Digartrefedd: Hydref i Ragfyr 2019

Prif bwyntiau (a)

Weithiau, caiff data chwarterol ei ddiwygio ar ddiwedd y flwyddyn ariannol ac felly dylid trin y data â gofal.

Aelwydydd mewn perygl o fod yn ddigartref (b)

Roedd 2,481 o aelwydydd mewn perygl o fod yn ddigartref o fewn 56 diwrnod. Mae’r ffigwr hwn yn uwch na’r chwarter blaenorol ond y is na’r un chwarter yn 2018.

Llwyddwyd i atal digartrefedd am o leiaf chwe mis mewn 67% o achosion. Mae’r cyfraddau atal chwarterol wedi amrywio o fewn yr ystod 65% i 70% ers Ebrill 2017.

Aelwydydd digartref a bod dyletswydd i’w cynorthwyo i ganfod llety (c)

Roedd 3,231 o aelwydydd yn ddigartref a bod dyletswydd i’w helpu i gael llety.  Mae hyn 11% yn uwch na’r chwarter flaenorol, a’r ffigwr uchaf i’w gofnodi ers dechrau cofnodion yn Ebrill 2015.

O’r rhain, cafodd 43% eu cynorthwyo yn llwyddiannus i ganfod llety.  Mae’r gyfradd lwyddiannus chwarterol wedi amrywio o fewn yr ystod 39% i 43% ers Ebrill 2017.

Aelwydydd digartref oedd yn anfwriadol ddigartref a’u bod mewn angen oedd yn flaenoriaeth (d)

Roedd 738 o aelwydydd digartref yn anfwriadol ddigartref ac mewn angen oedd yn flaenoriaeth.

O’r rhain, derbyniodd 80% gynnig o lety sefydlog, addas. Mae’r gyfradd chwarterol wedi amrywio o fewn yr ystod 74% i 82% ers Ebrill 2017.

Aelwydydd mewn llety dros dro

Roedd 2,262 o aelwydydd mewn llety dros dro ar 31 Rhagfyr 2019. Er bod hyn yn gynnydd ar y chwarter blaenorol, dyma’r ail nifer uchaf ers cyflwyno’r ddeddfwriaeth yn 2015. Parhaodd y sector rhentu preifat i fod y prif fath o lety dros dro a ddefnyddiwyd (39%).

Roedd 366 o aelwydydd mewn llety gwely a brecwast. Eto mae hyn yn rhywfaint o gynnydd ar y chwarter flaenorol, ond dyma’r ail nifer uchaf ers Ebrill 2015.  O’r 366 aelwyd yma, roedd 48 o aelwydydd yn deuluoedd gyda phlant, i lawr o 63 ar ddiwedd Medi 2019.

Nodiadau

(a) Gall amrywiadau chwarterol a ffactorau tymhorol megis gwyliau a’r tywydd effeithio ar y data. Nid yw’r ystadegau yma yn cael eu haddasu yn dymhorol. Weithiau, caiff data chwarterol ei ddiwygio ar ddiwedd y flwyddyn ariannol ac felly dylid trin y data â gofal.

(b) Atal digartrefedd yw pan fo awdurdod lleol yn cymryd camau cadarnhaol i ddarparu cymorth tai i rywun y mae'r awdurdod o'r farn ei fod mewn perygl o fod yn ddigartref o fewn 56 diwrnod.

(c) Yn dilyn hysbysiad bod ymgeisydd yn ddigartref, bydd yr awdurdod lleol o dan ddyletswydd (adran 73) i gymryd camau rhesymol i helpu i sicrhau llety.

(d) Os yw'r aelwyd yn ddigartref, bod ganddi angen blaenoriaethol a'i bod yn ddigartref yn anfwriadol, bydd yr awdurdod lleol o dan ddyletswydd i sicrhau llety addas.

Ceir gwybodaeth bellach yn yr Adroddiad Ansawdd.