Llywodraeth Cymru i ddod â masnachfraint y rheilffyrdd o dan reolaeth gyhoeddus

Dywedodd y Gweinidog Trafnidiaeth Ken Skates y byddai’r cam hwn yn helpu i ddiogelu dyfodol gwasanaethau teithwyr yng Nghymru a’r Gororau, yn diogelu swyddi ac yn cefnogi cynlluniau uchelgeisiol Llywodraeth Cymru ar gyfer y Metro. 

Daw’r penderfyniad ar ôl cyfnod anodd pan welwyd gostyngiad sylweddol yn nifer y teithwyr ac yn refeniw’r rheilffyrdd ledled Cymru, hyn oll oherwydd y coronafeirws. 

Yn sgil y trefniadau newydd, daw gwasanaethau’r rheilffyrdd yn gyfrifoldeb o ddydd i ddydd is-gwmni cyhoeddus newydd o dan Trafnidiaeth Cymru, a fydd yn cynnwys partneriaeth newydd rhwng Trafnidiaeth Cymru, Keolis ac Amey.

Dywedodd Gweinidog yr Economi, Trafnidiaeth a’r Gogledd, Ken Skates:

Mae’r misoedd diwethaf wedi bod yn gyfnod hynod anodd i drafnidiaeth gyhoeddus yng Nghymru a gweddill y DU. Mae Covid wedi cael effaith aruthrol ar y refeniw gan deithwyr ac mae Llywodraeth Cymru wedi gorfod camu i’r bwlch gyda chymorth sylweddol i sefydlogi’r rhwydwaith ac i gynnal gwasanaethau. 

Rydym wedi penderfynu trosglwyddo gwasanaethau’r rheilffyrdd o ddydd i ddydd i is-gwmni cyhoeddus newydd o dan Trafnidiaeth Cymru. 

Mae’r penderfyniad yn dilyn cwymp masnachfreintiau rheilffyrdd ledled Lloegr wrth i’r model preifat deimlo straen y pandemig. 

Meddai Ken Skates: 

Yng Nghymru, rydym am i’r bartneriaeth rhwng TrC a Keolis Amey barhau wrth i ni weithio gyda’n gilydd i ddiogelu gwasanaethau pobl Cymru, diogelu swyddi a sicrhau prosiectau pwysig y Metro rydym wedi bod yn gweithio mor galed arnyn nhw dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf.

Dywedodd Dirprwy Weinidog yr Economi a Thrafnidiaeth: 

Does dim atebion rhwydd i’r heriau y bydd y rheilffyrdd a thrafnidiaeth gyhoeddus yn eu hwynebu yn y blynyddoedd nesaf – mae nifer y teithwyr wedi cwympo ac mae dyddiau anodd o’n blaenau wrth inni ddygymod â heriau Covid. 

Rydym yn dod â gwasanaethau Cymru a’r Gororau i ddwylo cyhoeddus gan ei fod yn ased hollbwysig sy’n hanfodol i ddyfodol ein heconomi a’n cymunedau. 

Rwyf am inni gadw’n huchelgais am system trafnidiaeth gyhoeddus integredig o ansawdd uchel, gyda newid dulliau teithio’n nod canolog dros yr ychydig flynyddoedd nesaf. Rwy’n credu bod ein cyhoeddiad heddiw’n hanfodol i’n helpu i wneud hynny.