Cylch gorchwyl

1. Mae angen Grŵp Cynghori ar Faterion Moesol a Moesegol COVID-19 (CMEAG-Cymru) er mwyn casglu a chydlynu materion yn ymwneud ag ystyriaethau moesol, moesegol, diwylliannol a ffydd, a bod yn ffynhonnell o gyngor i wasanaethau cyhoeddus ar y materion sy’n deillio o ymateb brys y maes iechyd a gofal cymdeithasol i bandemig COVID-19.  

2. Bydd CMEAG-Cymru yn cynnig ymgyngoriadau a chyngor i wasanaethau cyhoeddus Cymru ar ystyriaethau moesol, moesegol, diwylliannol a ffydd sy’n ymwneud â darparu gofal iechyd a chymdeithasol, o ganlyniad i ganllawiau o amryw o ffynonellau. Mae’r rhain yn cynnwys cyngor annibynnol grŵp MEAG y DU i lywodraeth y DU a’r Prif Swyddogion Meddygol, NICE, y Colegau Brenhinol, cyrff proffesiynol ac unrhyw faterion perthnasol y cyfeirir ato.

3. Defnyddir y cyngor hwn i hysbysu rheoli materion yn ymwneud ag iechyd yn deg ac yn gyfiawn ar draws Cymru, gan gynnwys COVID-19 a ffliw pandemig fel sy’n briodol.

4. Bydd CMEAG-Cymru yn cael ei noddi ar y cyd gan y Gweinidog Iechyd, y Dirprwy Weinidog a’r Prif Chwip a’r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol, a bydd yn adrodd i’r Prif Swyddog Meddygol a’r Gweinidogion sy’n ei noddi.

5. Bydd CMEAG-Cymru yn rhoi cyngor annibynnol, amserol ac wedi’i gydlynu ynglŷn â materion moesol, moesegol a ffydd sy’n ymwneud â rhoi cyngor o amrywiol ffynonellau ar waith yng Nghymru mewn ymateb i COVID-19, fel yn (2) uchod, ac mewn ymateb i gwestiynau a materion eraill perthnasol a gyflwynwyd iddo. 

6. Bydd y Cadeirydd yn cael ei Gadeirio gan Iechyd ond gyda swyddogion yn mynychu o faes portffolio Gweinidogol arall lle mae'r agenda'n berthnasol.

7. Gellir sefydlu is-grwpiau i ystyried materion diffiniedig gydag aelodau ychwanegol sy’n briodol i’r testun.

8. Bydd dogfennau a gytunwyd yn cael eu cyhoeddi.
    
9. Bydd yr aelodau wedi llofnodi datganiad i dynnu sylw’r ysgrifenyddiaeth at unrhyw wrthdaro buddiannau neu bryderon sydd ganddynt, ac yn cytuno i gadw at gyfrinachedd o ran gwybodaeth a rennir at ddiben trafodaethau CMEAG-Cymru.

10. Yn y tymor hir, bydd CMEAG-Cymru yn cael ei adolygu ac os credir ei fod yn effeithiol yn ystod cyfnod yr argyfwng, gellir ei ddatblygu i roi cyngor rhagweithiol ar faterion sy’n berthnasol i gynllunio ar gyfer parodrwydd mewn argyfwng yn fwy cyffredinol.

11. Bydd CMEAG-Cymru yn cynnwys cynrychiolwyr o gymunedau ar draws Cymru sydd wedi’u heffeithio gan Bandemig COVID-19, gan gynnwys y rhai sydd mewn perygl o ddioddef effaith anghymesur yn sgil COVID-19; arbenigedd angenrheidiol, gan gynnwys clinigol; iechyd y cyhoedd; academaidd; cyfreithiol; gwyddorau cymdeithasol ac ymddygiadol; cyfryngau a chyfathrebu. Gall gyfethol aelodau ychwanegol ac arbenigedd fel sydd ei angen ar gyfer materion penodol.   

12. Ni fydd yr aelodau yn cael eu talu am eu hamser. Cynhelir y cyfarfodydd gan ddefnyddio technoleg ar gyfer cynnal cyfarfodydd rhithwir.

13. Bydd yr ysgrifenyddiaeth yn cael ei harwain gan Lywodraeth Cymru a chynhelir cyfarfodydd yn rheolaidd yn ystod cyfnod yr ymateb i COVID-19.

14. Gofynnir i CMEAG-Cymru ymgynnull yn brydlon a rhoi cyngor ar ystyriaethau moesol, moesegol, diwylliannol a ffydd sy’n ymwneud â COVID-19, yr ymateb iddo ac unrhyw gyfyng-gyngor moesol neu foesegol a fydd yn deillio o’r sefyllfa hon. 

15. Disgwylir i CMEAG-Cymru ymateb yn gyflym i geisiadau ad-hoc sy’n codi o ganlyniad i faterion iechyd neu ddigwyddiadau COVID-19 y bydd o bosib angen eu hystyried ar frys.

Mae’r grŵp yn cael ei gadeirio gan Dr Heather Payne ac Emma Bennett. Mae’r grŵp yn cynnwys Swyddogion Llywodraeth Cymru sy’n cynrychioli iechyd, cydraddoldeb a meysydd polisi perthnasol.

Mae’r sefydliadau a’r unigolion a ganlyn wedi’u cynrychioli ar y grŵp: