Defnyddiwch y ffurflen ar-lein hon i hawlio'r Dreth Trafodiadau Tir (TTT) a dalwyd ar y gyfradd uwch yn ôl gan eich bod bellach wedi gwerthu eich prif breswylfa flaenorol.
Gallwch wneud cais am ad-daliad TTT os:
- mai chi yw prynwr yr eiddo y codwyd y gyfradd uwch arno
- mai chi yw’r cyfreithiwr neu'r trawsgludydd a weithredodd dros y prynwr yn y pryniant gwreiddiol (cyn belled â’ch bod yn dal i weithredu ar eu rhan)
- eich bod yn rhywun arall sydd wedi’u hawdurdodi i weithredu ar ran y prynwr
Mae'n rhaid eich bod wedi gwerthu eich prif breswylfa flaenorol o fewn 3 blynedd i brynu'r eiddo newydd er mwyn bod yn gymwys i gael ad-daliad.
Gall cyfnod hirach ar gyfer gwerthu eich prif breswylfa flaenorol fod yn berthnasol mewn rhai sefyllfaoedd. Am ragor o wybodaeth am y cyfnod hirach hwn, defnyddiwch ein canllaw technegol ar gyfraddau uwch.
Fel arfer mae'n cymryd 15 i 20 diwrnod gwaith i brosesu'ch cais. Gall hyn gymryd mwy o amser os bydd angen mwy o wybodaeth arnom.
Cyn i chi ddechrau
Ni allwch gadw ffurflen sydd wedi'i chwblhau'n rhannol, felly gwnewch yn siŵr bod y wybodaeth ganlynol gennych chi cyn i chi ddechrau. Efallai y bydd angen i chi ofyn i'ch cyfreithiwr neu'ch trawsgludydd.
Manylion y trafodiad gwreiddiol
Bydd angen i chi ddarparu'r canlynol:
- Cyfeirnod Unigryw Trafodiad (UTRN) 12 digid oddi ar eich ffurflen dreth
- dyddiad dod i rym y trafodiad (y diwrnod y gwnaethoch gwblhau pryniant yr eiddo fel arfer)
- cyfeiriad a chod post y brif breswylfa flaenorol
- manylion am y prynwr, gan gynnwys:
- enw llawn
- dyddiad geni
- os oedd unrhyw brynwyr eraill (ac a ydynt yn briod)
Swm yr ad-daliad a gyfrifwyd
Fel arfer dyma'r swm a dalwyd gennych ar y cyfraddau minws y swm a fyddai wedi bod yn ddyledus ar y prif gyfraddau.
Gallwch ddefnyddio ein cyfrifiannell dreth i’ch helpu i weithio hyn allan.
Defnyddiwch y dyddiad pan brynoch eich tŷ newydd er mwyn gwneud yn siŵr eich bod yn defnyddio'r cyfraddau cywir.
Enghraifft 1
- Rydych yn prynu eiddo am £250,000 ar 1 Gorffennaf 2021, y dyddiad dod i rym.
- Ar gyfraddau uwch, gwnaethoch dalu £12,450.
- Ar y prif gyfraddau byddech wedi talu £2,450.
- £12,450 - £2,450 = £10,000 o ad-daliad i'w hawlio.
Enghraifft 2
- Rydych yn prynu eiddo am £180,000 ar 3 Mai 2021, y dyddiad dod i rym.
- Ar gyfraddau uwch, gwnaethoch dalu £7,200.
- Ar y prif gyfraddau byddech wedi talu £0.
- £7,200 - £0 = £7,200 o ad-daliad i'w hawlio.
Tystiolaeth eich bod wedi gwerthu eich prif breswylfa flaenorol
Bydd angen i chi ddarparu copi electronig i'w uwchlwytho yn ystod eich cais am ad-daliad, sy’n dangos bod eich prif breswylfa flaenorol wedi’i gwerthu.
Os oedd yr eiddo yng Nghymru neu’n Lloegr, bydd arnom angen copi wedi'i lofnodi a'i ddyddio o un o'r canlynol:
- ffurflen trosglwyddo eiddo (TR1)
- ffurflen trosglwyddo rhan o eiddo (TP1)
- contract gwerthu
Os nad oedd yr eiddo yng Nghymru nac yn Lloegr, bydd angen datganiad cwblhau arnom yn lle hynny, yn dangos:
- y cyfanswm oedd yn ddyledus ar ôl cwblhau'r trafodiad
- sut y cafodd y cyfanswm ei greu
Manylion banc
Bydd angen i chi wybod a wnaethoch dalu'r dreth o'ch cyfrif banc chi neu o gyfrif rhywun arall, megis eich cyfreithiwr.
A rhowch fanylion y person sydd i dderbyn yr ad-daliad, gan gynnwys:
- enw deiliad y cyfrif
- rhif y cyfrif
- cod didoli
Gwneud cais am ad-daliad
Sut rydym yn defnyddio eich gwybodaeth
Gweler ein polisi preifatrwydd ynglŷn â sut rydym yn defnyddio'r wybodaeth y byddwch yn ei rhoi i ni.
Cymorth
Os oes angen help arnoch neu os hoffech gael y ffurflen hon mewn fformat gwahanol, cysylltwch â ni.