Neidio i'r prif gynnwy

Cylch gorchwyl Grŵp Cynghori’r Gweinidog ar gyfer Gofalwyr.

Cyflwyniad

Mae Llywodraeth Cymru yn cydnabod bod sicrhau canlyniadau gwell a chynaliadwy i ofalwyr yn gofyn am gymorth ac ymrwymiad gan bartneriaid statudol a'r trydydd sector. Mae Grŵp Cynghori'r Gweinidog (MAG) ar Ofalwyr Di-dâl yn darparu ymateb ar draws pob sector i'r heriau y mae gofalwyr yn eu hwynebu a fforwm cenedlaethol i dargedu a monitro gwelliannau o dan bedair blaenoriaeth genedlaethol y Strategaeth ar gyfer Gofalwyr Di-dâl.

Mae MAG yn monitro sut y mae'r strategaeth yn cael ei rhoi ar waith. Mae MAG yn cefnogi cydweithio rhwng sefydliadau gofalwyr di-dâl a'r cyrff statudol. Mae MAG yn rhoi cyngor i'r Gweinidog Gofal Cymdeithasol sy'n gallu arwain at welliannau ym mywydau gofalwyr di-dâl yng Nghymru. Dros amser, gall blaenoriaethau newid, ac mae ein dull gweithredu yn rhoi'r hyblygrwydd i ni ymateb ac addasu i gyflawni ein blaenoriaethau. Bydd MAG yn cefnogi'r ffordd hon o weithio drwy nodi syniadau ac atebion newydd mewn ymateb i'r gwahanol faterion sy'n wynebu gofalwyr fel bod yr agenda yn symud ymlaen yn barhaus.

Nid oes gan Grŵp Cynghori'r Gweinidog bwerau gweithredol; grŵp cynghorol yn unig ydyw.

Y tasgau allweddol

Bydd aelodau proffesiynol ac aelodau sy’n ofalwyr di-dâl yn cyfrannu eu gwybodaeth a'u harbenigedd at rôl gynghori gyfunol MAG, gan ddod â'u safbwynt a'u profiad o ofalwyr a gofalu i hysbysu'r Gweinidog Gofal Cymdeithasol a dylanwadu ar bolisi gofalwyr a'i roi ar waith.

Bydd aelodau proffesiynol hefyd yn cymryd cyfrifoldeb dros ysgogi newid a gwelliant i ofalwyr yn eu sefydliadau a'u sectorau eu hunain.

Bydd Grŵp Cynghori'r Gweinidog yn:

  • darparu fforwm cenedlaethol i oruchwylio'r gwaith o gyflawni yn erbyn blaenoriaethau strategol a chamau gweithredu y cytunwyd arnynt i gyflawni'r blaenoriaethau hynny
  • rhoi cipolwg ar yr heriau gweithredol a strategol i'w cyflawni
  • nodi a datblygu syniadau ac atebion newydd mewn ymateb i'r gwahanol faterion sy'n wynebu gofalwyr
  • ystyried a chynnig barn ar y defnydd o gyllid Llywodraeth Cymru ar gyfer gofalwyr ac ar effeithiolrwydd ac effaith y buddsoddiad a'r gwersi a ddysgwyd
  • cynghori ar ffyrdd o fesur gwelliant yn erbyn y blaenoriaethau cenedlaethol
  • nodi arferion da yng Nghymru ac mewn mannau eraill ac ystyried sut y gellid hyrwyddo arferion da i wella canlyniadau i ofalwyr yng Nghymru

Aelodaeth y grŵp

Mae'r aelodaeth yn adlewyrchu trawstoriad o gyrff trydydd sector a chyrff statudol sydd â rôl a buddiant mewn gofalwyr di-dâl. Bydd y grŵp hefyd yn cynnwys gofalwyr di-dâl sydd â phrofiad bywyd. Mae'r holl aelodau'n gorfod cael eu cymeradwyo gan y Gweinidog Gofal Cymdeithasol a byddant yn y rôl am uchafswm o dair blynedd, er mwyn sicrhau ystod eang o gyfraniadau at y grŵp.

