Neidio i'r prif gynnwy

Crynodeb

Diben yr ymgynghoriad

Nod y ddogfen hon yw amlinellu ein polisi ar y defnydd a wneir o ddata ysgolion a dysgwyr yr ydym eisoes yn eu casglu a'u prosesu'n gyfreithlon. Mae hefyd yn nodi'r disgwyliadau i ysgolion ddarparu gwybodaeth.

Drwy gydol yr ymgynghoriad hwn, pan welwn y term ‘disgwyl’ neu ‘disgwyliad’, mae am fod rhanddeiliaid wedi gofyn i Lywodraeth Cymru roi cyfarwyddyd ar ddefnyddio data a gwybodaeth i gefnogi dysgu a gwelliant. Bwriedir i'r termau hyn ddisgrifio cyngor Llywodraeth Cymru, nid gofynion cyfreithiol. Yn unol â hynny, mae Llywodraeth Cymru yn argymell yn gryf y dylai rhanddeiliaid ddilyn y dull gweithredu hwn. Bydd hyn yn ein helpu i gydweithio ac i gysoni'r hyn rydym yn ei werthfawrogi ar gyfer ein dysgwyr.

Ar gyfer pwy mae'r ymgynghoriad hwn wedi'i anelu?

Rydym yn cynnal yr ymgynghoriad hwn mewn dwy fersiwn, pob un wedi'i theilwra ar gyfer grŵp penodol o randdeiliaid. Mae'r ddogfen hon yn cefnogi'r fersiwn sydd wedi'i hanelu at y rheini sy'n gweithio yn y system ysgolion, fel ymarferwyr, arweinwyr, awdurdodau lleol, consortia rhanbarthol a'r rheini sy'n gweithio ochr yn ochr ag ysgolion, sefydliadau yr ydym yn cyfeirio atynt fel partneriaid, fel Estyn, Cymwysterau Cymru, Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC).

Mae fersiwn ar wahân, sydd wedi'i chynllunio i fod yn fwy hygyrch i gynulleidfa anarbenigol, wedi'i hanelu at y cyhoedd gan gynnwys rhieni a gofalwyr, dysgwyr ac unrhyw un arall sydd â diddordeb ym mhwnc yr ymgynghoriad hwn.

Pa ddata a gwybodaeth sydd dan sylw yma?

Drwy'r ymgynghoriad hwn, rydym yn cyfeirio at ddata a gwybodaeth ond rydym am fod yn glir nad oes unrhyw fwriad gennym i ddiwygio deddfwriaeth gyfredol i ehangu na newid y trefniadau presennol i gasglu data ar gyfer gofynion adrodd statudol. Fodd bynnag, byddwn yn ystyried y fframwaith deddfwriaethol er mwyn sicrhau ei fod yn cyd-fynd â'n sefyllfa o ran polisi (h.y. yr egwyddorion a nodir yn yr ymgynghoriad hwn) a bod unrhyw ofynion data newydd sy'n effeithio ar y ddeddfwriaeth yn cael eu gwerthuso yn erbyn y polisi hwn.

Cyfnod yr ymgynghoriad

Byddwn yn agor yr ymgynghoriad hwn am gyfnod o naw wythnos. Credwn fod yr amserlen hon yn ddigonol i'r ymatebwyr roi ystyriaeth lawn i'n cynigion a chyflwyno eu hymatebion. Mae ein cyfarwyddyd wedi bod yn glir ers sawl blwyddyn ac mae prosesau ymgysylltu helaeth â rhanddeiliaid wedi llywio'r cynigion hyn. Bydd y cyfnod ymgynghori hwn hefyd yn ein galluogi i gadarnhau trefniadau cyn gynted â phosibl yn ystod tymor yr haf 2025. Bydd hyn yn rhoi cymaint o amser â phosibl i'r rheini sy'n gweithio yn y system ysgolion ac i'r partneriaid fyfyrio ar y trefniadau a gadarnhawyd, cyfrannu at gamau datblygu dilynol a pharatoi i drosglwyddo i'r trefniadau newydd a fydd yn dechrau yn nhymor yr haf 2027.

Cefndir

Rhaid i'n dull o ddefnyddio data a gwybodaeth i gefnogi dysgu a gwelliant fod yn sail i uchelgeisiau ein diwygiadau addysg. Dylai fod yn gyson ag ethos y Cwricwlwm i Gymru a'n Fframwaith Gwella Cenedlaethol ategol, gan ein helpu i gyflawni amcanion ym mhob rhan o'r Rhaglen Lywodraethu ac mewn meysydd polisi strategol ar yr un pryd, gan gynnwys ein huchelgeisiau tegwchCymraeg 2050: Miliwn o SiaradwyrLlesiant Cenedlaethau'r Dyfodol.

Ar beth rydym yn ymgynghori? 

Ein dull cyffredinol o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion a chyfres o egwyddorion i fod yn sail i hyn

Rydym yn amlinellu ein dull o ddefnyddio data a gwybodaeth er mwyn sicrhau cyd-ddealltwriaeth o'i ddefnydd ac i roi cyfarwyddyd ar sut rydym yn disgwyl i eraill ei ddefnyddio. Rydym wedi datblygu cyfres o egwyddorion sy'n cyfleu hyn ac yn ceisio adborth ar ba mor dda y mae'r egwyddorion hyn yn mynegi ein nodau. Fel y nodwyd uchod, diben gwneud hyn yw rhoi sicrwydd i'n partneriaid ynghylch sut y bydd Llywodraeth Cymru yn defnyddio'r data a gesglir ganddi eisoes. Nod yr egwyddorion hyn yw mynegi'r ffaith ein bod yn symud i ffwrdd o ddefnyddio dull “lle mae llawer yn y fantol” at ddefnyddio data, gan ganolbwyntio yn hytrach ar lywio a chefnogi cynnydd dysgwyr unigol.

Cynigion Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16

Rydym yn ceisio safbwyntiau ar Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 er mwyn cefnogi dysgu 14 i 16 o dan y Cwricwlwm i Gymru. Rydym am wybod i ba raddau y mae rhanddeiliaid yn credu bod y cynigion hyn yn cyd-fynd ag amrywiol nodau polisi, a chasglu adborth ar strwythur y fframwaith yn ogystal â heriau posibl wrth inni newid i'r trefniadau hyn. Rydym hefyd am ddeall y pethau y bydd angen eu hystyried wrth inni ddatblygu systemau i hwyluso'r gwaith o adrodd ar ddata a'u dadansoddi i randdeiliaid, a chanfod meysydd lle y gall fod angen canllawiau pellach ar y ffyrdd y disgwylir i ddata a gwybodaeth gael eu defnyddio.

Mae'r cynigion a amlinellir yn yr ymgynghoriad hwn yn ymwneud â threfniadau adrodd nad ydynt yn rhan o'n hallbynnau ystadegol swyddogol. Byddwn yn ceisio safbwyntiau ar sut mae data ysgolion a dysgwyr yn cael eu cynnwys mewn cyhoeddiadau ystadegau swyddogol yn y dyfodol agos, fel rhan o'n camau nesaf.

Cefnogi gwelliant ar gyfer dysgu o dan y Cwricwlwm i Gymru

Mae Llywodraeth Cymru a'r system addysg yn ymrwymedig i ddod yn system hunanwella drwy gydweithio, partneriaethau a chymorth cydweithredol. Er bod defnyddio data a gwybodaeth mewn ffordd soffistigedig yn rhan o'r gwaith hwn, sgyrsiau effeithiol a chydweithio ystyrlon rhwng partneriaid a chyda Llywodraeth Cymru yw'r sbardunau allweddol. Mae'r cydweithio hwn yn canolbwyntio ar bob agwedd ar wella dysgu.

Rydym yn parhau i weithio gyda'n partneriaid i ddatblygu ein dull o gefnogi gwelliant ar gyfer dysgwyr a chodi safonau. Mae ein Fframwaith Gwella Cenedlaethol yn arwain y gwaith hwn drwy gydlynu ein hymdrechion cydweithredol i sicrhau bod dysgwyr yn gwneud y cynnydd gorau posibl. Nod ein gwaith parhaus gyda'r Rhaglen Bartneriaeth Gwella Ysgolion yw cefnogi cydweithio dwfn ac ystyrlon ar bob lefel o'r system. Mae galluogi hunanwerthuso hynod effeithiol drwy arferion sy'n canolbwyntio ar y dysgwr, wedi'u llywio gan dystiolaeth ac yn seiliedig ar ymholi o fewn ysgolion a rhyngddynt, ac mewn partneriaeth ag awdurdodau lleol, yn rhan ganolog o hyn.

Mae ein canllawiau Gwella Ysgolion, a gyhoeddwyd yn 2022, yn amlinellu ein nodau, sef:

  • cynyddu'r defnydd o'r amrywiaeth ehangaf a chyfoethocaf posibl o wybodaeth i lywio gwaith hunanwerthuso a gwella yng nghyd-destun ysgolion eu hunain
  • egluro'r ffordd y caiff gwybodaeth ei defnyddio at ddibenion atebolrwydd, fel na fydd hyn yn atal ysgolion rhag gwella nac yn arwain at ymddygiadau negyddol
  • ehangu'r amrywiaeth o wybodaeth sydd ar gael i'r cyhoedd am ysgolion a'r system ehangach, a gwella ansawdd yr wybodaeth honno, er mwyn cynyddu tryloywder a hyder y cyhoedd

Hefyd, gwnaethom gyhoeddi ein canllawiau statudol ar ddysgu 14 i 16 o dan y Cwricwlwm i Gymru yn ddiweddar. Mae'r canllawiau hyn yn mynegi ein bwriad i ofynion gwybodaeth a threfniadau adrodd gyd-fynd ag egwyddorion a nodau'r Hawl i Ddysgu ar gyfer dysgwyr 14 i 16 oed (yr Hawl i Ddysgu 14 i 16). Gwnaethom ymrwymo i ymgynghori ar y cynigion hyn ynghylch gwybodaeth, gan roi cyfeiriad clir o ran ein disgwyliadau ar gyfer defnyddio a chyhoeddi data perthnasol ar lefel ysgol.

Pam mae angen i ni ddiffinio ein dull o ddefnyddio data a gwybodaeth i gefnogi dysgu a gwelliant? 

Ein nodau

Mae data a gwybodaeth yn chwarae rhan allweddol mewn prosesau gwerthuso, gwella ac atebolrwydd. Fodd bynnag, er mwyn cefnogi gwelliant mewn dysgu yn wirioneddol, rhaid iddynt fod yn briodol i'w defnyddio a chael eu defnyddio'n briodol. Byddwn yn aml yn cyfeirio at y berthynas rhwng beth yw'r data a ddefnyddir a sut y cânt eu defnyddio fel yr ‘ecosystem wybodaeth’.

Rydym yn cydnabod bod angen i Lywodraeth Cymru osod disgwyliadau clir ar gyfer defnyddio data ac unrhyw ofynion penodol. Bydd hyn yn helpu i feithrin ffordd briodol a chymesur o ddefnyddio data ym mhob rhan o'r system ysgolion, gan ganolbwyntio ar yr hyn sy'n bwysig a ble y gallant gael effaith o ran sbarduno gwelliannau ar gyfer ein dysgwyr a helpu i wireddu ein dyheadau polisi.

Mae gwaith ymchwil diweddar a gomisiynwyd gan Lywodraeth Cymru ar ddatblygu ecosystem data a gwybodaeth newydd yn llywio ein dull. Mae'r adroddiad, a gyhoeddwyd ar ddechrau 2023, wedi arwain y gwaith o ddatblygu ein cynigion yn ogystal ag ymgysylltu â'n partneriaid.

Ein nod yw hyrwyddo dull cytbwys sy'n defnyddio data meintiol ochr yn ochr â ffynonellau gwybodaeth eraill, gan gynnwys rhai meintiol ac ansoddol. Mae hyn yn cynnwys gwybodaeth gan bartneriaid ac arbenigwyr, gan ganolbwyntio ar ganfod a deall materion a ffactorau sylfaenol er mwyn diwallu anghenion amrywiol ein dysgwyr a'n hysgolion. Rydym am i ddata a gwybodaeth gael eu defnyddio mewn ffordd sy'n cefnogi ymdrechion i sicrhau'r gorau ar gyfer ein dysgwyr a'n dinasyddion ac sy'n galluogi ein gweithlu. Rydym hefyd am wella dealltwriaeth y cyhoedd o ddysgu drwy lunio darlun mwy ystyrlon a chynhwysfawr o ysgolion, a hynny mewn ffordd hygyrch.

Wrth inni fwrw ymlaen â chymhwyso'r dull hwn, mae'n bwysig nodi'r egwyddorion sy'n arwain y datblygiadau hyn. Rydym yn datgan yn glir, er bod gwybodaeth yn bwysig er mwyn helpu ysgolion i ddeall eu dysgwyr a chefnogi hunanwerthuso a chydweithio, nad ydym yn dymuno dychwelyd at system berfformiadol a arweinir gan atebolrwydd. Dylai ein ffocws ar ddata gefnogi dealltwriaeth heb roi baich ychwanegol ar y gweithlu.

Wrth i'r Cwricwlwm i Gymru ymwreiddio, rydym am i'n dull diwygiedig o ddefnyddio data a gwybodaeth fod yn gynaliadwy a sicrhau cydbwysedd hirdymor ym mhob rhan o'r system. Mae'n bwysig bod yn glir ynghylch ein nodau, ein hegwyddorion a'n prosesau i gyflawni hyn. 

Nid yw hyn yn golygu ein bod yn bwriadu bod yn rhagnodol ynglŷn â'r holl ddata a ddefnyddir yn y system ysgolion, ac ni fyddwn ychwaith yn creu un ffynhonnell neu gronfa ar gyfer Cymru gyfan o'r holl wybodaeth neu ddata y gallai fod eu hangen ar ysgol er mwyn ei helpu i wella dysgu.

Ein dull cyffredinol o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion

Credwn y bydd defnyddio mathau ac ehangder priodol o ddata a gwybodaeth mewn ffyrdd priodol yn cefnogi ffocws drwy'r system gyfan ar yr hyn sy'n bwysig. Dylai addysgwyr ar bob lefel yn y sector ddefnyddio data, gwybodaeth a thystiolaeth at amrywiaeth o ddibenion.

Mae gwybodaeth ansoddol a meintiol yn werthfawr ac, yn ddelfrydol, dylent gael eu defnyddio gyda'i gilydd am eu bod yn cynnig gwahanol safbwyntiau ar faterion.

