Eluned Morgan AS, Y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol
Heddiw, rwy'n cyhoeddi'r Datganiad Ansawdd ar gyfer iechyd cyhyrysgerbydol, sy'n nodi ein gweledigaeth ar gyfer datblygu gofal cyhyrysgerbydol gwell drwy gydol oes unigolyn.
Cyflyrau cyhyrysgerbydol yw'r achos mwyaf cyffredin o boen hirdymor ac anabledd corfforol yn fyd-eang. Gall y cyflyrau hyn gael effaith sylweddol ar ansawdd bywyd unigolion. Mae’r effeithiau hyn yn ymwneud nid yn unig a gweithrediad corfforol a phoen, ond gallant hefyd effeithio ar les seicolegol, cymdeithasol ac economaidd person. Gall teuluoedd a gofalwyr person sy’n byw gyda chyflwr cyhyrysgerbydol hefyd profi effeithiau negyddol y cyflyrau hyn, ac efallai bydd angen cymorth arnynt nhw.
Amcangyfrifir bod cyflyrau cyhyrysgerbydol yn effeithio ar hyd at draean o boblogaeth Cymru (32%), sy'n cyfateb i 974,000 o bobl. Gyda phoblogaeth sy’n heneiddio â mwy o bobl yn dioddef o broblemau iechyd lluosog, disgwylir i nifer y bobl â chyflyrau cyhyrysgerbydol gynyddu.
Mae'r Datganiad Ansawdd ar gyfer iechyd cyhyrysgerbydol wedi cael ei lunio ar y cyd ag arweinwyr clinigol cenedlaethol ym maes iechyd cyhyrysgerbydol, gyda mewnbwn gan rwydweithiau clinigol cyhyrysgerbydol, partneriaid y trydydd sector, y rhai sydd â phrofiad bywyd a chydweithwyr yn y maes iechyd cyhyrysgerbydol o bob cwr o Gymru.
Gwella iechyd cyhyrysgerbydol y boblogaeth o oedran cynnar a'i ddiogelu, lleihau nifer y bobl sy'n datblygu cyflyrau cyhyrysgerbydol a gwella iechyd a llesiant yr unigolion hynny sydd â chyflyrau cyhyrysgerbydol yw'r nod.
Yn sgil cyhoeddi'r Datganiad Ansawdd, bydd byrddau iechyd ac ymddiriedolaethau'r GIG yn cael eu cefnogi i gyflawni gwelliannau mewn gwasanaethau cyhyrysgerbydol drwy drefniadau rhwydwaith clinigol newydd Gweithrediaeth y GIG. Bydd hyn yn cael ei roi ar waith drwy'r rhwydwaith clinigol strategol ar gyfer cyflyrau cyhyrysgerbydol, mewn cydweithrediad â rhwydweithiau a rhaglenni eraill, mewn meysydd megis orthopedeg, poen parhaus ac iechyd yr esgyrn.
Mae’r Datganiad Ansawdd ar gyfer iechyd cyhyrysgerbydol i’w weld yma.