Er mwyn osgoi trosiant sylweddol ar yr un pryd, oherwydd cyflwyno'r gofyniad hwn, bydd swyddogion Llywodraeth Cymru yn cydgysylltu dull gweithredu graddedig gyda'r aelodau i sicrhau dilyniant digonol. Bydd hyn yn golygu y bydd rhai aelodau ar y grŵp am gyfnod hirach yn ystod y cyfnod pontio hwn i gylch blynyddol lle y bydd tua thraean o'r aelodaeth yn newid. Bydd manylion hyn yn cael eu darparu ar wahân, i'r aelodau gytuno arnynt.

Bydd gan y cadeirydd a'r dirprwy gadeirydd gyfnod o dair blynedd ar y mwyaf yn y rôl. O dan y trefniant a ffefrir bydd naill ai'r cadeirydd neu'r dirprwy gadeirydd yn llais ar ran gofalwyr di-dâl, fel gofalwr sydd â phrofiad bywyd neu gynrychiolydd o'r Gynghrair Gofalwyr.

Daw enwebiadau ar gyfer swyddi'r cadeirydd a'r dirprwy gadeirydd i law (yn fewnol neu'n allanol i'r aelodaeth bresennol) a'r Gweinidog Gofal Cymdeithasol fydd yn gwneud y penodiadau.

Nid oes unrhyw aelodau na'r Cadeirydd/Dirprwy Gadeirydd yn benodiadau cyhoeddus.

Protocolau cyfarfodydd

Grŵp Cynghori'r Gweinidog

Bydd MAG yn cyfarfod o leiaf bob chwarter. Er mai cyfarfodydd ar-lein fydd y mwyafrif o'r rhain, bydd o leiaf un cyfarfod y flwyddyn yn gyfarfod wyneb yn wyneb (gyda chyfleusterau i'r aelodau ymuno ar-lein os oes angen).

Gweithgorau

Bydd MAG yn sefydlu grwpiau gorchwyl a gorffen i fwrw ymlaen â meysydd gwaith yn ôl yr angen. Penderfynir ar natur, amlder a hyd y grwpiau hyn ar sail unigol. Caiff grwpiau gorchwyl a gorffen gyfethol gweithwyr proffesiynol a gofalwyr di-dâl perthnasol i gefnogi'r gwaith. Mae gan grwpiau gorchwyl a gorffen gylch gorchwyl diffiniedig sydd wedi'i gymeradwyo gan y cadeirydd mewn ymgynghoriad â swyddogion Llywodraeth Cymru. Bydd swyddogion Llywodraeth Cymru yn cadarnhau digon o adnoddau gweinyddol i'w cefnogi.

Iaith cyfarfodydd

Rhaid rhoi cyfle i'r aelodau gyfathrebu yn Gymraeg ac yn Saesneg, os ydynt yn dymuno gwneud hynny. Yn unol â'r canllawiau presennol, byddwn yn cadarnhau dewis iaith cyn cyfarfodydd i sicrhau bod cymorth priodol ar waith i aelodau gael y cyfle i gyfrannu yn Gymraeg.

Ysgrifenyddiaeth

Bydd nodiadau o gyfarfodydd MAG ac unrhyw gyfarfodydd grwpiau gorchwyl a gorffen yn cael eu cymryd gan swyddogion Llywodraeth Cymru a bydd aelodau'r grwpiau yn gorfod eu cymeradwyo.  Cyhoeddir nodiadau cyfarfodydd MAG gan Lywodraeth Cymru ar ein tudalennau ar gyfer y Grŵp Cynghori'r Gweinidog ar Ofalwyr Di-dâl | LLYW. CYMRU.

Treuliau

Bydd costau teithio a chynhaliaeth yn cael eu talu i aelodau sy'n mynychu cyfarfodydd yn wirfoddol. Bydd costau gofal ychwanegol a ysgwyddir i fynychu cyfarfodydd (wyneb yn wyneb neu ar-lein), lle bo angen, yn cael eu had-dalu. Rydym yn gofyn i'r aelodau roi gwybod i swyddogion Llywodraeth Cymru ymlaen llaw lle bo modd.