gerbron y Senedd.
Trwy'r Cytundeb Cydweithio â Phlaid Cymru, gwnaethom ymrwymo i weithio gyda'r gymuned ffermio wrth ddefnyddio Rheoliadau Adnoddau Dŵr (Rheoli Llygredd Amaethyddol) (Cymru) 2021, i wella ansawdd dŵr ac aer, gan ddefnyddio dull gweithredu wedi'i dargedu at y gweithgareddau hynny rydym yn gwybod sy'n achosi llygredd. Ym mis Hydref 2022, cyhoeddais Ddatganiad Ysgrifenedig ar y pecyn o fesurau y cytunodd Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru arnynt er mwyn datblygu'r ymrwymiad hwn.
Fel rhan o'r pecyn hwn o fesurau, ar 10 Hydref 2023, cyhoeddais grynodeb o ymatebion yn dilyn yr ymgynghoriad ar gefnogaeth a thystiolaeth ar gyfer cynigion ar gyfer cynllun trwydded gyfyngedig o ran amser. Ochr yn ochr â hyn, cyhoeddais fy mwriad i gyflwyno rheoliadau cyn diwedd mis Tachwedd i weithredu dull Rheoli Maetholion Uwch rhwng 1 Ionawr a 31 Rhagfyr 2024. Nid yw hyn ond yn berthnasol i gyfanswm y terfyn nitrogen o dail da byw ar gyfer y daliad cyfan. Mae'r holl fesurau eraill sydd wedi'u cynnwys yn y rheoliadau yn parhau naill ai mewn grym neu'n ddarostyngedig i'r cyfnod pontio perthnasol ac nid yw'r dull Rheoli Maetholion Uwch yn effeithio arnynt.
Mae'r rheoliadau a osodwyd gerbron y Senedd heddiw yn nodi'r trefniadau ar gyfer ffermydd sydd ag 80% neu fwy o laswelltir i gymhwyso hyd at 250kg / ha nitrogen o ddail da byw yn ystod 2024.
Rhaid i ffermydd sy'n ymgymryd â'r trefniant hwn yn 2024 hysbysu ac anfon y dystiolaeth ategol at CNC a chadw at set o fesurau amgylcheddol llym a rheolaethau ychwanegol. Bydd y mesurau hyn yn cynyddu lefel y diogelu'r amgylchedd a roddir gan y rheoliadau ac yn sicrhau bod yr effaith amgylcheddol ar y dull Rheoli Maetholion Uwch yn cael eu lleihau.
Bydd canllawiau manwl ar gyfer y dull Rheoli Maetholion Gwell ar gael cyn toriad y Nadolig.
Wrth wneud y cyhoeddiad hwn heddiw, rwyf hefyd yn ailadrodd ein hymrwymiad parhaus, o dan y Cytundeb Cydweithio, i leihau llygredd yn sylweddol o weithgareddau amaethyddol, a hynny mewn partneriaeth â'r gymuned ffermio i sicrhau canlyniadau parhaol. Rwy'n parhau i groesawu ymgysylltiad gan y sector ar ddefnyddio'r rheoliadau.