Mesurau arbennig (lefel 5) Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr: adroddiad cynnydd blwyddyn 2

Ar 27 Chwefror 2023, codwyd lefel uwchgyfeirio Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i fesurau arbennig (lefel 5). Roedd hyn mewn ymateb i bryderon sylweddol am lywodraethu, arweinyddiaeth a pherfformiad.

Bu'r 2 flynedd ddiwethaf yn heriol i'r sefydliad ac yn gyfnod o newid sylweddol wrth iddo ymateb i amrywiaeth eang o faterion, gan gynnwys:

• gweithredu diwydiannol
• ymdrechion i wella perfformiad a gafael a rheolaeth weithredol
• heriau parhaus o'r amgylchedd ariannol presennol

Mae'r cyd-destun ariannol y mae'r bwrdd iechyd, a bron bob corff cyhoeddus arall yng Nghymru, yn gweithredu ynddo, yn parhau i fod yn heriol. Er bod gan y bwrdd iechyd ddiffyg ariannol sylfaenol o hyd, y mae'n rhaid iddo fynd i'r afael ag ef, mae wedi gwneud cynnydd da mewn perthynas â rheolaethau a rheolaeth ariannol ers iddo gael ei uwchgyfeirio a'i roi o dan fesurau arbennig.

Mae'r fframwaith mesurau arbennig ar gyfer Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr yn amlinellu'r gwelliannau sy'n ofynnol, gan gynnwys y meysydd pryder a arweiniodd at uwchgyfeirio'r bwrdd iechyd a'i roi o dan fesurau arbennig. Mae'r adroddiad hwn yn edrych ar y daith mesurau arbennig, gan dynnu sylw at y gwersi a ddysgwyd, y gwelliannau a'r heriau a nodwyd.

Cyn i'r bwrdd gael ei uwchgyfeirio a'i roi dan fesurau arbennig, roedd yn cael trafferth o ran arweinyddiaeth a llywodraethu aneffeithiol, fel y nodwyd mewn sawl adolygiad. Pwysleisiodd adroddiad Archwilio Cymru ar effeithiolrwydd y bwrdd (2023) gamweithredu o fewn y bwrdd a galwodd am gamau adfer ar unwaith.

Penodwyd tîm arweinyddiaeth newydd, gan gynnwys cadeirydd a 3 aelod annibynnol o'r bwrdd, ar sail dros dro ym mis Chwefror 2023, wrth i'r broses o recriwtio bwrdd parhaol fynd rhagddi. Bellach mae bwrdd llawn o aelodau annibynnol parhaol, gan gynnwys cadeirydd a dirprwy gadeirydd. Penodwyd prif weithredwr dros dro ym mis Mai 2023 a chafodd ei gadarnhau yn barhaol ym mis Chwefror 2024 yn dilyn proses recriwtio agored.

Mae proses recriwtio wedi bod yn mynd rhagddi i gwblhau tîm y cyfarwyddwr gweithredol, a gwnaed nifer o benodiadau gan gynnwys:

• Cyfarwyddwr Gweithredol Gweithwyr Proffesiynol Perthynol i Iechyd a Gwyddorau Iechyd
• Cyfarwyddwr Gweithredol Iechyd y Cyhoedd
• Cyfarwyddwr Gweithredol Cyllid

Gwnaed penodiadau hefyd ar gyfer rolau'r:

• Cyfarwyddwr Perfformiad a Chomisiynu
• Cyfarwyddwr yr Amgylchedd ac Ystadau
• Cyfarwyddwr Llywodraethu Corfforaethol
• Prif Swyddog Gweithredu

Ymgorfforodd y bwrdd iechyd wersi a ddysgwyd gan fyrddau iechyd eraill a lansiodd raglen sefydlu ddiwygiedig ar gyfer aelodau annibynnol ym mis Medi 2023. Ym mis Gorffennaf 2024, cytunodd ar raglen datblygu'r bwrdd, a oedd yn gam pwysig er mwyn gwella arferion llywodraethu.

Mae'r bwrdd hefyd wedi cymeradwyo sawl dogfen allweddol er mwyn sicrhau cydymffurfiaeth a threfniadau llywodraethu da gan gynnwys y fframwaith perfformiad integredig, y fframwaith rheoli risgiau a'r fframwaith cynllunio integredig. Yn fwy diweddar, cymeradwywyd fframwaith sicrwydd diwygiedig y bwrdd gan y bwrdd ym mis Ionawr 2025.