Mae data yn gyfrifoldeb i bawb, dylid eu defnyddio'n barhaus a'u gwreiddio yng nghylch gwella ysgol. Mae gan wahanol randdeiliaid eu hanghenion penodol eu hunain o ran data a gwybodaeth a fydd yn amrywio yn dibynnu ar gyfer beth y cânt eu defnyddio. Fodd bynnag, mae'n allweddol bod pawb yn sicrhau y caiff data eu defnyddio mewn ffordd sy'n sicrhau mai'r dysgwr sydd wrth wraidd y broses o wneud penderfyniadau.

Egwyddorion yr ecosystem wybodaeth

Rydym yn cynnig yr egwyddorion canlynol i fod yn sail i'n dull o ddefnyddio data i gefnogi'r broses o wella dysgu:

  1. Dull sy'n canolbwyntio ar y dysgwr: ar y dysgwyr y bydd ein holl ffocws o hyd. Eu hanghenion, eu cynnydd a'u llesiant sy'n arwain ein penderfyniadau. 
  2. Cymorth i'r gweithlu: drwy osod disgwyliadau clir ynglŷn â defnyddio data, ein nod yw grymuso addysgwyr i gefnogi dysgwyr yn well.
  3. Cyfannol: ni all yr un metrig unigol ddiffinio llwyddiant. Rydym yn ystyried amrywiaeth eang o ffactorau, gan osgoi gorddibyniaeth ar fesurau unigol. 
  4. Materion cyd-destunol: mae data'n fwy ystyrlon yn eu cyd-destun. Rydym yn sicrhau bod gwybodaeth yn berthnasol, yn amserol, o safon uchel, ac yn eu cyd-destun er mwyn rhoi darlun cyflawn o ysgol ac ystyried deilliannau mewn ffordd fwy teg.
  5. Effeithlonrwydd a symlrwydd: mae symleiddio gofynion yn lleihau beichiau gweinyddol, gan alluogi addysgwyr i ganolbwyntio ar yr un sydd bwysicaf. 
  6. Hyblygrwydd: mae ein dull yn parchu anghenion unigolion mewn amrywiaeth o leoliadau. Nid yw'r un ateb yn addas i bawb. 
  7. Cyflwyniad hawdd ei ddeall: dylai data a gwybodaeth fod yn hygyrch ac yn ddealladwy. Mae eu dangos yn glir mewn ffordd weledol yn helpu i wneud dewisiadau ar sail gwybodaeth. 
  8. Disgrifiadol, nid beirniadol: disgrifio a wnawn, yn hytrach na gwerthuso. Mae dealltwriaeth wrthrychol yn llywio camau gweithredu. 
  9. Adrodd a rhannu: mae data'n helpu ysgolion a gwasanaethau gwella i gydweithio. 
  10. Grymuso: mae ysgolion yn defnyddio data mewn modd deallus er mwyn llywio hunanwerthuso a gwelliant parhaus. 
  11. Chwilfrydedd a dealltwriaeth: mae data'n esgor ar archwilio ac yn cyfoethogi ymholiadau, gan arwain at ddealltwriaeth ddyfnach a thriongli canfyddiadau.
  12. Cyhoeddi meddylgar: rydym yn pwyso a mesur y canlyniadau cyn rhannu data'n gyhoeddus, gan ddiogelu dysgwyr ac ysgolion.

Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 (y Fframwaith 14 i 16)

Cefnogi dysgu 14 i 16 o dan y Cwricwlwm i Gymru

Mae ein rhaglen o weithgarwch i sicrhau defnydd effeithiol o ddata a gwybodaeth yn cwmpasu'r holl ystod polisi addysg. Ar hyn o bryd, rydym yn blaenoriaethu'r maes hwn er mwyn cynnig cyfeiriad ar ôl i'r canllawiau statudol ar ddysgu 14 i 16 o dan y Cwricwlwm i Gymru gael eu cyhoeddi. Gwneir hyn er mwyn paratoi i garfan gyntaf y Cwricwlwm i Gymru gyrraedd Blwyddyn 11 a chyn i'r cymwysterau Gwnaed yng Nghymru diwygiedig ar gyfer dysgwyr 14 i 16 oed gael eu cyflwyno.

Rydym wedi ymrwymo i ddisodli'r mesurau Cyfnod Allweddol 4 Interim presennol a'r trefniadau adrodd â dangosyddion ac adroddiadau sy'n ategu Dysgu 14 i 16 o dan y Cwricwlwm i Gymru. Rydym yn deall bod angen i'n partneriaid gael canllawiau ar y ffordd y mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu adrodd ar ddata lefel ysgolion yn y dyfodol, a beth fydd y gofynion adrodd i ysgolion wrth i'r Hawl i Ddysgu 14 i 16 gael ei rhoi ar waith. Felly, mae'r ymgynghoriad hwn yn canolbwyntio ar yr agweddau rydym yn cynnig y byddant ar gael i'r cyhoedd ar lefel ysgol fel mater o drefn. Ystyr ar lefel ysgol yw'r data a ddarperir gennym am ysgolion drwy Fy Ysgol Leol neu unrhyw lwyfan cyhoeddus yn y dyfodol.

Wrth inni weithio gyda phartneriaid i wella'r cymorth ar gyfer dysgu yn ystod cyfnodau cynnar y Cwricwlwm i Gymru, byddwn yn sicrhau bod y disgwyliadau ar ddiwedd addysg statudol dysgwr yn gwbl gyson ym mhob rhan o'r continwwm dysgu 3 i 16.

Yr Hawl i Ddysgu 14 i 16

Mae'r canllawiau dysgu 14 i 16 yn nodi'r Hawl i Ddysgu 14 i 16, sy'n pwysleisio amrywiaeth eang o weithgareddau dysgu a chyfleoedd i bobl ifanc. Mae hyn yn eu cefnogi wrth iddynt wneud cynnydd tuag at gyflawni'r pedwar diben, nesáu at ddiwedd eu haddysg statudol, cwblhau cymwysterau a pharatoi ar gyfer y cam nesaf yn eu bywydau, boed yn addysg bellach, hyfforddiant neu gyflogaeth.

Mae'r canllawiau dysgu 14 i 16 yn nodi y dylai ysgolion sicrhau y gall pob dysgwr ddangos a chyfleu'r hyn y maent wedi'i ddysgu, eu cynnydd a'u cyflawniadau ym mhedair elfen yr hawl i ddysgu erbyn iddynt gwblhau addysg orfodol yn 16 oed. 

Y pedair elfen hyn yw:

  • cymwysterau mewn llythrennedd a rhifedd
  • cymwysterau i annog ehangder
  • dysgu a phrofiadau ehangach ym mhob rhan o'r cwricwlwm
  • myfyrio ar ddysgu a chynnydd a chynllunio ôl-16

Bydd hawl pob dysgwr yn cynnwys amrywiaeth o weithgareddau dysgu, profiadau a chyflawniadau ym mhob un o'r elfennau hyn. Dylai ysgolion ddefnyddio'r wybodaeth a'r dystiolaeth hyn i lywio eu prosesau hunanwerthuso a gwella sydd wedi'u llywio gan Egwyddorion Cynnydd.

Ein nod yw defnyddio data a gwybodaeth mewn ffordd sy'n helpu ysgolion i gynnig arlwy cynhwysfawr i ddysgwyr, gan gydbwyso'r ddarpariaeth rhwng yr elfennau heb ganolbwyntio'n ormodol ar un agwedd. Mae'r dull hwn hefyd yn helpu eraill i feithrin dealltwriaeth gyflawn o'r dysgu 14 i 16 mewn ysgol.

Cwmpas y Fframwaith 14 i 16

Rydym yn cynnig Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 (y Fframwaith 14 i 16) sy'n cyd-fynd yn llwyr â'r Hawl i Ddysgu 14 i 16:

  • Disgwyliadau cyhoeddi: mae'r cynnig hwn yn amlinellu'r hyn rydym yn disgwyl i Lywodraeth Cymru fynd ati i'w gyhoeddi ar lefel ysgol fel mater o drefn. Mae hefyd yn dangos ein bwriad mewn perthynas â'r defnydd o ddata ar ddysgu ar lefelau eraill y system ac yn gosod y disgwyliadau i ysgolion a phartneriaid o ran defnyddio'r data hyn.
  • Cwmpas y fframwaith 14 i 16: dim ond i ddata ar ddysgu 14 i 16 y mae'r Fframwaith hwn yn berthnasol. Nid yw'n cwmpasu'r amrywiaeth lawn o ddata y credwn y dylai Llywodraeth Cymru eu cyhoeddi mewn perthynas ag ysgol, neu y byddem yn disgwyl i ysgolion eu darparu.
  • Adroddiadau cynhwysfawr: rydym yn bwriadu parhau i adrodd ar setiau data mwy cynhwysfawr ar gyfer ysgolion a chynulleidfaoedd o fewn awdurdodau lleol (ALl) ynghyd â'r hyn rydym yn ei gyhoeddi, fel y bydd modd iddynt eu harchwilio ymhellach er mwyn eu helpu i hunanwerthuso.
  • Ffynonellau data ategol: nid y fframwaith hwn yw cyfanrwydd yr hyn rydym yn cynnig y dylid ei wneud yn y system ysgolion i gefnogi hunanwerthuso a chynllunio gwelliant. Rydym yn disgwyl i ysgolion ac ALlau ddefnyddio data a gwybodaeth y byddwn yn adrodd arnynt ar y cyd â data a gwybodaeth a ddelir yn lleol ar gyfer eu dysgwyr a chyd-destun eu hysgolion.
  • Cynnwys dysgwyr addysg heblaw yn yr ysgol: wrth inni ddatblygu cynigion, byddwn yn ystyried sut i sicrhau y caiff dysgwyr sy'n cael addysg heblaw yn yr ysgol eu cynnwys yn ein trefniadau adrodd hefyd.

Beth sydd wedi llywio'r cynigion ar gyfer y Fframwaith 14 i 16?

Rydym wedi ffurfio'r cynigion canlynol yn unol â'n dull o ddefnyddio data a gwybodaeth. Cafodd y cynigion hyn eu llywio gan ein nodau polisi, ymchwil sydd ar gael (gan gynnwys ymchwil a gaiff ei chomisiynu'n benodol sy'n ymwneud â chyfranogiad ysgolion, dysgwyr, partneriaid a rhieni/gofalwyr) a'n hymgysylltu parhaus ag amrywiol randdeiliaid, gan gynnwys arweinwyr ac ymarferwyr mewn ysgolion a chynrychiolwyr awdurdodau lleol, consortia rhanbarthol, Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC), Cymwysterau Cymru, CBAC, Estyn ac undebau arweinwyr ysgolion.

Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 (y Fframwaith 14 i 16)

Beth sydd yn y Fframwaith 14 i 16?

Mae'r Fframwaith 14 i 16 yn cynnwys:

  • cyfres o nodweddion trawsbynciol
  • amrywiaeth o wybodaeth sy'n berthnasol i bob un o bedair elfen yr hawl i ddysgu 14 i 16. Mae hyn yn cynnwys data ar gymwysterau, mathau eraill o ddata meintiol (e.e. presenoldeb) ac agweddau ansoddol ar yr hawl i ddysgu 14 i 16

Mae'r fframwaith yn cynnig cymysgedd o drefniadau adrodd ar gyfer data a gesglir gan Lywodraeth Cymru a disgwyliadau i bob ysgol uwchradd sicrhau bod data a gwybodaeth ar gael i'r cyhoedd. Mae llawer o'r rhain eisoes yn ofynnol yn statudol neu'n cyd-fynd â disgwyliadau a nodir mewn canllawiau polisi.

Nodweddion trawsbynciol sy'n sail i'n dull o adrodd ar ddata dysgu 14 i 16

  1. Dealltwriaeth gynhwysfawr: rhaid i ddata a gwybodaeth helpu i feithrin dealltwriaeth o ehangder, dyfnder, lefel a graddfa'r dysgu mewn ysgol ac ymhlith gwahanol grwpiau o ddysgwyr. Ar gyfer dysgwyr 14 i 16 oed, mae hyn yn cynnwys gweithio tuag at ennill cymwysterau, ond nid yw wedi'i gyfyngu i hynny. Dylai data hefyd roi gwybodaeth am y ddarpariaeth ar gyfer cymwysterau o ran cyfranogiad, amrywiaeth a chymysgedd, lefel a nifer, gan gynnwys cyfrannau'r dysgwyr nad ydynt yn ennill dim cymwysterau.
  2. Cefnogi pob dysgwr: rhaid i ddata a gwybodaeth helpu i feithrin dealltwriaeth o ddysgu ym mhob grŵp o ddysgwyr a chynnydd mewn perthynas â'u potensial.
  3. Hunanwerthuso parhaus: rhaid i ddata a gwybodaeth gefnogi hunanwerthuso drwy gydol y cyfnod dysgu 14 i 16 ac ar draws ystod oedran ysgol, nid dim ond ar ddiwedd Blwyddyn 11.
  4. Llwyddiant cyd-destunol: rhaid i ddata a gwybodaeth gefnogi dealltwriaeth mewn cyd-destun ar lefel ysgol, gan gynnig tryloywder mewn ffordd deg. Mae cyflawniad yn gymharol i bob dysgwr, ac i'r cyd-destun a'r heriau sy'n wynebu pob ysgol. Felly, ni chaiff data a gwybodaeth eu cyflwyno mewn ffordd sy'n awgrymu llwyddiant neu fethiant, ond byddant yn cyfleu ble mae gwerth wedi cael ei ychwanegu at y ddarpariaeth ar gyfer dysgwyr. (Caiff cymaryddion perthnasol a ffactorau cyd-destunol eu datblygu gydag ysgolion a phartneriaid yn ein camau nesaf.)
  5. Hygyrchedd: rhaid i ddata a gwybodaeth fod yn hygyrch i wahanol gynulleidfaoedd. Ni chaiff deilliannau cymwysterau eu troi'n sgoriau pwyntiau. Mae'r cynnig llawn o gymwysterau diwygiedig ar gyfer dysgwyr 14 i 16 oed yn cyflwyno nifer o gymhlethdodau na ellir eu cymhwyso at y trefniadau pwyntiau presennol.
  6. Tryloywder: rhaid i ddata a gwybodaeth gynorthwyo tryloywder. Ni chaiff deilliannau dysgu eu cyflwyno ar ffurf mesur cyfansawdd lle y gall amrywiadau gael eu cuddio.
  7. Naratif Clir: byddwn yn cyflwyno naratif clir ynglŷn â'r data a'r wybodaeth yr adroddir arnynt, gan alluogi'r cyhoedd i ddeall disgwyliadau mewn perthynas â defnyddio data a'r cysylltiad rhyngddynt â'n gwerthoedd (yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 a'r Cwricwlwm i Gymru).

