Neidio i'r prif gynnwy

Carl Sargeant, Gweinidog Llywodraeth Leol a Chymunedau

Cyhoeddwyd gyntaf:
4 Rhagfyr 2012
Diweddarwyd ddiwethaf:

Cyhoeddwyd y cynnwys hwn dan weinyddiaeth Llywodraeth Cymru 2011 i 2016

Heddiw, gallaf gyhoeddi ein bod, gyda chymorth Cynghrair Trafnidiaeth De-ddwyrain Cymru (Sewta), yn creu Tasglu i hyrwyddo’r gwaith o ddatblygu systemau trafnidiaeth integredig yn y de-ddwyrain.

Erbyn dechrau 2013, bydd y Tasglu’n datblygu argymhellion ar gyfer system dramwy gyflym yn y de-ddwyrain sy’n defnyddio rheilffyrdd, rheilffyrdd ysgafn, bysiau a theithio llesol i ddiwallu anghenion y cyhoedd, busnesau a’r amgylchedd, i gysylltu cymunedau â swyddi ac i adeiladu ar gynlluniau trydaneiddio prif reilffyrdd y De a’r Cymoedd.

Mae’r Tasglu’n cael ei sefydlu yn dilyn trafodaethau gyda’r Cynghorydd Andrew Morgan, Cadeirydd Sewta, a’r Consortiwm Trafnidiaeth Rhanbarthol sy’n cynnwys aelodau o bob un o’r 10 awdurdod lleol yn y de-ddwyrain.  

Byddaf yn darparu arweinyddiaeth glir wrth ddatblygu’r weledigaeth o greu system drafnidiaeth integredig ac wrth wireddu’r weledigaeth honno, ac edrychaf ymlaen at gadeirio cyfarfod cyntaf y Tasglu cyn toriad y Nadolig.  

Mae Llywodraeth Cymru a’n partneriaid mewn llywodraeth leol yn glir ynglŷn â phwysigrwydd y fenter hon a’r angen i ni weithio gyda’n gilydd i fanteisio’n llawn ar y cyfle unigryw mae trydaneiddio’n ei ddarparu.  

Rwy’n awyddus hefyd i sicrhau ein bod yn manteisio’n llawn ar y cyfleoedd yn y gogledd-ddwyrain, gan adeiladu ar y cyfleoedd amlfodd a nodwyd yn ein hadroddiad diweddar, Astudiaeth Trafnidiaeth yn Ardal Gogledd-ddwyrain Cymru. Byddaf yn cydweithio’n agos â’r Cynghorydd Mike Priestley, cadeirydd Taith, i ddatblygu partneriaeth debyg.

Mae trafnidiaeth dda yn hollbwysig ar gyfer twf economaidd a chynhwysiant cymdeithasol a lleihau tlodi. Ein prif flaenoriaeth fel Llywodraeth yw creu swyddi a galluogi twf – ac mae’n amlwg bod gwasanaethau trafnidiaeth yn rhan annatod o hyn.

Credaf y dylem sicrhau bod pawb yn cael safon byw o ansawdd da a’u bod yn gallu gofalu am eu teuluoedd. Trwy ddarparu systemau trafnidiaeth fforddiadwy, effeithiol ac effeithlon sydd wedi’u hintegreiddio’n dda, gall hyn helpu i wireddu’r ddelfryd hon.  

Credaf fod angen i wasanaethau fod yn fodern a chynaliadwy a bod yna gyfle mawr i weddnewid systemau trafnidiaeth a chyfateb i’r dyhead hwn, gan ddechrau yn y de-ddwyrain trwy adeiladu ar y cynllun trydaneiddio ac, yn y gogledd-ddwyrain, gan adeiladu ar ein hastudiaeth ddiweddar o drafnidiaeth a chwilio am gyfleoedd i foderneiddio’r rheilffyrdd a gwella’r cysylltiadau trawsffiniol yn y dyfodol.

Rwyf am greu system sy’n cysylltu’r boblogaeth yn y cymunedau mwyaf difreintiedig â’r ardal fwyaf economaidd ddatblygedig yn y rhanbarth. Bydd hyn yn gwella rhagolygon cyflogaeth, gan leihau tlodi. Bydd yn sicrhau dull rhanbarthol o gynllunio trafnidiaeth sy’n gysylltiedig â chynlluniau ehangach ar gyfer datblygu economaidd, tai ac adfywio a gwella’r amgylchedd.  

