Huw Irranca-Davies AS, Y Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig
Rwy'n falch o gyflwyno Bwrdd Rhaglen Dileu TB Buchol cyn ei gyfarfod cyntaf ym mis Rhagfyr.
Sharon Hammond, ffermwr cig eidion, defaid a dofednod fydd cadeirydd Bwrdd y Rhaglen TB. Mae Sharon yn ffermio yng Nghanolbarth Cymru ac mae ganddi brofiad ymarferol o heriau achosion a chyfyngiadau TB. Mae Sharon yn dod â llawer iawn o arbenigedd i rôl y cadeirydd, a gafwyd o fod yn aelod o Grŵp Ffocws TB NFU Cymru ers ei sefydlu, aelodaeth flaenorol o Grŵp Gorchwyl a Gorffen TB 2022, ar ôl bod yn Gadeirydd Sirol NFU Cymru, a thros 30 mlynedd fel llywodraethwr ysgol, gan gadeirio pedwar corff llywodraethu.
Aelodau eraill Bwrdd y Rhaglen Dileu TB Buchol yw:
- Mae Gemma Haines yn ffermwr menter cig eidion a defaid traddodiadol yn Ne Cymru. Yn 2022, cafodd Gemma ei hethol i Fwrdd Gwarchodwyr y comin. Yn 2023, cafodd ei hethol yn gadeirydd Pwyllgor Lleisiau Iau FUW. Cyn hynny bu yn gwasanaethu fel Ysgrifennydd Clwb Gwartheg Ucheldir Cymru.
- Mae Roger Lewis yn ffermwr llaeth o Sir Benfro. Mae Roger yn gynrychiolydd ffermwyr ar fwrdd cyflawni Prosiect Sir Benfro. Mae ei rolau eraill yn cynnwys cadeirydd Grŵp Ffocws TB NFU Cymru, aelod o is-grŵp TB buchol Strategaeth Lloi Prydain ac aelod o Grŵp Craidd Canolog Brechlyn Gwartheg TB buchol DEFRA.
- Mae Evan Roberts ynffermwr llaeth o Dreffynnon yng Ngogledd Cymru. Cyn hynny, Evan oedd cadeirydd Bwrdd Dileu TB Rhanbarthol Gogledd Cymru am bedair blynedd yn ogystal â Chadeirydd Sir Clwyd dros NFU Cymru. Roedd Evan hefyd yn rhan o Grŵp Gorchwyl a Gorffen Llywodraeth Cymru ar TB buchol.
- Ganed Alan Gardner ar fferm fryniau yn Sir Drefaldwyn lle roedd yn Gadeirydd Sirol Ffermwyr Ifanc. Yn ddiweddar, mae Alan wedi cwblhau tymor fel cyfarwyddwr etholedig Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) a chyn hynny bu'n gyfarwyddwr a enwebwyd gan UAC.
- Yr Athro Glyn Hewinson yn ei rôl fel cadeirydd Grŵp Cynghori Technegol TB i ddarparu cyswllt rhwng y ddau grŵp. Mae gan Glyn gyfoeth o wybodaeth ac mae'n cael ei gydnabod fel arbenigwr gwyddonol blaenllaw yn y byd TB Buchol. Ef yw Cadeirydd Sêr Cymru o'r Ganolfan Rhagoriaeth TB ym Mhrifysgol Aberystwyth.
- Cafodd Sian Evans ei geni a'i magu ar fferm deuluol cig eidion a defaid ar Ynys Môn. Graddiodd Sian gyda graddau mewn Sŵoleg a Meddygaeth Milfeddygol a Gwyddoniaeth. Mae wedi ymarfer fel milfeddyg yng Ngogledd a De-orllewin Cymru, ac ar hyn o bryd mae'n archwilio milfeddygon swyddogol a phrofwyr twbercwlin cymeradwy wrth iddynt gynnal profion TB ar ffermydd.
Mae Philip Thomas yn cynrychioli cangen Cymdeithas Filfeddygol Prydain Cymru. Mae Philip wedi ymarfer fel milfeddyg ac wedi bod yn berchen ar filfeddygfeydd yng Nghanolbarth a De Cymru. Mae wedi bod yn gyfarwyddwr Iechyd Da, ein sefydliad Partner Cyflenwi Milfeddygol yn Ne Cymru, ers ei sefydlu ac mae hefyd yn gyfarwyddwr Canolfan Milfeddygaeth Cymru yn Aberystwyth. Mae Philip wedi gwasanaethu ar Fwrdd Dileu TB Rhanbarthol De-orllewin Cymru. Mae wedi bod yn aelod o BVA ers 1986 ac ar gyngor cangen Cymru BVA ers bron i ddwy flynedd.
Cynrychiolydd ar ran Undeb Amaethwyr Cymru; Cenhadaeth UAC yw hyrwyddo a diogelu ffermydd teuluol Cymru, yn genedlaethol ac yn unigol, er mwyn cyflawni gweledigaeth yr Undeb o ffermydd teuluol ffyniannus, cynaliadwy yng Nghymru.
Cynrychiolydd Undeb Cenedlaethol Amaethwyr Cymru. Mae NFU Cymru yn sefydliad amaethyddol blaenllaw sy'n cynrychioli ac yn hyrwyddo ffermwyr a thyfwyr yng Nghymru. Maent wrth wraidd ffermio yng Nghymru a'u nod yw diogelu buddiannau'r aelodau a sefydlu'r amodau sy'n galluogi busnesau ffermio cynhyrchiol, proffidiol a blaengar i ffynnu a thyfu.
- Bydd tri aelod cyn-officio hefyd: Prif Swyddog Milfeddygol Cymru, Pennaeth Polisi TB Gwartheg Llywodraeth Cymru a chynrychiolydd o'r Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion.
Bydd Bwrdd y Rhaglen yn cyfarfod bob chwarter ac yn darparu cyngor strategol i Brif Swyddog Milfeddygol Cymru a Gweinidogion Cymru, wedi'i gryfhau gan gyngor gan y TAG. Bydd y TAG yn ystyried polisi Adweithydd Amhendant nesaf, a fydd yn cael ei ystyried ymhellach gan Fwrdd y Rhaglen. Yn ystod 2025 bydd y ddau grŵp hefyd yn ystyried dadansoddiad o adolygiad targed carreg filltir 6 blynedd TB.
Mae gweithio mewn partneriaeth wrth wraidd y Rhaglen Dileu TB Buchol yma yng Nghymru. Rwy'n falch o weld ffermwyr a'r ddau undeb ffermio wrth wraidd y Bwrdd Rhaglen Dileu TB Gwartheg newydd hwn, a'r trefniadau llywodraethu yr ydym wedi ymrwymo iddynt - ac maent bellach ar waith.
Gan weithio'n agos gyda'i gilydd bydd y TAG a Bwrdd y Rhaglen, ochr yn ochr â Llywodraeth Cymru, yn sicrhau bod ffermwyr, milfeddygon, rhanddeiliaid, arbenigwyr gwyddonol a Llywodraeth Cymru yn arwain y ffordd gyda'i gilydd yn y nod cyffredin o ddileu TB gwartheg yng Nghymru erbyn 2041.