Atgyfnerthwyd gallu i lywodraethu drwy sesiynau datblygu strwythuredig. Mae cworwm yng nghyfarfodydd y bwrdd bellach, gyda'r cyfraddau presenoldeb dros 89% ar gyfer 2023 i 2024, gan gefnogi prosesau gwneud penderfyniadau effeithiol.

Mae gwaith wedi dechrau ar gynllun olynu a datblygu hirdymor y sefydliad, gyda fframwaith arweinyddiaeth y bwrdd iechyd yn cefnogi'r gwaith hwn. Cwblhawyd adolygiad o'r portffolio gweithredol, gan roi argymhellion cychwynnol ar waith ac mae swyddi gwag wrthi'n cael eu llenwi. Rhoddwyd ffocws mawr ar leihau nifer y staff dros dro a staff asiantaeth.

Mae'r rhaglen newid sylweddol "sylfeini ar gyfer y dyfodol" yn mynd rhagddi, yn dilyn cwblhau'r cam darganfod ac mae yn y cam dylunio ar hyn o bryd. Bydd hwn yn drawsnewidiad sylweddol i'r sefydliad gan ddwyn ynghyd strwythurau, pobl, systemau, prosesau, diwylliant a strategaeth, i fynd i'r afael â'r problemau craidd yn y modd y mae'r sefydliad yn gweithredu ar hyn o bryd.

Cyn uwchgyfeirio'r bwrdd iechyd a'i roi o dan fesurau arbennig, nid oedd ei systemau llywodraethu corfforaethol yn ddigon cydlynol, gyda heriau sylweddol o ran cydymffurfiaeth â'r cod llywodraethu corfforaethol. Amharwyd ar brosesau gwneud penderfyniadau gan lif gwybodaeth annigonol, gan waethygu aneffeithlonrwydd llywodraethu ymhellach. Mewn ymateb, sefydlodd cynllun gweithredu mesurau arbennig y bwrdd iechyd fframwaith llywodraethu cadarn i fynd i'r afael â'r bylchau hyn.

Erbyn mis Mehefin 2023, roedd pob strwythur pwyllgor wedi cael ei adfer, gyda chefnogaeth gan gylch gorchwyl clir a defnydd gwell o aelodau cyffredin rhwng pwyllgorau i wella prosesau goruchwylio. Penodwyd cadeiryddion ac is-gadeiryddion pwyllgorau, a chafodd cynlluniau gwaith ar gyfer pob pwyllgor eu datblygu a'u mireinio erbyn diwedd mis Gorffennaf 2023. Cafodd cynlluniau gwaith eu cymeradwyo'n ffurfiol yng nghyfarfod y bwrdd ym mis Medi 2023.

Mae'r canfyddiadau o adolygiadau annibynnol a gomisiynwyd fel rhan o'r mesurau arbennig wedi'u derbyn a'u trafod gan bob pwyllgor perthnasol. Mae'r mwyafrif o'r camau gweithredu bellach wedi'u cwblhau.

Nododd asesiad strwythuredig Archwilio Cymru 2022 ddiffygion hanfodol, gan gynnwys cydberthnasau gwaith gwan a phrosesau craffu ar risg a rheolaeth ariannol annigonol. Roedd y materion hyn yn hanfodol i'r penderfyniad i roi'r bwrdd iechyd mewn mesurau arbennig.

Mewn ymateb i'r asesiad strwythuredig, datblygodd pwyllgor archwilio'r bwrdd iechyd gynllun gwaith i fynd i'r afael â'r bylchau mewn prosesau goruchwylio a chydymffurfio. Nododd asesiad strwythuredig Archwilio Cymru 2024 gynnydd yn y broses o wella trefniadau llywodraethu corfforaethol a meysydd eraill, gan gynnwys rheolaeth ariannol. Nodir rhan o ganfyddiadau'r adroddiad isod:

Ar y cyfan, gwelsom fod datblygiadau cadarnhaol wedi bod yn rhai o drefniadau llywodraethu corfforaethol allweddol y bwrdd iechyd ers asesiad strwythuredig y llynedd a’r cynnydd o ran recriwtio i rai rolau uwch sy’n hanfodol i fusnesau.

