Grant arloesi tlodi plant a chefnogi cymunedau: dyfarnu grantiau

Dyfarnwyd cyllid i'r sefydliadau arweiniol canlynol o dan y cynllun grant yn 2025 to 2026: 

• Afan Arts: nod y prosiect yw gwella hunan-barch, meithrin dyheadau a datblygu sgiliau digidol ymhlith pobl ifanc. Mae'r prosiect yn grymuso unigolion â chyfleoedd dylunio graffeg, podledu, gwneud ffilmiau a chyfathrebu, gan wella hyder a chyflogadwyedd, gyda'r nod yn y pen draw o godi pobl ifanc allan o dlodi, a chreu dyfodol mwy disglair o fewn eu cymunedau.
• Cyngor Sir Powys: bydd y prosiect hwn yn adeiladu ar waith partneriaeth sydd eisoes yn digwydd a gweithgarwch cydweithredol sy'n gysylltiedig â'r Tasglu Tlodi Plant ym Mhowys. Byddant yn gweithio i ddeall ymhellach yr heriau unigryw sy'n wynebu cymunedau ac unigolion ym Mhowys, clywed eu gwirionedd nhw, a cheisio gweithredu ar unwaith, yn ogystal ag o safbwynt tymor canolig a hirdymor.
• Bydd Mind Cwm Taf Morgannwg yn archwilio achosion emosiynol ac ymddygiadol tlodi drwy grwpiau ffocws a dulliau ymgysylltu eraill. Drwy ddeall hyn gallant nodi ffyrdd o wella addysg a chyngor er mwyn torri cylch tlodi plant a theuluoedd. Yn ogystal, byddant yn cynnig gwybodaeth a chyngor ar reoli arian a gwytnwch iechyd meddwl.
• Can Cook: atal amddifadedd bwyd rhag effeithio ar sut mae plant yn byw eu bywydau. Sefydlu datrysiad bwyd da hirdymor sy'n sicrhau bod pob plentyn yn bwyta'n dda bob dydd.
• Mae VIBE Youth CIC Pathways to Equity yn brosiect arloesi, dan arweiniad pobl ifanc, sy'n mynd i'r afael â thlodi plant ledled y De. Drwy gydgynllunio labordai, canolfannau cymorth i deuluoedd, ac ymchwil amser real, mae'n grymuso pobl ifanc a chymunedau i lywio datrysiadau, dylanwadu ar bolisi, ac adeiladu dyfodol gwydn sydd wedi'i seilio ar brofiad bywyd, tegwch a chydweithrediad lleol.
• Cwmpas: gan weithio ar draws sectorau, byddant yn grymuso pobl ifanc i gynllunio mentrau busnes cymdeithasol newydd a datrysiadau blaengar i heriau cymdeithasol ac amgylcheddol hanfodol sy'n wynebu cymunedau yng Nghymru. Gyda chefnogaeth arbenigol a mynediad at adnoddau a rhwydweithiau, bydd unigolion yn dod â'u gweledigaeth yn fyw ac yn troi syniadau busnes yn realiti.
• Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe: bydd eu prosiect partneriaeth yn darparu cyfleoedd i blant a phobl ifanc o ardaloedd difreintiedig a nodwyd gan MALlC o fewn rhanbarth Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe i gymryd rhan mewn mentrau Bwyd, Natur, Celfyddydau synergyddol er mwyn gwella eu lles, dysgu sgiliau, magu hyder, gwella cydberthnasau â chyfoedion, teulu, gwella cysylltiad cymunedol a rhoi llais i blant a phobl ifanc.
• Bydd Bengal Dragons CIC: the Community Football and Food Project yn cynnig sesiynau pêl-droed am ddim a phrydau maethlon i blant mewn tlodi yng Nghaerdydd, gan wella iechyd, mynd i'r afael ag ansicrwydd bwyd, a meithrin gwytnwch cymunedol. Caiff ei redeg gan y Bengal Dragons mewn partneriaeth â Phrosiect Ieuenctid Naseeha, ac mae'n creu rhwydwaith cymorth hirdymor i deuluoedd drwy chwaraeon, maeth a chydweithio.
