Jeff Cuthbert, Y Gweinidog Cymunedau a Threchu Tlodi
Crëwyd swydd Comisiynydd Plant Cymru yn 2001 i ddiogelu a hyrwyddo hawliau a lles plant a phobl ifanc yng Nghymru. Hwn oedd y Comisiynydd cyntaf o’r fath yn y Deyrnas Unedig.
Yn fwy diweddar, mae’r Comisiynydd Plant wedi datgan yn gyhoeddus bod angen cynnal adolygiad annibynnol i’w rôl a swyddogaethau. Rwyf innau’n teimlo bod dadl gref dros gynnal adolygiad. O’r herwydd, rwyf wedi cytuno i gomisiynu adolygiad annibynnol llawn o rôl a swyddogaethau Comisiynydd Plant Cymru.
Mae manylion ac amserlen yr adolygiad wrthi’n cael eu cadarnhau ,ond dyma’r prif egwyddorion:
- Pwrpas yr adolygiad yw sicrhau bod rôl y Comisiynydd Plant Cymru mor glir ac effeithiol ag y bo modd er budd plant a phobl ifanc.
- Bydd yr adolygiad yn annibynnol ar Lywodraeth Cymru, ac yn cynnig argymhellion i Weinidogion Cymru eu hystyried.
- Ni fydd yr adolygiad yn canolbwyntio ar drefniadau gweithredu’r swyddfa o ddydd i ddydd ond mae’n bosibl y bydd yn rhoi peth ystyriaeth i’r agweddau hynny.
- Bydd yr adolygiad hefyd yn cysidro y cyd-destun rhygwladol mewn perthynas âg Ombwdsmyn a Chomisiynwyr plant a phobl ifanc eraill.
Hoffwn bwysleisio nad yw’r adolygiad yn ymwneud a’r Comisiynydd presennol. Rwy’n cytuno gyda Keith Towler mai dyma yw’r amser i fynd i’r afael gyda’r gwaith yma.
Gyda’r nôd o adeiladu ar waith gwych y Comisiynydd Plant presennol, mi fydd yr adolygiad yn cryfhau statws arloesol Cymru mewn perthynas â’r ffordd mae’r wlad yn cael ei weld yn arwain y ffordd wrth weithredu Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn (UNCRC). Ynghyd â gweithredu Mesur Hawliau Plant a Phobl Ifanc (Cymru) 2011, mae rôl a swyddogaethau’r Comisiynydd Plant yn chwarae rhan hollbwysig o weithredu a chynnal hawliau plant a phobl ifanc yng Nghymru.
Dros yr wythnosau nesaf, byddwn yn gweithio gyda’r Comisiynydd Plant ac eraill, gan gynnwys Aelodau’r Cynulliad, i baratoi manylion yr adolygiad a fydd yn arwain at argymhellion annibynnol yn nodi sut y bydd y Comisiynydd Plant yn gallu diogelu a hyrwyddo hawliau plant a phobl ifanc ledled Cymru am flynyddoedd i ddod.
Rhoddaf ragor o fanylion i’r Aelodau maes o law.