Fodd bynnag, mae llawer i’w wneud o hyd yn enwedig o ran sefydlu tîm gweithredol sefydlog, cydlynol a pherfformiad uchel, datblygu strategaeth hirdymor a chefnogi cynllun gwasanaethau clinigol, a sicrhau bod strwythur sefydliadol a model gweithredu’r bwrdd iechyd yn addas i’r diben.

Canfuom fod yna gadfridog llawn o aelodau annibynnol sylweddol ar y bwrdd erbyn hyn a bod cyfarfodydd bwrdd a phwyllgor yn cael eu cynnal yn briodol ac yn dryloyw. Fodd bynnag, mae ansefydlogrwydd parhaus o fewn y tîm gweithredol, bylchau mewn strwythurau uwch arweinyddiaeth ehangach, a heriau parhaus gyda’r model gweithredu yn peryglu gallu’r bwrdd iechyd i fynd i’r afael â’r heriau sylweddol y mae’n eu hwynebu.

Canfuom, er bod y bwrdd iechyd yn gwneud cynnydd rhesymol o ran cryfhau ei systemau sicrwydd, bod mwy i’w wneud mewn perthynas â fframwaith sicrwydd y bwrdd a sicrhau bod systemau sicrwydd yn cael eu perchnogi’n llawn a’u defnyddio i yrru gwelliannau ar draws y sefydliad.

Canfu hunanasesiadau'r bwrdd, a gynhaliwyd yn 2022, fylchau yn effeithiolrwydd y bwrdd, ac na roddwyd sylw digonol i risgiau strategol a bod dulliau annigonol ar gyfer gwerthuso'r bwrdd. Yn 2023, rhoddodd y bwrdd newydd broses hunanasesu strwythuredig ar waith fel rhan o'i raglen i ddatblygu'r bwrdd. Rhoddwyd blaenoriaeth i themâu allweddol, fel:

• cysoni strategaethau
• goruchwylio risgiau
• perfformiad ar y cyd

Aethpwyd i'r afael ag argymhellion o'r asesiadau hyn drwy hyfforddiant wedi'i dargedu ac arferion llywodraethu diwygiedig.

Ym mis Medi 2023, ystyriodd y bwrdd ei ddull gweithredu o ran diwylliant, arweinyddiaeth ac ymgysylltu a gwnaeth naw ymrwymiad allweddol. Mae'r ymrwymiadau hyn wedi bod yn mynd rhagddynt ac maent yn cynnwys datblygu fframwaith datblygu arweinyddiaeth a'i roi ar waith. Cynhaliwyd tair cynhadledd arweinyddiaeth dros y 18 mis diwethaf, a sefydlwyd rhaglenni datblygu arweinyddiaeth wedi'u targedu ar gyfer staff ar bob lefel.

Cyn uwchgyfeirio'r bwrdd iechyd a'i roi o dan fesurau arbennig, roedd prosesau i ymgysylltu â chleifion a'r gymuned yn anghyson ac nid oeddent yn cynnwys dull strwythuredig, gan gyfyngu ar fewnbwn y cyhoedd i brosesau'r bwrdd o wneud penderfyniadau. Lansiwyd cyfres o sgyrsiau cymunedol yn 2023, gan ymgysylltu â mwy na 5,000 o bobl mewn trafodaethau am wasanaethau gofal iechyd yn y gogledd. Mae'r dull hwn yn sicrhau prosesau ymgysylltu mwy cynhwysol gydag amrywiaeth eang o gymunedau a chânt eu hategu gan themâu allweddol o ddadansoddiadau o brofiad cleifion a adroddwyd fel mater o drefn i'r bwrdd er mwyn llywio gwelliannau yn y gwasanaeth.

Cymeradwywyd fframwaith ymgysylltu â'r cyhoedd ym mis Mehefin 2023, gan sicrhau prosesau ymgysylltu systematig a chynhwysol â chymunedau amrywiol. Cafodd metrigau profiad cleifion eu hadrodd i'r bwrdd fel mater o drefn, gyda themâu yn llywio gwelliannau yn y gwasanaeth.

Mae gwaith i gynnwys cleifion, gofalwyr a dinasyddion yn parhau i greu deialog dwyffordd rhwng y bwrdd iechyd a'r boblogaeth leol. Caiff hyn ei arwain gan aelodau o'r bwrdd fel rhan o ddull diwygiedig o ymgysylltu.