• Plant yng Nghymru: ehangu i ardaloedd newydd, a datblygu ymhellach raglen hyfforddi ADY Niwroamrywiaeth arloesol ar gyfer gweithwyr proffesiynol, i'w chynllunio, chyflwyno gan rieni sydd â phrofiad bywyd o dlodi ac ADY, er mwyn hyrwyddo ymwybyddiaeth o realiti magu plant â gwahaniaethau a hyrwyddo arferion cadarnhaol a chefnogaeth gymunedol i blant, teuluoedd sy'n delio â thlodi ac ADY.
• Cyngor Dinas Casnewydd: ymgysylltu â phlant, rhieni, gwarcheidwaid ac ymarferwyr y blynyddoedd cynnar ar gerrig milltir datblygiad o ran parodrwydd i fynd i'r ysgol. Defnyddio'r adborth i lywio'r gwaith o dreialu gwahanol ddulliau i alluogi plant, teuluoedd sy'n byw mewn tlodi i gyrraedd eu cerrig milltir datblygiad a bod yn 'barod ar gyfer yr ysgol.'
• StreetGames: mae'r prosiect hwn yn profi effaith  StreetGames wrth ddatblygu arweinwyr cymunedol y dyfodol. Drwy ymgysylltu â phobl ifanc mewn gweithgareddau chwaraeon lleol, mae'n archwilio'r potensial ar gyfer arweinyddiaeth, ymgysylltu â'r gymuned, a thwf personol, gyda'r nod o greu llwybrau cynaliadwy i rolau gwirfoddoli, hyfforddi ac arwain mewn cymunedau lle nad oes gwasanaethau digonol.
• Cyswllt Cymru, bydd y bartneriaeth hon yn darparu cymorth ymarferol ac emosiynol dibynadwy, personol i rieni sy'n gofalu am blant anabl yng Nghonwy a Gwynedd drwy sesiynau 1:1, gweithdai ac adnoddau a gydgynlluniwyd. Gyda'i gilydd, byddant yn cynyddu incwm aelwydydd, yn gwella dealltwriaeth ariannol a lles, ac yn rhannu dysg drwy ddigwyddiad cenedlaethol i gefnogi newid cynaliadwy.
• Cyngor ar Bopeth Sir Ddinbych, mae'r prosiect yn ymgorffori cynghorwyr arbenigol o fewn gwasanaeth Cysylltiadau Teuluol Sir Ddinbych, gan ddarparu mynediad cynnar, cymunedol at gyngor ar les, dyled a thai mewn lleoliadau addysg i deuluoedd ifanc sy'n ei chael yn anodd. Mae'r cydweithrediad 'siop un stop' arloesol hwn yn gwella llwybrau cymorth ac yn grymuso teuluoedd mewn tlodi i ffynnu drwy gymorth dibynadwy, cydgysylltiedig lle maen nhw.
• Mind Canolbarth a Gogledd Powys, gwasanaeth cymorth i blant a phobl ifanc yng ngogledd Powys. Ffocws: Lleihau tlodi a gwella iechyd meddwl. Byddant yn cynnig gwasanaethau sy'n cefnogi pobl ifanc a'u teuluoedd i wella eu sefyllfa ariannol. Drwy hwyluso gwell iechyd meddwl, byddant yn helpu i leihau caledi ariannol a gwella llwybrau i addysg cyflogaeth.
• Bydd Gweithredu Cymunedol Abergele Cyf yn targedu pobl ifanc 16 to 19 oed sy'n profi tlodi, anfantais a gwahaniaethu, ac sydd wedi'u heithrio o gyfleoedd cymdeithasol, addysgol, economaidd a digidol. Byddant yn darparu cymorth cyflogadwyedd, sgiliau bywyd a datblygiad personol i greu llwybrau allan o dlodi, gan feithrin gwytnwch a thwf personol, a galluogi unigolion i wireddu eu potensial.