Ble a sut y caiff data a gwybodaeth y Fframwaith 14 i 16 eu cyflwyno?

Byddwn yn cyflwyno set lawn o ddata a gwybodaeth ar lwyfan cyhoeddus, ar gyfer pob ysgol uwchradd ac ysgol ganol, wedi'i rhannu rhwng pedair elfen yr Hawl i Ddysgu 14 i 16. Bydd hyn yn rhan o gasgliad ehangach o wybodaeth a fydd ar gael am bob ysgol a gynhelir yng Nghymru. Ar hyn o byd, rydym yn defnyddio Fy Ysgol Leol er mwyn galluogi'r cyhoedd i weld data a gwybodaeth am bob ysgol. Mae gweddill yr adran hon yn nodi sut rydym yn bwriadu cyflwyno'r wybodaeth hon a'n disgwyliadau i ysgolion ddarparu'r wybodaeth drwy eu sianelau eu hunain.

Defnyddio data cymwysterau yn y Fframwaith 14 i 16

  1. Cofrestriadau a dyfarniadau mewn cymwysterau: byddwn yn adrodd ar gofrestriadau a deilliannau dyfarniadau mewn cymwysterau.
  2. Adroddiadau ar gymwysterau unigol: ni fyddwn yn defnyddio mesur cymhleth i adrodd ar ddeilliannau cymwysterau. Yn lle hynny, byddwn yn adrodd ar ddeilliannau ym mhob cymhwyster unigol.
  3. Adroddiadau cyd-destunol: byddwn yn adrodd ar ddeilliannau mewn cymwysterau mewn ffordd gyd-destunol, gan ddefnyddio cymaryddion perthnasol wedi'u datblygu mewn partneriaeth â rhanddeiliaid. Lle y bo'n ymarferol ac yn ddefnyddiol, byddwn yn ceisio cynnwys cymharydd deilliant disgwyliedig sy'n seiliedig ar fodel ystadegol wedi'i lywio gan ffactorau megis lefelau cymhwysedd i gael prydau ysgol am ddim yn y boblogaeth fel dangosydd procsi ar gyfer anfantais economaidd-gymdeithasol. 
  4. Dadgyfuno a dadansoddiad cyfres amser: byddwn yn anelu at alluogi dadgyfuno yn ôl nodweddion dysgwyr a dadansoddi dros gyfres amser lle y bydd niferoedd y cofnodion yn ddigonol ac y byddai'r dadansoddiad yn ystyrlon.
  5. Adroddiadau ystod graddau: byddwn yn adrodd ar ddeilliannau mewn cymwysterau fel canrannau a enillodd bob ystod graddau (A*, A*i A, A*i B,…A* i G ar gyfer cymwysterau TGAU neu A*A*, neu A*A* i AA, A*A* i BB,…A*A* i GG ar gyfer cymwysterau TGAU dyfarniad dwbl) ar gyfer pob dyfarniad a roddir i ddysgwr yn y garfan, gan ddefnyddio'r ystod graddau berthnasol ar gyfer pob cymhwyster.
  6. Cynnwys cymwysterau: caiff yr holl gymwysterau cymeradwy a dynodedig ar gyfer dysgwyr 14 i 16 oed yng Nghymru hyd at lefel 2 eu cynnwys mewn adroddiadau pan fydd y canlynol yn wir:
    1. disgwylir i'r mwyafrif o ddysgwyr gael eu cofrestru fel y nodir yn y Canllawiau Dysgu 14 i 16, neu
    2. mae dysgwr yn y garfan wedi cael ei gofrestru.
  7. Osgoi camgynrychioli cymwysterau â llai o gofrestriadau: Pan gaiff llai na 50 o ddysgwyr eu cofrestru ar gyfer cymhwyster, ni chaiff y deilliannau eu cynnwys mewn adroddiadau oherwydd anwadalrwydd tebygol mewn patrymau deilliannau sy'n atal dadansoddiad ystyrlon o'r data. Byddwn yn dangos y gellir cysylltu ag ysgol er mwyn cynnig eglurder a chyd-destun ar gyfer unrhyw bynciau â lefel cofrestriadau is. Byddwn yn adolygu addasrwydd y lleisafswm hwn o gofrestriadau yn rheolaidd.

Crynodeb o ddangosyddion y Fframwaith 14 i 16 i gael eu cyhoeddi

Cymwysterau mewn llythrennedd a rhifedd

  • Trosolwg o'r cofrestriadau ar gyfer cymwysterau perthnasol ym mhob maes pwnc (Cymraeg, Saesneg a Mathemateg a Rhifedd) sydd wedi'i gynnwys yn yr elfen hon (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Cofrestriadau a dyfarniadau ym mhob ystod graddau (yn amodol ar lefelau digonol o ddysgwyr yn cofrestru iddo fod yn ymarferol adrodd ar ddyfarniadau) yr adroddir arnynt ar wahân ar gyfer pob cymhwyster perthnasol sydd wedi'i gynnwys yn yr elfen hon (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).

Cymwysterau i annog ehangder

  • Trosolwg o'r cofrestriadau ar gyfer cymwysterau perthnasol yn y maes pwnc gwyddoniaeth sydd wedi'i gynnwys yn yr elfen hon (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Cofrestriadau a dyfarniadau ym mhob ystod graddau (yn amodol ar lefelau digonol o ddysgwyr yn cofrestru iddo fod yn ymarferol adrodd ar ddyfarniadau) yr adroddir arnynt ar wahân ar gyfer pob cymhwyster TGAU, TAAU a Sylfaen perthnasol sydd wedi'i gynnwys yn yr elfen hon (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Trosolwg o'r cofrestriadau ar gyfer gwahanol fathau o gymwysterau (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).

Dysgu a phrofiadau ehangach ym mhob rhan o'r cwricwlwm

  • Cofrestriadau a dyfarniadau ym mhob ystod graddau (yn amodol ar lefelau digonol o ddysgwyr yn cofrestru iddo fod yn ymarferol adrodd ar ddyfarniadau) ar gyfer y Prosiect Personol (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Cofrestriadau a dyfarniadau ym mhob ystod graddau (yn amodol ar lefelau digonol o ddysgwyr yn cofrestru iddo fod yn ymarferol adrodd ar ddyfarniadau) yr adroddir arnynt ar wahân ar gyfer pob cymhwyster Cyfres Sgiliau perthnasol sydd wedi'i gynnwys yn yr elfen hon (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Gwybodaeth am ddysgu mewn addysg cydberthynas a rhywioldeb a chrefydd, gwerthoedd a moeseg sy'n rhan o gwricwlwm ysgol (cyhoeddiad ysgol).
  • Gwybodaeth am y cyfleoedd a'r cyfranogiad cwricwlaidd a dysgu ehangach mewn ysgol (cyhoeddiad ysgol).