Byddaf yn gwahodd y partneriaid canlynol i ymuno â Thasglu Trafnidiaeth Integredig De-ddwyrain Cymru:

  • Llywodraeth Cymru
  • CLlLC
  • Sewta
  • Network Rail
  • CBI Cymru 
  • TUC Cymru 
  • Gweithredwyr Trenau
  • Gweithredwyr Bysiau (CPT)
  • Sustrans

Byddaf yn gofyn i Dasglu Trafnidiaeth Integredig De-ddwyrain Cymru ddarparu argymhellion ar sut i lywio a chydgysylltu gwasanaethau trafnidiaeth integredig yn y de-ddwyrain er mwyn sicrhau manteision i’r rhanbarth cyfan ac, yn benodol, argymhellion ar gyfer y canlynol:

  • hunaniaeth glir ar gyfer y fenter trafnidiaeth integredig hon sy’n llwyr adlewyrchu ei diben llawn ar draws yr holl ranbarthau 
  • amserlen sy’n cefnogi trafnidiaeth integredig unedig, gan bennu dyheadau clir ar gyfer uchafswm amseroedd teithio ac isafswm mynychder i bwyntiau allweddol ac oddi yno 
  • cyfres o safonau gofynnol ar gyfer tocynnau, hygyrchedd, fforddiadwyedd ac atebolrwydd. Bydd cyflwyno tocynnau integredig yn nod allweddol.
  • trefniant llywodraethu priodol i ddatblygu’r gwaith hwn, yn gysylltiedig ag agenda gydweithredu ehangach Llywodraeth Cymru a llywodraeth leol yng Nghymru


Rwy’n disgwyl i’r Tasglu ddefnyddio agwedd gyfannol wrth ymdrin â thrafnidiaeth gyhoeddus, teithio ar y ffordd a cherdded a beicio er mwyn sicrhau’r canlyniadau gorau posibl a datblygu gweledigaeth sy’n ddarlun o ddyfodol trafnidiaeth yn y de-ddwyrain gan gyflwyno strwythur rheoli i hybu’r gwaith hwn.  

Bydd y rhaglen ddilynol yn uchelgeisiol ac yn hirdymor, a byddaf yn blaenoriaethu ffrydiau ariannu presennol er mwyn sicrhau y gellir ei chyflwyno fesul cam dros amserlen ymarferol. Byddaf yn ceisio sicrhau nad ydym yn colli unrhyw gyfle ariannol a bod prosiectau’n cael eu hariannu ar ôl ystyried sut y gallent gyfrannu at y weledigaeth, a byddaf yn ceisio dod o hyd i ffyrdd o wella’r gwasanaeth ar gyfer y cyhoedd heb greu costau ychwanegol.  

Mae yna hefyd gyfle allweddol i ddatblygu prosiect trawsffurfiol pwysig o dan gylch nesaf y rhaglenni Cronfeydd Strwythurol Ewropeaidd.

Yn y gogledd-ddwyrain, byddaf yn gweithio gyda Taith i ddatblygu rhaglen flaenoriaeth raddol i ddatblygu’r cynigion a amlinellir yn Astudiaeth Trafnidiaeth Ardal Gogledd-ddwyrain Cymru. Unwaith eto, bydd hyn yn golygu ystyried sut i dargedu ein cyllid, nodi ffynonellau ariannu eraill a dod o hyd i ffyrdd o wneud i arian fynd ymhellach trwy wella gwasanaethau.

Byddwn hefyd yn gwneud y cysylltiadau pwysig hynny y tu hwnt i Gymru ac yn sicrhau ein bod yn datblygu atebion trafnidiaeth integredig sy’n cysylltu ar draws y ffin â’r rhanbarth economaidd ehangach y mae’r gogledd yn rhan ohono.  

Yr un fath â’r gwaith yn y de-ddwyrain, gallai rheilffordd fodern fod yn rhan ganolog o system drafnidiaeth integredig. Gallwn adeiladu ar drafodaethau yr wyf eisoes wedi’u cael gyda Llywodraeth y DU ar yr achos dros foderneiddio rheilffyrdd y Gogledd a’u llwybrau allweddol. Mae’r rhain yn cynnwys Prif Linell Arfordir y Gogledd rhwng Caergybi a Crewe, trwy Gaer, y llwybrau gogledd-de i / o Wrecsam, Manceinion a Chaerdydd a chysylltiadau uniongyrchol rhwng y gogledd a Lerpwl.  

Bydd Llywodraeth Cymru’n gweithio’n uniongyrchol gyda Llywodraeth y DU i gynnal yr arfarniad achos busnes angenrheidiol er mwyn cyflwyno’r achos dros y gwelliannau hyn, a bydd y gymuned fusnes a llywodraeth leol ehangach yn y gogledd yn hyrwyddo’r achos economaidd dros fuddsoddi.

Rwy’n benderfynol y bydd trafnidiaeth yn gwneud cyfraniad llawn at sicrhau y gall pob rhan o Gymru gyrraedd ei photensial ac y gall pawb yng Nghymru – ble bynnag y maent yn byw – gael gafael ar swyddi a gwasanaethau allweddol yn rhwydd ac yn fforddiadwy. Mae’r cyhoeddiad hwn yn rhoi hwb newydd i’r uchelgais honno a bydd yn ein galluogi ni, mewn partneriaeth â llywodraeth leol, busnesau ac eraill ledled Cymru, i hyrwyddo newid go iawn yn ein systemau trafnidiaeth.