• Nod Ymddiriedolaeth Hamdden Aneurin, sefydliad nid-er-elw, mewn partneriaeth â StreetGames a Gwasanaethau Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent, yw mynd i'r afael â thlodi plant ym Mlaenau Gwent. Bydd y prosiect yn cryfhau cydweithrediad lleol, yn gostwng costau, ac yn canolbwyntio ar les, gan sicrhau bod plant a theuluoedd yn derbyn cymorth hanfodol.
• Cyngor Ffoaduriaid Cymru, mae'r prosiect hwn yn mynd i'r afael â thlodi plant ymhlith teuluoedd sy'n ceisio noddfa, drwy ddarparu data cywir a mapio anghenion mewn ardaloedd gwasgaru allweddol (gan lenwi bwlch hanfodol yn yr ystadegau Tlodi Plant cyfredol). Mae'n gyrru newid drwy ddatrysiadau sy'n seiliedig ar dystiolaeth, cydweithredu traws-sector, pecyn cymorth hygyrch canolog, a rhaglen hyfforddi bwrpasol ar gyfer staff allweddol ALl.
• Fiery Jacks Cic: Partneriaeth newydd rhwng Gwirfoddolwyr Cymunedol y Sblot a Fiery Jacks i adeiladu darpariaeth i bobl ifanc yn eu harddegau yn y Sblot, dan arweiniad pobl ifanc, sy'n greadigol ac yn cynnig bwyd. Drwy gyfuno arbenigedd tlodi bwyd a chanolfan gymunedol Gwirfoddolwyr Cymunedol y Sblot â model syrcas a gwaith chwarae ieuenctid Fiery Jacks, eu nod yw lleihau effaith tlodi a gwella lles pobl ifanc.
• Sefydliad Chwaraeon Cymru: bydd yn mynd i'r afael â thlodi plant drwy gael gwared ar rwystrau ariannol at chwaraeon. Mewn partneriaeth ag asiantaethau lleol, byddant yn darparu talebau ar gyfer tanysgrifiadau neu wersi, a gaiff eu derbyn gan ddarparwyr gweithgareddau. Gan adeiladu ar beilot llwyddiannus yn y Gogledd a Chaerdydd, bydd y prosiect nawr yn ehangu i gefnogi mwy o blant ar draws cymunedau yng Nghymru.
• Nod Raw Performance CiC: the Fit 4 Change Project yw grymuso unigolion mewn tlodi drwy ymarferion grŵp, arweiniad ar faeth, ac arferion lles. Mae'n meithrin iechyd corfforol a hyder, ac yn addysgu teuluoedd ynghylch cyfathrebu cadarnhaol a rheoli straen. Mae'r prosiect yn meithrin cydlyniant cymunedol, gan hyrwyddo gwytnwch ac arferion cynaliadwy i dorri cylch tlodi.
• Bydd Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru: "Dyfodol Creadigol" yn darparu gweithdai creadigol wythnosol am ddim i dros 200 o bobl ifanc ddifreintiedig ledled Torfaen a Blaenau Gwent, gan gynnig ysbrydoliaeth ac arweiniad ar yrfaoedd yn y diwydiant creadigol. Bydd yn meithrin sgiliau a hyder, yn cefnogi lles ac yn agor llwybrau i gyfleoedd go iawn, mewn ffordd sy'n gydnaws â Strategaeth Tlodi Plant Cymru.
• Street Child United: nod y prosiect yw grymuso pobl ifanc agored i niwed ym Mlaenau Gwent drwy ddarparu Cwricwlwm Hawliau Plant drwy Bêl-droed. Yn ei dro, bydd yn eu helpu i ddeall eu hawliau, meithrin hyder, a herio stigma, gan uwchsgilio hyfforddwyr a gweithwyr cymdeithasol ar yr un pryd, a meithrin cydweithredu traws-sector i gefnogi pobl ifanc sy'n byw mewn tlodi.