Mae'r cadeirydd a'r prif weithredwr yn cynnal sesiynau briffio rheolaidd gydag aelodau etholedig ac yn mynd i gyfarfodydd a phwyllgorau chynghorau sir ledled y rhanbarth er mwyn cefnogi natur agored a thryloyw o ran cynnydd, heriau a chyfleoedd, ac i annog deialog ar y materion sydd bwysicaf i bobl.

Tynnodd arolwg staff 2021 sylw at sgoriau ymgysylltu isel, gyda 48% o'r ymatebwyr yn teimlo nad oeddent yn cael eu gwerthfawrogi'n ddigonol. I'r gwrthwyneb, dangosodd arolwg 2023 welliant o 12% yn sgoriau ymgysylltu staff, gyda chynnydd amlwg yng ngwelededd arweinwyr a chymorth o ran llesiant. Mae mentrau fel y llawlyfr "living well, working well" a rhaglenni cymorth menopos wedi helpu i wella llesiant staff. Mae'r sgôr ymgysylltu staff cyffredinol bellach yn 72%, sy'n agos at gyfartaledd Cymru gyfan o 73%.

Nododd y bwrdd newydd bwysigrwydd y parth arweinyddiaeth, gallu a diwylliant, gan flaenoriaethu ymyriadau yn y maes hwn ac arwain drwy esiampl. Er mai hwn yw un o'r meysydd y bydd yn cymryd amser i'w drawsnewid, rhoddwyd blaenoriaeth i waith pwysig ar y fframwaith datblygu arweinyddiaeth a gwerthoedd ac ymddygiadau yn y sefydliad ac mae cynnydd yn cael ei wneud fel y nodir drwy gymeradwyo'r fframwaith gwerthoedd ac ymddygiadau gan y bwrdd ym mis Tachwedd 2024.

Yn 2023, roedd y bwrdd iechyd yn delio â phroblemau etifeddol difrifol, gan gynnwys:

• methiannau i weithredu'n brydlon gyda'r broses gwyno
• cynllunio a chefnogaeth strategol annigonol neu aneffeithiol yn mynd rhagddynt
• amseroldeb ymchwiliadau'r bwrdd iechyd
• dibyniaeth barhaus ar gofnodion cleifion papur

Nid oedd gan y bwrdd iechyd weithdrefnau a phrosesau effeithiol ar waith i ddysgu o ddigwyddiadau, adborth gan gleifion a staff, archwiliadau ac adolygiadau mewnol nac i ymgorffori'r hyn a ddysgwyd ym mhob rhan o'r sefydliad a chodwyd nifer mawr o faterion gan Grwner EF a'r Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus. Cafodd dau wasanaeth eu nodi fel gwasanaethau yr oedd angen eu gwella'n sylweddol gan Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru.

Comisiynydd Llywodraeth Cymru adolygiad o bryderon diogelwch cleifion yn 2023, a chynghorodd y bwrdd iechyd i weithio gyda Gweithrediaeth y GIG i ddatblygu'r prosesau llywodraethu clinigol sy'n ofynnol a rhoi cynllun gweithredu clir ar waith mewn ymateb i'r adolygiad hwn. Ystyriodd y bwrdd yr argymhellion o'r adolygiad hwn mewn sesiwn ddatblygu ym mis Medi a rhannodd ei ymateb gan reolwyr yng nghyfarfod ei Bwyllgor Ansawdd, Diogelwch a Phrofiad ym mis Tachwedd 2023.

Ym mis Tachwedd 2023, comisiynodd y prif weithredwr adolygiad o'r holl achosion sy'n aros am gwest. Adolygwyd 262 o achosion i gyd a nodwyd gwersi sylweddol a ddysgwyd ynghylch dull gweithredu'r bwrdd iechyd o ran ei ymchwiliadau sy'n cyd-fynd ag arsylwadau'r crwner. Cwblhawyd yr adolygiad hwn erbyn gwanwyn 2024 ac arweiniodd at ddull newydd o reoli a dysgu o bryderon.