Myfyrio ar ddysgu a chynnydd a chynllunio ôl-16

Effeithiolrwydd a lefelau ymgysylltu dysgwyr

  • Gwybodaeth am helpu dysgwyr i ddysgu'n fwyfwy effeithiol (cyhoeddiad ysgol).
  • Gwybodaeth am gyfleoedd ac effaith Llais y Dysgwr a chefnogi Llesiant mewn ysgol (cyhoeddiad ysgol).
  • Lefelau presenoldeb ar gyfer dysgwyr Blwyddyn 10 ac 11 (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Lefelau absenoldeb mynych a disgyblion sy’n absennol yn gyson (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Symudiad grŵp blwyddyn (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).

Cynllunio Ôl-16

  • Gwybodaeth am gynllunio Ôl-16 a chynllunio ar gyfer pontio mewn ysgol (cyhoeddiad ysgol).
  • Cyrchfannau dysgwyr Blwyddyn 11 (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).
  • Dysgwyr heb ddim cymwysterau (cyhoeddiad Llywodraeth Cymru).

Y Fframwaith 14 i 16: rhagor o fanylion

Cymwysterau mewn llythrennedd a rhifedd

Bydd yr elfen yn cynnwys y cymwysterau canlynol:

Cymraeg
  • TGAU Cymraeg Iaith a Llenyddiaeth (Dyfarniad Dwbl).
  • TGAU Cymraeg Iaith a Llenyddiaeth (Dyfarniad Sengl).
  • Sylfaen Lefel Mynediad Cymraeg. 
  • TGAU Cymraeg Craidd.
  • Sylfaen Lefel Mynediad Cymraeg Craidd.
  • Dyfarniad Lefel 2 mewn Cymraeg Craidd Ychwanegol.
Saesneg
  • TGAU Saesneg Iaith a Llenyddiaeth (Dyfarniad Dwbl).
  • TGAU Saesneg Iaith a Llenyddiaeth (Dyfarniad Sengl).
  • Sylfaen Lefel Mynediad/Lefel 1 Sylfaen.
Mathemateg a rhifedd
  • TGAU Mathemateg a Rhifedd (Dyfarniad Dwbl).
  • Sylfaen Lefel Mynediad/Lefel 1 Mathemateg a Rhifedd.
  • Dyfarniad Lefel 2 mewn Mathemateg Ychwanegol.

Adroddir ar gymwysterau fel yr amlinellir uchod (gweler Defnyddio data ar gymwysterau yn y Fframwaith 14 i 16').

Ar gyfer pob un o'r meysydd pwnc Cymraeg, Saesneg a Mathemateg a Rhifedd, byddwn yn adrodd ar drosolwg o'r cofrestriadau er mwyn dangos cyfran y dysgwyr a gofrestrwyd ar gyfer yr ystod o gymwysterau. Bydd hyn yn cynnwys y gyfran nas cofrestrwyd ar gyfer yr un o'r cymwysterau hyn.

Mae'r canllawiau dysgu 14 i 16 yn nodi bod y cymwysterau canlynol wedi cael eu cyflwyno er mwyn sicrhau’r cymhwyster mwyaf priodol i'r rhan fwyaf o ddysgwyr:

  • TGAU Cymraeg Iaith a Llenyddiaeth (Dyfarniad Dwbl) (mewn ysgol cyfrwng Cymraeg neu ddwyieithog)
  • TGAU Cymraeg Craidd (mewn ysgol cyfrwng Saesneg neu ddwyieithog)
  • TGAU Saesneg Iaith a Llenyddiaeth (Dyfarniad Dwbl)
  • TGAU Mathemateg a Rhifedd (Dyfarniad Dwbl)

Adroddir ar y cymwysterau hyn yn ddiofyn. Caiff cymwysterau eraill eu cynnwys pan fydd dysgwr yn y garfan wedi cael ei gofrestru ar ei gyfer. Hefyd, adroddir ar ddata ar ddyfarniadau pan fydd nifer y cofrestriadau'n ddigonol i allu cwblhau dadansoddiad ystyrlon. Byddwn yn sicrhau yr adroddir ar gymwysterau Cymraeg mewn ffordd sy'n sensitif i gyfrwng iaith ysgol.

Cymwysterau i annog ehangder

Bydd yr elfen hon yn cynnwys yr holl gymwysterau TGAU, TAAU a Sylfaen eraill.

Caiff cymwysterau gwyddoniaeth eu cynnwys yn yr elfen hon yn ddiofyn ac adroddir arnynt cyn yr holl gymwysterau eraill yn yr adran, fel yr amlinellir uchod (gweler 'defnyddio data ar gymwysterau yn y Fframwaith 14 i 16').

Bydd cymwysterau gwyddoniaeth yn cynnwys y canlynol:

  • TGAU Y Gwyddorau (Dyfarniad Dwbl).
  • TGAU Gwyddoniaeth Integredig (Dyfarniad Sengl).
  • Sylfaen Lefel Mynediad/Lefel 1 Y Gwyddorau.

Ar gyfer maes pwnc gwyddoniaeth, byddwn yn adrodd ar drosolwg o gofrestriadau er mwyn dangos cyfran y dysgwyr a gofrestrwyd ar gyfer yr ystod o gymwysterau. Bydd hyn yn cynnwys y gyfran nas cofrestrwyd ar gyfer yr un o'r cymwysterau hyn.

Mae'r canllawiau dysgu 14 i 16 yn nodi bod TGAU Y Gwyddorau (Dyfarniad Dwbl) wedi cael ei gyflwyno er mwyn sicrhau’r cymhwyster mwyaf priodol i'r rhan fwyaf o ddysgwyr. Adroddir ar y cymhwyster hwn yn ddiofyn. Caiff cymwysterau gwyddoniaeth eraill eu cynnwys os bydd dysgwr yn y garfan wedi cael ei gofrestru ar eu cyfer, gyda data deilliannau dim ond yn cael eu hadrodd pan fydd y niferoedd cofrestru'n ddigonol i alluogi dadansoddiad ystyrlon.

Adroddir ar yr holl gymwysterau TGAU, TAAU a Sylfaen eraill o holl ehangder yr arlwy os bydd dysgwr yn y garfan wedi cael ei gofrestru. Adroddir ar y rhain fel yr amlinellir uchod (gweler 'defnyddio data ar gymwysterau yn y Fframwaith 14 i 16'). Byddwn yn cynnwys dolen i ddata Prosiect Personol a Chyfres Sgiliau yr adroddir arnynt yn yr elfen Dysgu a Phrofiadau Ehangach.

Byddwn yn datblygu dangosydd neu ddangosyddion sy'n rhoi trosolwg o'r cymysgedd o wahanol fathau o gymwysterau y bydd dysgwyr yn y garfan wedi cael eu cofrestru ar eu cyfer. Bydd hyn yn helpu i ddeall yr ystod o gymwysterau o fewn darpariaeth ysgol a chyfrannau'r dysgwyr sy'n astudio'r gwahanol fathau o gymwysterau.

Dysgu a phrofiadau ehangach

Bydd yr elfen hon yn cynnwys cymysgedd o ddata a gwybodaeth a ddarperir gan Lywodraeth Cymru a gwybodaeth y bydd disgwyl i ysgolion ei darparu.