• MAD Abertawe: mae'r prosiect hwn yn rhoi clust i leisiau pobl ifanc a gweithwyr ieuenctid sydd â phrofiad bywyd o dlodi yn Abertawe, Castell-nedd Port Talbot, Pen-y-bont ar Ogwr. Drwy weithdai trafod a throsglwyddo gwybodaeth, mae'n ceisio meithrin dealltwriaeth gyfoethog, fanwl o brofiad bywyd a grymuso pobl ifanc a gweithwyr ieuenctid i gyd-greu datrysiadau.
• Y Fenter:: gan adeiladu ar adroddiad 'Dim Drws Anghywir' y Comisiynydd Plant, nod y prosiect hwn yw lleihau effeithiau tlodi plant drwy greu capasiti ychwanegol i helpu mwy o deuluoedd i gael mynediad at wasanaethau. Bydd staff dibynadwy yn rhoi hwb i'r gefnogaeth, yr ymgysylltu a'r partneriaethau, gan ddefnyddio gwybodaeth gymunedol ar draws meysydd chwarae antur y Fenter, The Land, a Gwenfro Valley.
• Oasis: cydweithrediad newydd i ddatblygu rhwydwaith o ddarparwyr gofal plant a chwarae am ddim, a mapio a chynyddu'r ddarpariaeth, sy'n addas ar gyfer ceiswyr lloches a ffoaduriaid yn y Sblot, Tremorfa, Adamsdown a'r Rhath, i liniaru tlodi rhieni drwy leihau costau yn uniongyrchol a'u galluogi i astudio a gweithio.

Mae'r sefydliadau arweiniol canlynol wedi derbyn cyllid o dan y cynllun grant yn 2024 i 2025: 

• Bydd ‘Menter Tlodi Plant’ Positive Programmes C.I.C yn hybu cydweithio rhwng gwahanol sectorau a phartneriaethau rhanbarthol i greu rhwydwaith cymorth cynhwysfawr ar gyfer pobl ifanc ym Mhen-y-bont ar Ogwr.
• Bydd creu 'rôl gwirfoddolwr ymgysylltu â theuluoedd i ddatblygu rhaglen ar gyfer ymgysylltu â theuluoedd yn y gymuned leol' yn Academi Gymnasteg y Cymoedd yn ffordd gydweithredol o wella lles teuluoedd yn y tymor hwy, gyda chyllid yn cael ei ddefnyddio i ddatblygu a chyflwyno rhaglen wirfoddoli i ymgynghori â’r gymuned ar wella lles teuluoedd yn Markham, Caerffili.
• Bydd Area 43 yn recriwtio 'Cydlynydd Partneriaeth Mannau Diogel Ceredigion' i reoli trefniadau partneriaeth yn Aberystwyth a Llanbedr Pont Steffan a datblygu model o weithio mewn partneriaeth y gellir ei efelychu drwy Becyn Cymorth Partneriaeth a fydd yn manylu ar drefniadau llywodraethu.
• Bydd 'Rhaglen Trawsnewid Gwasanaethau Mamolaeth a Blynyddoedd Cynnar Sir Gaerfyrddin' gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Caerfyrddin yn darparu gwasanaethau integredig i blant 0 i 4 oed a'u teuluoedd, gan dargedu ardaloedd lle ceir anghydraddoldebau iechyd, anfantais ac amddifadedd.
• Bydd 'Cysylltu cymunedau i hybu lles ariannol' yng Nghyngor Sir Ceredigion yn gwella'r ffordd y mae is-grŵp Tlodi Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Ceredigion yn ymgysylltu â staff, gwirfoddolwyr a defnyddwyr mannau croeso cynnes, caffis cymunedol a banciau bwyd ac yn cydweithio â nhw i greu datrysiadau.