Mae'r bwrdd iechyd wedi datblygu polisi pryderon integredig newydd ar gyfer digwyddiadau, cwynion ac adolygiadau marwolaethau, a gymeradwywyd gan y bwrdd ym mis Gorffennaf 2024 ac a ddechreuodd gael ei roi ar waith o fis Medi 2024. Mae'r polisi newydd yn cyflwyno hwb pryderon rhithiol dyddiol, lle mae timau yn cwrdd i rannu'r hyn a ddysgwyd, dealltwriaeth a gwybodaeth am ymchwiliadau, ynghyd ag adnoddau newydd er mwyn cefnogi staff sy'n rhan o'r broses ymchwiliadau. Mae hyn yn dwyn ynghyd yr holl adnoddau sydd eu hangen i helpu staff i weithio drwy'r camau a amlinellir yn y polisi.

Mae'r broses o roi'r dull newydd hwn ar waith wedi gwella amseroldeb ac ansawdd ymchwiliadau ar gyfer cwynion a pharatoadau ar gyfer cwestau. Bydd hefyd yn sicrhau bod digwyddiadau a chwynion yn cael eu nodi, eu cofnodi a'u hadolygu, gan sicrhau bod cleifion, teuluoedd a staff yn cael eu grymuso i chwarae rôl ystyrlon yn y broses ymchwilio.

Mae'r bwrdd iechyd hefyd wedi datblygu cronfa ddysgu, sef system rheoli gwybodaeth sy'n galluogi gweithwyr proffesiynol gofal iechyd i gael mynediad at ddata a gwybodaeth am ddigwyddiadau diogelwch cleifion, eu rhannu a dysgu ohonynt. Mae'r system yn integreiddio data o ffynonellau amrywiol ac yn cefnogi dysgu ar y cyd.

Yn ystod 2023 a 2024, bu'r bwrdd yn gweithio gyda'r Sefydliad Gwella Gofal Iechyd i ddatblygu ei ddull o reoli ansawdd. Cafodd system rheoli ansawdd y bwrdd iechyd ei chymeradwyo gan y bwrdd ym mis Mai 2024 ac mae wrthi'n cael ei rhoi ar waith. Rhoddir pwyslais penodol ar gynllunio ansawdd fel nodwedd graidd er mwyn datblygu cynlluniau arbenigol ar gyfer gwasanaethau bregus.

Yn ystod 2022 i 2023, cafodd 29.4% o'r cwynion eu cau o fewn 30 diwrnod, o gymharu â tharged Cymru gyfan o 75%. Ym mis Mawrth 2023, roedd 290 o gwynion heb eu datrys, sy'n dangos ôl-groniad sylweddol a chyfle a gollwyd i ymateb i'r cyhoedd mewn modd amserol ac agored, ac i ddysgu a gwella mewn amser real. Mae'r gwaith o ddatrys cwynion wedi gwella'n raddol. Ym mis Hydref 2024, cyrhaeddodd y bwrdd iechyd y targed o 75%, ac mae wedi llwyddo i'w gynnal.

Plediodd y bwrdd iechyd yn euog i erlyniad gan yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch mewn perthynas â marwolaeth unigolyn ar ward iechyd meddwl i gleifion mewnol. Cafodd ddirwy sylweddol.

Mae'r Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch wedi galw ar y bwrdd iechyd i ymddangos gerbron Llys Ynadon Llandudno mewn perthynas â chwympiadau cleifion mewnol.

Yn 2024, cyhoeddodd Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru 3 adroddiad diddordeb cyhoeddus.

Cyhoeddwyd 33 o hysbysiadau rheoliad 28 i Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ers mis Ionawr 2023. O'r rhain, mae 6 yn ymwneud â marwolaethau a ddigwyddodd ar ôl uwchgyfeirio'r bwrdd a'i roi o dan fesurau arbennig. Yn 2024, cafodd y bwrdd iechyd 10 o hysbysiadau, a oedd yn ostyngiad sylweddol o'r 22 a gafodd yn 2023. Mae 1 hysbysiad wedi’i gyhoeddi hyd yn hyn yn 2025.

Mae arolygiadau a gynhaliwyd gan Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru (AGIC) wedi tynnu sylw at welliannau cadarnhaol. Ym mis Chwefror 2022, dynododd AGIC wasanaethau fasgwlaidd yn y gogledd fel “gwasanaeth sydd angen ei wella'n sylweddol”. Cafodd ei isgyfeirio yn dilyn adolygiad o gynnydd a gyhoeddwyd ym mis Mehefin 2023.

