Datganiad Ysgrifenedig: Mesurau Arbennig, Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr -adroddiad cynnydd chwarterol

Gosodais Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr o dan Fesurau Arbennig ar 27 Chwefror oherwydd pryderon difrifol am effeithiolrwydd bwrdd, diwylliant sefydliadol, ansawdd ac ad-drefnu gwasanaethau, llywodraethu, diogelwch cleifion, darpariaeth weithredol, arweinyddiaeth a rheolaeth ariannol.

Sicrhau bod pawb yn ymwybodol o'r datblygiadau a'r cynnydd a wnaed yn ystod y cylch tri mis cyntaf rhwng mis Mawrth a mis Mai. Rwyf heddiw yn cyhoeddi:

• Fframwaith mesurau arbennig manwl ar gyfer y cyfnod rhwng mis Mawrth a mis Rhagfyr 2023
• Crynodeb byr o’r fframwaith mesurau arbennig
• Yr adroddiad chwarterol cyntaf ar gyfer y cyfnod rhwng mis Mawrth a mis Mai 2023
• Crynodeb byr un dudalen yn amlinellu’r gwaith a wnaed yn ystod y tri mis hwn.

Mae’r fframwaith Mesurau Arbennig yn nodi’n glir y rhesymau dros waethygu’r bwrdd iechyd a’r meysydd lle mae angen gwneud gwelliannau. Bydd hyn yn arwain yr ymyriad Mesurau Arbennig am weddill 2023. Bydd yn cael ei adnewyddu ym mis Ionawr 2024 yn dilyn asesiad o gynnydd.

Nid yw gosod bwrdd iechyd dan Fesurau Arbennig yn golygu bod Llywodraeth Cymru yn cymryd yr awenau o redeg y bwrdd iechyd o ddydd i ddydd. Cyfrifoldeb y bwrdd yw hynny o hyd.

Rwyf wedi penodi cadeirydd dros dro newydd ac aelodau annibynnol i weithio gyda’r cyfarwyddwyr gweithredol presennol i ffurfio bwrdd newydd. Rôl Llywodraeth Cymru yw sicrhau bod y bwrdd iechyd yn cael ei arwain a’i lywodraethu’n briodol, i ddarparu trosolwg parhaus, ac i sicrhau bod y gwelliannau gofynnol yn cael eu gwneud yn y meysydd penodol a nodwyd.

Mae bwrdd sicrwydd Mesurau Arbennig wedi’i sefydlu, a gaiff ei gadeirio gan Lywodraeth Cymru. Bydd yn cefnogi’r bwrdd iechyd i benderfynu pa gamau sydd eu hangen i lywio llwybr effeithiol a chynaliadwy allan o Fesurau Arbennig. Cyfarfu’r bwrdd sicrwydd am yr eildro ar 26 Mai. Bydd y bwrdd sicrwydd hefyd yn fy nghynghori, drwy sianeli llywodraethu y cytunwyd arnynt, a oes camau priodol yn cael eu cymryd.

Rwyf am fod yn siŵr bod y bwrdd iechyd yn gwella gwasanaethau fasgwlaidd, gan gynnwys gweithredu argymhellion adolygiad blaenorol o wasanaethau, a gweithredu llwybrau gofal a gweithdrefnau llywodraethu newydd. Ar 29 Mehefin, cadarnhaodd Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru ei bod wedi dad-ddwysáu gwasanaethau fasgwlaidd yn y bwrdd iechyd o wasanaeth yr oedd angen ei wella’n sylweddol i gydnabod y cynnydd y mae’r bwrdd iechyd wedi’i wneud. Fodd bynnag, rwy’n dal i bryderu am wasanaethau fasgwlaidd yn y bwrdd iechyd ac mae fy swyddogion yn gweithio gyda’r bwrdd iechyd a Gweithrediaeth y GIG i gynnal asesiad sicrwydd o wasanaethau fasgwlaidd.

Mae'r adroddiad cynnydd chwarterol cyntaf yn ymdrin â'r gwaith a wnaed rhwng Mawrth-Mai 2023. Mae wedi bod yn dri mis heriol; fodd bynnag, mae'n bwysig myfyrio ar y gwaith da sy'n cael ei wneud ar draws y sefydliad. Mae miloedd o staff sy'n byw ac yn gweithio yng Ngogledd Cymru, ac sydd wedi ymrwymo i ddarparu'r gofal cleifion gorau posibl. Rhaid inni roi’r lle a’r cyfle iddynt wneud eu gwaith.

Mae rhai o’r pethau cadarnhaol yr wyf wedi’u gweld dros y cyfnod cyntaf o dri mis yn cynnwys:

• Creu bwrdd newydd, gan gynnwys cadeirydd dros dro newydd a chwe aelod annibynnol yn gweithio gyda'r cyfarwyddwyr gweithredol i ddatblygu fel bwrdd integredig.
• Yn hanesyddol, mae gwasanaethau canser ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi bod yn un o'r rhai sy'n perfformio orau yng Nghymru ac mae'n parhau i berfformio'n well na'r rhan fwyaf o fyrddau iechyd eraill.
• Yn ystod ymweliad ag Ysbyty Gwynedd, cefais y cyfle i weld uned dydd y fron lle mae mwy na 90% o bobl yn cael eu trin fel achosion dydd, gan ganiatáu iddynt ddychwelyd adref ar yr un diwrnod ar ôl llawdriniaeth achub bywyd - mae hyn yn wych.
• Mae therapyddion iechyd galwedigaethol yn Sir y Fflint a Wrecsam yn gweithio o bractisau meddygon teulu, gan leihau’r amser aros cymaint â chyfartaledd o naw wythnos.  
• Mae tair nyrs arbenigol newydd wedi’u penodi fel nyrsys clinigol metastatig arbenigol cyntaf y bwrdd iechyd – sy’n cefnogi pobl â chanser y fron eilaidd anwelladwy a chanser y colon a’r rhefr.
• Mae Gwasanaeth Glasoed Gogledd Cymru (NWAS) wedi derbyn nod barcud am ei waith yn gwreiddio profiad cleifion yng nghalon y gwasanaeth.
• Mae canolfan adsefydlu newydd wedi strôc wedi agor yn Ysbyty Cymunedol Glannau Dyfrdwy fel rhan o raglen gwerth £3m i wella gofal wedi strôc yn y Gogledd. 
• Mae’r gwasanaeth GIG 111 Dewis 2 sy’n rhoi cymorth iechyd meddwl brys i bobl ar draws Gogledd Cymru bellach ar gael 24 awr y dydd, saith diwrnod yr wythnos.
• Mae cyn ystafell weithgareddau yn Ward Morris yn Ysbyty Maelor Wrecsam wedi’i thrawsnewid yn Gaffi Morris ar gyfer cleifion dementia, ynghyd ag ‘arosfan bws’ i roi’r teimlad o fynd allan i gleifion.
• Rhwng diwedd Ionawr 2023 ac Ebrill 2023, bu gostyngiad o 37% yn nifer y llwybrau agored sy’n aros dros 52 wythnos am apwyntiad claf allanol cyntaf.

Mae gwelliannau i’w gwneud o hyd, ond mae’r rhain yn arwyddion calonogol i bobl sy’n byw yng ngogledd Cymru. Byddaf yn darparu adroddiad pellach ar gynnydd yn ystod ail gyfnod tri mis yn yr Hydref, a byddaf yn parhau i roi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Aelodau wrth i’r gwaith fynd