Bydd y cymhwyster Prosiect Personol wedi'i gynnwys yn yr elfen hon ac adroddir arno pan fydd dysgwr yn y garfan wedi cael ei gofrestru, fel yr amlinellir uchod (gweler 'defnyddio data ar gymwysterau yn y Fframwaith 14 i 16').

Bydd cymwysterau Cyfres Sgiliau wedi'u cynnwys yn yr elfen hon ac adroddir arnynt pan fydd dysgwr yn y garfan wedi cael ei gofrestru, fel yr amlinellir uchod (gweler 'defnyddio data ar gymwysterau yn y Fframwaith 14 i 16').

Gwybodaeth am ddysgu mewn addysg cydberthynas a rhywioldeb a chrefydd, gwerthoedd a moeseg sy'n rhan o gwricwlwm ysgol, nodir bod disgwyl i ysgolion ddarparu gwybodaeth am addysg cydberthynas a rhywioldeb a chrefydd, gwerthoedd a moeseg yn eu cwricwlwm. Rydym yn rhagweld y byddai'r wybodaeth hon yn cael ei chyhoeddi ar wefannau'r ysgolion eu hunain.

Gwybodaeth am y cyfleoedd cwricwlaidd a dysgu ehangach mewn ysgol, nodir bod disgwyl i ysgolion ddarparu gwybodaeth am y cyfleoedd cwricwlaidd a dysgu ehangach o fewn eu cwricwlwm ar gyfer dysgwyr ym Mlynyddoedd 10 ac 11, sut maent yn sicrhau cyfranogiad a chynnydd dysgwyr, a'u llwyddiant o ran hyn. Rydym yn rhagweld y byddai'r wybodaeth hon yn cael ei chyhoeddi ar wefannau'r ysgolion eu hunain.

Myfyrio ar ddysgu a chynnydd a chynllunio ôl-16

Bydd yr elfen hon yn cynnwys cymysgedd o ddata a gwybodaeth a ddarperir gan Lywodraeth Cymru a gwybodaeth y bydd disgwyl i ysgolion ei darparu.

Effeithiolrwydd a lefelau ymgysylltu dysgwyr

Nodir bod disgwyl i ysgolion ddarparu gwybodaeth am yr amrywiaeth o ffyrdd y maent yn helpu eu dysgwyr i ddysgu'n fwyfwy effeithiol mewn cyd-destun cymdeithasol ac mewn cyd-destun sy'n gysylltiedig â gwaith. Rydym yn rhagweld y byddai'r wybodaeth hon yn cael ei chyhoeddi ar wefannau'r ysgolion eu hunain.

Nodir bod disgwyl i ysgolion ddarparu gwybodaeth am yr amrywiaeth o ffyrdd y maent yn defnyddio llais y dysgwr i gefnogi gwelliant, a sut maent yn cefnogi llesiant dysgwyr ym mhob rhan o'r cwricwlwm (gan gynnwys sut y gallent ddefnyddio unrhyw wybodaeth am lesiant i ddeall anghenion eu dysgwyr er mwyn cefnogi gwelliant). Dylai ysgolion hefyd ddangos sut maent yn sicrhau cyfranogiad a chynnydd dysgwyr, a'u llwyddiant o ran hyn. Rydym yn rhagweld y byddai'r wybodaeth hon yn cael ei chyhoeddi ar wefannau'r ysgolion eu hunain.

Adroddir ar ddata presenoldeb sy'n benodol i ddysgu 14 i 16 ar ffurf cyfran o sesiynau hanner diwrnod roedd dysgwyr Blwyddyn 10 a dysgwyr Blwyddyn 11 yn bresennol ynddynt. Adroddir ar hyn mewn ffordd gyd-destunol, gan ddefnyddio cymaryddion perthnasol (a ddatblygir mewn partneriaeth â rhanddeiliaid), gan gynnwys lefelau presenoldeb cyffredinol yr ysgol a deilliant disgwyliedig sy'n seiliedig ar fodel ystadegol wedi'i lywio gan ffactorau megis lefelau cymhwysedd i gael prydau ysgol am ddim yn y boblogaeth fel dangosydd procsi ar gyfer anfantais economaidd-gymdeithasol. Byddwn yn galluogi dadgyfuno yn ôl nodweddion dysgwyr a dadansoddi dros gyfres amser.

Adroddir ar ddata ar ddisgyblion sy’n absennol yn gyson mewn perthynas â dysgwr 14 i 16 oed yn benodol, a hynny ar ffurf cyfran y dysgwyr Blwyddyn 10 a'r dysgwyr Blwyddyn 11 sy'n absennol yn gyson a chyfran yr absenoldebau sy'n absenoldebau mynych. Adroddir ar hyn mewn ffordd gyd-destunol, gan ddefnyddio cymaryddion perthnasol (a ddatblygir mewn partneriaeth â rhanddeiliaid), gan gynnwys lefelau presenoldeb cyffredinol yr ysgol.

Byddwn yn ceisio datblygu dangosydd neu ddangosyddion a fydd yn rhoi trosolwg o symudiad grŵp blwyddyn annisgwyl er mwyn helpu i ddeall cyfrannau'r dysgwyr Blwyddyn 10 yn y flwyddyn flaenorol a symudodd i Flwyddyn 11 neu na wnaethant symud i Flwyddyn 11.

Cynllunio Ôl-16

Nodir bod disgwyl i ysgolion ddarparu gwybodaeth am gynllunio ôl-16 a chynllunio ar gyfer pontio, a'r amrywiaeth o ffyrdd y maent yn helpu eu dysgwyr i baratoi ar gyfer y cam nesaf ar ôl eu taith ddysgu 14 i 16. Byddai hyn yn cynnwys gwybodaeth i ategu trafodaethau am gynllunio a dewis opsiynau, cynllunio gyrfaoedd, hwyluso profiad gwaith ac ymgysylltu â chyflogwyr (lle y bo'n briodol), sut maent yn sicrhau cyfranogiad a'u llwyddiant o ran hyn. Rydym yn rhagweld y byddai'r wybodaeth hon yn cael ei chyhoeddi ar wefannau'r ysgolion eu hunain.

Rydym yn bwriadu datblygu dangosydd/dangosyddion ar gyfer data ar gyrchfannau y byddwn yn adrodd arnynt er mwyn rhoi manylion yn eu cyd-destun ar gyfer cyfrannau carfannau blaenorol sydd bellach mewn addysg, cyflogaeth neu hyfforddiant neu nad ydynt yn yr un o'r rhain. Byddwn yn ymchwilio i weld a allwn adrodd ar y canlynol:

  • canran y disgyblion sy'n gadael ysgol ym mhob un o'r categorïau hyn
  • cymaryddion perthnasol (a ddatblygir mewn partneriaeth â rhanddeiliaid)
  • cyfres amser
  • dadgyfuno yn ôl nodweddion megis dysgwyr sy'n gymwys i gael prydau ysgol am ddim

Byddwn yn ceisio cynnwys yr wybodaeth hon ar gyfer carfannau blaenorol o nifer o flynyddoedd yn y gorffennol.

Adroddir ar gyfran y ganran sydd heb ddim cymwysterau mewn ffordd gyd-destunol, gan ddefnyddio cymaryddion perthnasol (a ddatblygir mewn partneriaeth â rhanddeiliaid).