Ym mis Awst 2024, yn dilyn arolygiad dirybudd yn adran achosion brys Ysbyty Glan Clwyd, roedd AGIC yn fodlon bod gwelliannau angenrheidiol wedi'u gwneud mewn perthynas â'r meysydd mwyaf arwyddocaol o bryder a godwyd yn ei adroddiad arolygu yn 2022 ac isgyfeiriodd yr adran o “wasanaeth sydd angen ei wella'n sylweddol”.

Arweiniodd digwyddiad andwyol ym mis Tachwedd 2024, ynghyd â hysbysiad gan y Gymdeithas Fasgwlaidd, at benderfyniad gan y bwrdd iechyd i atal y broses o gynnig llawdriniaethau fasgwlaidd agored brys ac a gynlluniwyd ar gyfer anewrysm aortig yn yr abdomen (AAA) yn y gogledd. Rhoddwyd trefniadau clinigol ar waith i bobl gael eu trin yn Ysbyty Athrofaol Brenhinol Stoke hyd at ddiwedd mis Mawrth 2025. Rhoddir ystyriaeth bellach i'r model gwasanaeth tymor hwy ar gyfer gweithdrefnau AAA.

Atgyfnerthwyd y broses o arwain a rheoli gwasanaethau iechyd meddwl yn y gogledd dros y 2 flynedd ddiwethaf drwy benodi cyfarwyddwr iechyd meddwl ac anableddau dysgu parhaol, cyfarwyddwr meddygol ar gyfer iechyd meddwl ac anableddau dysgu, cyfarwyddwr gweithredol sy'n gyfrifol am iechyd meddwl a nyrs ymgynghorol ar gyfer dementia. Mae'r broses o recriwtio ar gyfer cyfarwyddwr nyrsio iechyd meddwl ac anableddau dysgu yn mynd rhagddi.

Ym mis Mai 2023, comisiynodd Llywodraeth Cymru Goleg Brenhinol y Seiciatryddion i gynnal asesiad allanol er mwyn adolygu'r graddau y rhoddwyd argymhellion o 4 adroddiad blaenorol ar wasanaethau iechyd meddwl yn y bwrdd iechyd ar waith a'u hymgorffori.

Canfu'r coleg fod tystiolaeth dda yr ymgorfforwyd 37 allan o gyfanswm o 84 (44%) o argymhellion yn y pedwar adroddiad allanol. Gwelwyd rhywfaint o dystiolaeth yr ymgorfforwyd bron hanner (41) yr argymhellion a phrin oedd y dystiolaeth os o gwbwl ar gyfer chwech o'r argymhellion (7%).

Cyflwynwyd yr adolygiad i'r bwrdd ym mis Mai 2024 a chymeradwywyd cynllun ymateb manwl yn nodi camau gweithredu ac amserlenni mewn ymateb i ganfyddiadau'r adolygiad gan y bwrdd ym mis Gorffennaf 2024, yn dilyn proses i ymgysylltu â theuluoedd a oedd wedi cael profiad o'r gwasanaeth.

Sefydlwyd grŵp cynghori arbenigol i adolygu, gwirio a herio tystiolaeth o gynnydd mewn perthynas â'r argymhellion hyn, a gaiff ei gadeirio gan gynghorydd arbenigol a benodwyd gan y bwrdd. Mae'r bwrdd yn cael adroddiadau sicrwydd o gynnydd bob chwe mis, a chyflwynwyd y cyntaf yn ei gyfarfod ym mis Ionawr 2025.

Cafwyd nifer o arolygiadau mwy cadarnhaol gan AGIC mewn lleoliadau iechyd meddwl dros y 2 flynedd ddiwethaf, lle cafodd gwelliannau eu cydnabod ers arolygiadau blaenorol.

Ym mis Awst 2024, lansiodd y bwrdd iechyd ei gynllun 3 blynedd ar gyfer 2024 i 2027, a ymgorfforodd y blaenoriaethau mesurau arbennig y cytunwyd arnynt.