• Bydd 'Troi Geiriau yn Weithredu' gan Gyngor ar Bopeth Sir Benfro yn gweithredu argymhellion allweddol o ymchwil diweddar gyda phobl yn Sir Benfro sydd â phrofiad o dlodi ac yn treialu rhai o'r syniadau a gyflwynwyd gan y cyfranogwyr, gan annog cyd-gynhyrchu gyda'r rhai sydd â phrofiad bywyd o dlodi.
• Mae 'Cynghrair Partneriaeth Caerdydd o sefydliadau Somali i ymdrin â thlodi plant’ Ymddiriedolaeth Menywod Hayaat  yn anelu at gael effaith gynaliadwy ar dlodi plant yng nghymunedau Somali Caerdydd trwy wasanaethau cymorth integredig wedi'u targedu, gan sefydlu hybiau lloeren. Bydd y prosiect hwn yn grymuso teuluoedd, yn gwella mynediad at wasanaethau hanfodol ac yn meithrin cadernid cymunedol.
• Mae 'Cynllun Hyderus am Dlodi Plant a Chostau Byw’ Cymdeithas Dai Sir Fynwy yn ceisio defnyddio gwybodaeth gyfunol ac arferion gorau i ddatblygu rhaglenni hyfforddiant wyneb yn wyneb ac e-ddysgu cynhwysfawr sy'n canolbwyntio ar dlodi plant.
• Bydd 'Ysgolion sy'n Canolbwyntio ar Atebion' Cyngor Gwasanaethau Gwirfoddol Abertawe yn gweithio gyda thair ysgol uwchradd i ddangos y gellir gwella profiad dysgwyr mewn aelwydydd incwm isel trwy feithrin perthynas a gwrando go iawn.
• Bydd ‘Rise Strong: Teuluoedd a Chymunedau Ffynniannus gydag Arian, Dysgu, Iechyd a Hyder' gan Trivallis yn gweithio gyda chymunedau i gyd-gynhyrchu rhaglen 'Rise Strong' o gymorth, gan rannu adnoddau gyda chymunedau a’u galluogi fanteisio ar asedau cyhoeddus ac asedau eraill yn Rhondda Cynon Taf.
• Bydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam yn recriwtio 'Swyddog Partneriaethau Atal a Chymorth Cynnar' i gynnal ymarfer mapio ac i nodi'r bylchau yn y gefnogaeth y mae angen eu blaenoriaethu.
• Bydd 'Cynllun Peilot Gweithredu ar Sail Lleoliad’' Actif Gogledd Cymru yn mabwysiadu dull datblygu cymunedol ar sail asedau, gan weithio'n agos gyda chymunedau i nodi ac adeiladu ar yr hyn sy'n gryf yn eu lleoliad nhw er mwyn mynd i'r afael â heriau lleol ac anghydraddoldeb. Nod y prosiect yw defnyddio bod yn egnïol a symud fel ffordd o gefnogi plant sy'n wynebu tlodi, gan ddarparu cyfleoedd bywiog a hygyrch yn y gymuned leol am gost isel neu am ddim.
• Bydd 'Cydweithio traws-sector i leihau tlodi ymhlith plant heb hawl i gyllid cyhoeddus' gan Sefydliad Bevan yn atgyfnerthu'r Clymblaid Heb Hawl i Gyllid Cyhoeddus newydd gan alluogi ymgysylltu effeithiol ac arloesol rhwng elusennau, awdurdodau lleol a grwpiau cymunedol i wella'r ymateb i dlodi ar gyfer plant a theuluoedd sydd â mynediad cyfyngedig i'r system les, ac yn cynhyrchu adnoddau i gefnogi hyn.
• Bydd 'Dull partneriaeth i gwella ymwybyddiaeth am fwydo ar y fron mewn ardaloedd o amddifadedd cymdeithasol' yn galluogi’r Rhwydwaith Bwydo ar y Fron i gydweithio ag Iechyd Cyhoeddus Cymru, Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg a Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan i ddarparu cyngor a chymorth bwydo ar y fron mewn cymunedau incwm isel yn y Rhondda a Chasnewydd.
• Bydd 'Cyngor i Deuluoedd: cyngor ymyrraeth gynnar gan Gyngor ar Bopeth mewn ysgolion' gan Gyngor ar Bopeth Caerdydd a'r Fro yn ymestyn cyrhaeddiad gwasanaethau cynghori lles mewn ysgolion ledled Caerdydd a Bro Morgannwg.
• Bydd EYST yn 'Cynhyrchu a rhannu gwybodaeth newydd a phresennol am sut y gall gwasanaethau fynd i'r afael yn effeithiol â thlodi plant mewn cymunedau ethnig lleiafrifol' drwy gydweithio â phartner ymchwil i nodi'r mentrau presennol sydd wedi bod yn llwyddiannus wrth fynd i'r afael â thlodi plant ymhlith cymunedau ethnig lleiafrifol yng Nghaerdydd, Casnewydd, Abertawe, Wrecsam ac yn cynhyrchu pecyn cymorth i helpu sefydliadau i wella eu harferion.
• Bydd 'Dim Drws Anghywir' Grŵp Pobl yn ymgysylltu â phobl sydd â phrofiad bywyd o dlodi mewn dwy ardal adfywio, sef Penderi yn Abertawe a Pilgwenlli yng Nghasnewydd. Bydd yn nodi'r hyn sy'n gweithio'n dda a pham, lle gall gwasanaethau gydweithio'n well, lle mae bylchau yn y ddarpariaeth a lle ceir cydweithio cryf.
• Bydd Cyngor Sir Powys yn 'Cydweithio dros newid: ymateb i dlodi plant ym Mhowys' drwy gydweithio â PAVO i gyflwyno mentrau peilot yn seiliedig ar dystiolaeth a gasglwyd o bob rhan o'r sir sydd wedi helpu i lunio Cynllun Gweithredu Tasglu Tlodi Plant Powys.
• Bydd ‘Cymunedau Ymarfer: ymestyn yr effaith a rhannu dysgu' gan Achub y Plant Cymru yn dod â phartneriaid at ei gilydd yn rheolaidd i drafod materion sy'n effeithio ar blant mewn tlodi a rhannu arferion da, gan ymgorffori lleisiau plant a theuluoedd o fewn rhwydweithiau a chydlynu gweithredu ar draws ffiniau sefydliadol.
• Bydd 'Model llywodraethu newydd i nodi a hyrwyddo profiad bywyd plant a phobl ifanc sy'n profi tlodi yng Ngorllewin Morgannwg' gan Wasanaeth Trechu Tlodi Cyngor Abertawe yn dod â phartneriaid ynghyd i gyd-gynhyrchu a sefydlu model llywodraethu newydd a fydd yn darparu fforwm i gasglu, rhannu a hyrwyddo lleisiau plant, pobl ifanc, teuluoedd a gofalwyr sy'n profi tlodi neu sydd wedi profi tlodi.
• Bydd ‘System Atgyfeirio Rhwydwaith Cyngor Cymunedol Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot’ Clinig y Gyfraith Abertawe yn ymestyn cyrhaeddiad system atgyfeirio ar-lein ryngasiantaethol sy'n caniatáu i sefydliadau wneud atgyfeiriadau cynnes i sefydliadau eraill yn lle cyfeirio. Mae'r dechnoleg arloesol hon yn annog asiantaethau i gymhwyso arferion atgyfeirio da trwy sicrhau atgyfeiriadau proffesiynol, cywir ac amserol, gan godi teuluoedd allan o dlodi.
• Bydd ‘Cefnogi cadernid ariannol y rhai sy’n gadael gofal er mwyn osgoi tlodi’ gan Voices from Care Cymru yn galluogi cydweithio i greu pecyn cymorth cadernid ariannol a gyd-gynhyrchir gan bobl ifanc sydd â phrofiad o ofal, a hyfforddiant wyneb yn wyneb i weithwyr proffesiynol.