Canfu Asesiad Strwythuredig Archwilio Cymru 2024:

Mae'r bwrdd iechyd yn bwriadu datblygu cynlluniau trefnu a chlinigol hirdymor cynaliadwy. Fodd bynnag, i gefnogi’r gwaith hwn, bydd angen iddo gryfhau ei ddull o gynllunio a sicrhau bod modd cyflawni cynlluniau.

Er bod gwelliannau yn agwedd y bwrdd iechyd tuag at reoli a chyflawni arbedion ariannol, gwelsom fod heriau sylweddol yn parhau o ran gwariant o fewn y gyllideb. Nid oedd y bwrdd iechyd yn gallu cyflawni ei ddyletswyddau ariannol statudol ar gyfer 2023 i 2024 er gwaethaf cymorth ariannol sylweddol gan Lywodraeth Cymru. Er bod y bwrdd iechyd yn rhagweld y bydd yn cyflawni ei dargedau ariannol ar gyfer 2024 i 2025, bydd hyn yn heriol ac mae hefyd yn ddibynnol ar elfen o arbedion unwaith ac am byth.

Ym mis Rhagfyr 2024, gan gydnabod y pwysau a wynebir gan bob bwrdd iechyd, dyrannodd Llywodraeth Cymru £11.15 miliwn ychwanegol i'r bwrdd iechyd, gyda disgwyliad y caiff y diffyg cynlluniedig ei leihau i £8.6 miliwn ar gyfer 2024 i 2025. Cafodd £7.3 miliwn ychwanegol ei ddyrannu hefyd i gefnogi gwelliannau mewn gofal a gynlluniwyd a diagnosteg fel rhan o ymrwymiad Llywodraeth Cymru i gwtogi'r amseroedd aros hiraf.

Mae'r bwrdd iechyd wedi canolbwyntio'n helaeth ar atgyfnerthu trefniadau llywodraethu ariannol a'r amgylchedd rheolaeth ariannol, gan gynnwys:

• prosesau goruchwylio ychwanegol gan grwpiau arbenigol, y tîm gweithredol a phwyllgorau'r bwrdd ac adroddiadau gwell
• cynllun diwygiedig o gadw a dirprwyo
• cyfarwyddiadau ariannol sefydlog wedi'u cymeradwyo
• penodi cyfarwyddwr gweithredol cyllid parhaol
• creu rôl pennaeth llywodraethu ariannol i gefnogi gwelliannau cynaliadwy mewn llywodraethu ariannol, gan fynd i'r afael â materion a nodwyd yn adroddiad Ernst Young ac arwain at farn ddiamod ar y cyfrifon blynyddol diweddaraf
• dealltwriaeth glir o'r sefyllfa diffyg sylfaenol, wedi'i hymgorffori yn y cynllun 3 blynedd
• rhoi'r argymhellion ar waith o'r adolygiad rheoli prosesau caffael contractau, gan gynnwys rhoi hyfforddiant caffael a llywodraethu i fwy na 500 o aelodau o staff
• rheolaethau gwell i nodi unrhyw achosion o dorri gofynion caffael

Mae perfformiad gweithredol yn faes heriol i'r bwrdd iechyd. Gwnaed cynnydd mewn rhai meysydd, ond mae angen mwy o ffocws a chamau gweithredu i sicrhau mynediad amserol i ofal ar gyfer pobl ledled y gogledd.

Mae perfformiad o ran canser islaw'r targed o hyd a rhaid i'r bwrdd iechyd fynd i'r afael â'r ôl-groniad yn nifer y bobl sy'n aros mwy na 62 diwrnod i ddechrau triniaeth ddiffiniol. Mae heriau mewn gwasanaethau fel wroleg a dermatoleg wedi effeithio ar berfformiad yn erbyn y targed 62 diwrnod.

Mae gofal a gynlluniwyd yn cael cymorth sylweddol gan Weithrediaeth y GIG a Llywodraeth Cymru. Yn dilyn proses gychwynnol i flaenoriaethu'r amseroedd aros hiraf, mae'r ffocws bellach ar leihau nifer y bobl sy'n gorfod aros mwy na 104 o wythnosau (2 flynedd) i gael triniaeth.

Mae nifer yr amseroedd aros hir wedi lleihau, ar y cam cleifion allanol ac ar y cam trin ers mis Chwefror 2023. Rhwng mis Chwefror 2023 a mis Rhagfyr 2024, mae nifer y llwybrau cleifion orthopedig sy'n gorfod aros mwy na 104 o wythnosau wedi lleihau 62.7%, ac mae nifer y llwybrau sy'n aros mwy na 104 wedi lleihau 6.1%. Fodd bynnag, gwelwyd cynnydd o 15% yn nifer y llwybrau sy'n aros mwy nag wyth wythnos i gael profion diagnostig dros yr un cyfnod.

Mae perfformiad yn erbyn y mesurau iechyd meddwl amrywiol ar gyfer pobl dan 18 oed wedi gwella, gyda 91% o'r asesiadau'n cael eu cwblhau o fewn 28 diwrnod ym mis Rhagfyr 2024 o gymharu â 57.8% ym mis Chwefror 2023. Bu'r perfformiad uwchlaw'r targed o 80% bob mis ers mis Gorffennaf 2024. Fodd bynnag, er y gwelwyd gwelliant mewn perfformiad yng nghanran yr ymyriadau a ddechreuwyd o fewn 28 diwrnod ym mis Rhagfyr 2024 (48.5% o gymharu â 26.8% ym mis Chwefror 2023) erys y perfformiad islaw'r targed o 80% a rhaid i hyn wella.

Ar gyfer iechyd meddwl oedolion, erys y perfformiad ar gyfer ymyriadau a gaiff eu cwblhau o fewn 28 diwrnod uwchlaw'r targed ar 83.6% ym mis Rhagfyr 2024, ac mae wedi aros uwchlaw'r targed o 80% mewn 10 o'r 12 mis diwethaf.

Cafwyd pocedi bach o welliannau mewn trosglwyddiadau ambiwlans yn adrannau achosion brys y gogledd ar rai adegau yn y flwyddyn ddiwethaf ond erys hyn yn faes heriol iawn. Mae'r bwrdd iechyd yn gweithio'n agos â Llywodraeth Cymru, y rhaglen 6 nod genedlaethol ar gyfer gofal brys a gofal mewn argyfwng a phroses Gweithrediaeth y GIG i wella darpariaeth weithredol o wasanaethau gofal brys a gofal mewn argyfwng a diogelwch a phrofiad cleifion. Fodd bynnag, erys perfformiad ar gyfer gofal brys a gofal mewn argyfwng yn sylweddol islaw ble rydym am iddo fod a ble rydym yn disgwyl iddo fod.

Mae'r bwrdd iechyd wedi adrodd y bu system y gogledd yn fwy gwydn y gaeaf hwn er gwaethaf y cynnydd mewn galw oherwydd feirysau'r gaeaf.

Ceir defnydd parhaus o'r data a gafwyd o achosion o ryngweithio â chleifion i lywio prosesau gwella ansawdd a phrofiad cleifion, eu teuluoedd a'u gofalwyr. Mae'r 3 adran achosion brys yn y gogledd yn profi newidiadau i ymgorffori adborth cleifion ac mae Gwasanaeth Cyngor a Chysylltiadau Cleifion (PALS) y bwrdd iechyd yn cydweithio'n agos â'r tîm cyfathrebu i hyrwyddo adborth a sut y caiff adborth ei glywed a'i weithredu.

Aeth yr arolwg o adrannau achosion brys ar gyfer Cymru gyfan yn fyw fel arolwg adborth SMS ar draws holl safleoedd adrannau achosion brys y bwrdd iechyd ym mis Hydref 2024.

Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi sefydlogi ac wedi dechrau gosod y sylfeini i ddod yn sefydliad cynaliadwy dros y 2 flynedd diwethaf o dan y trefniadau lefel 5 (mesurau arbennig) presennol.

Gwnaed cynnydd mewn perthynas â llywodraethu corfforaethol, rheolaeth a llywodraethu ariannol a thros y 12 mis diwethaf mae'r system rheoli ansawdd wedi dechrau dangos gafael a rheolaeth well.

Mae'r ffocws a roddwyd i'r meysydd hyn gan y cadeirydd, yr aelodau annibynnol, y prif weithredwr a'r cyfarwyddwyr gweithredol wedi cael effaith ond, fel y nodir yn yr adroddiad hwn, mae meysydd o fregusrwydd parhaus o hyd, sy'n gysylltiedig â pherfformiad gweithredol a gwasanaethau clinigol, lle mae angen gwneud gwelliannau pellach ar frys.