Amseru'r broses o roi'r Fframwaith 14 i 16 ar waith

Ar ôl i'r ymgynghoriad hwn ddod i ben, byddwn yn ystyried yr ymatebion ac yn cadarnhau'r trefniadau a'r camau nesaf yn ystod tymor yr haf 2025. Yn dilyn hyn, byddwn yn gweithio gyda'n partneriaid i fireinio cynigion, cadarnhau'r manylion sylfaenol, a datblygu systemau adrodd i gefnogi prosesau hunanwerthuso a gwneud data ysgolion yn hygyrch i'r cyhoedd. Byddwn yn adrodd yn unol â'r trefniadau diwygiedig hyn wrth i'r dysgwyr yng ngharfan Blwyddyn 11 gyntaf y Cwricwlwm i Gymru gyrraedd diwedd eu haddysg statudol a phan gaiff y cymwysterau diwygiedig eu dyfarnu am y tro cyntaf. Byddwn yn parhau i weithio gyda phartneriaid ar ôl i'r Fframwaith 14 i 16 gael ei gyflwyno i adolygu manylion sylfaenol ein trefniadau a'n systemau adrodd yn barhaus.

Caiff y cynnig llawn o gymwysterau 14 i 16 diwygiedig ei gyflwyno'n raddol dros sawl blwyddyn. Yn ystod y cyfnod pontio hwn, bydd ein hadroddiadau'n cynnwys hen gymwysterau a'r dyfarniadau newydd.

Y Camau Nesaf

Rydym yn cydnabod bod yr ysgolion a'r partneriaid yn awyddus i ddeall y trefniadau data a gwybodaeth a fydd ar waith wrth iddynt wreiddio'r Cwricwlwm i Gymru a'r Hawl i Ddysgu 14 i 16.

Rydym yn bwriadu cyhoeddi crynodeb o'r ymatebion i'r ymgynghoriad hwn yn ystod haf 2025 ochr yn ochr â datganiad o fwriad ynglŷn â chyflwyno ein dull diwygiedig o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion a'r Fframwaith 14 i 16. Bydd hwn hefyd yn cynnwys ein camau nesaf o ran mireinio trefniadau adrodd, datblygu adnoddau a deunyddiau ategol. Byddwn hefyd yn ceisio safbwyntiau ar sut mae data ysgolion a dysgwyr yn cael eu cynnwys mewn cyhoeddiadau ystadegau swyddogol.

Rydym am feithrin dealltwriaeth o effaith bosibl ein cynigion ar ysgolion. Byddwn yn cynnal ‘asesiad o'r effaith ar lwyth gwaith’ a gaiff ei gyhoeddi fel rhan o'r Asesiad Effaith Integredig cyffredinol yn yr haf. I ategu'r gwaith hwn, mae cwestiwn ymgynghori penodol wedi cael ei gynnwys er mwyn casglu safbwyntiau ymarferwyr ar oblygiadau cynigion ar lwyth gwaith.

Cwestiynau’r ymgynghoriad

Ein dull cyffredinol o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion

Cwestiwn 1: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod y dull cyffredinol o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion ac egwyddorion yr ecosystem wybodaeth yn cyd-fynd ag ethos ac uchelgeisiau ein Cwricwlwm i Gymru?

Cwestiwn 2: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod egwyddorion yr ecosystem wybodaeth yn helpu i ddefnyddio data a gwybodaeth mewn modd cymesur er mwyn cefnogi'r broses o werthuso a gwella (dull sy'n sicrhau bod y dysgwr wrth wraidd y broses ac nad yw'n annog system berfformiadol a arweinir gan atebolrwydd)?

Cwestiwn 3: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod egwyddorion yr ecosystem wybodaeth yn helpu i ddefnyddio data a gwybodaeth mewn modd cynaliadwy er mwyn cefnogi'r broses o werthuso a gwella?

Cwestiwn 4: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod egwyddorion yr ecosystem wybodaeth yn fodd i feithrin dealltwriaeth gytbwys a chyfannol o ysgolion a dysgu ymhlith cynulleidfaoedd allanol, fel rhieni a gofalwyr?

Cwestiwn 5: A oes unrhyw egwyddorion neu agweddau eraill sy'n gysylltiedig â'r ecosystem wybodaeth arfaethedig y dylid eu hychwanegu?

Cwestiwn 6: Beth fydd effaith egwyddorion yr ecosystem wybodaeth ar y gweithlu, gan gynnwys unrhyw effaith bosibl ar lwyth gwaith?

Cwestiwn 7: Beth yw eich barn ar egwyddorion yr ecosystem wybodaeth o ran cefnogi dysgwyr unigol a diwallu eu hanghenion amrywiol, gan gynnwys y dysgwyr hynny o gefndiroedd dan anfantais a'r dysgwyr hynny sy'n rhannu nodweddion gwarchodedig (fel y'u nodir yn Neddf Cydraddoldeb 2010)?

Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 (y Fframwaith 14 i 16)

Cwestiwn 8: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 ( y Fframwaith 14 i 16) yn cyd-fynd â'r Hawl i Ddysgu 14 i 16 gan gefnogi ein huchelgeisiau ehangach fel rhan o'r Cwricwlwm i Gymru ar yr un pryd?

Cwestiwn 9: A ddylai unrhyw ddangosyddion ychwanegol gael eu cynnwys yn y fframwaith hwn er mwyn cefnogi dysgu a gwelliant yn llawn? Rhowch fanylion.

Cwestiwn 10: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod sefydlu'r Fframwaith 14 i 16 yn cynorthwyo'r broses o gyfleu cwricwla a dysgu 14 i 16 mewn modd cydlynol yng nghyd-destunau ysgolion eu hunain, gan alluogi dealltwriaeth ystyrlon a theg?

Cwestiwn 11: Beth yw'r heriau a'r cyfleoedd wrth newid i ddefnyddio'r Fframwaith 14 i 16?

Cwestiwn 12: Beth arall y bydd angen inni ei ystyried wrth ddechrau cysoni ein systemau adrodd sy'n darparu setiau data i ysgolion ac awdurdodau lleol er mwyn cefnogi prosesau hunanwerthuso gan ddefnyddio'r Fframwaith 14 i 16 hwn sydd ar gael i'r cyhoedd?

Cwestiwn 13: A fydd angen canllawiau penodol ar yr agweddau ar y Fframwaith 14 i 16 lle y disgwylir i ysgolion ddarparu gwybodaeth? Rhowch fanylion.

Cwestiwn 14: I ba raddau rydych chi'n cytuno bod y Fframwaith 14 i 16 yn helpu i ganolbwyntio ar nodau cyffredin Cymraeg 2050: Miliwn o siaradwyr?

Cwestiwn 15: I ba raddau rydych chi'n cytuno y bydd y Fframwaith 14 i 16 yn sicrhau cyn lleied â phosibl o darfu ar y gweithlu ac yn ei alluogi i barhau i ganolbwyntio ar ddarparu ar gyfer dysgwyr a'u helpu i wneud cynnydd?

Cwestiwn 16: Beth fydd effaith y Fframwaith 14 i 16 ar y gweithlu, gan gynnwys yr effaith bosibl ar lwyth gwaith?

Cwestiwn 17: Beth yw eich barn ar effaith y Fframwaith 14 i 16 o ran cefnogi dysgwyr unigol a diwallu eu hanghenion amrywiol, gan gynnwys y rhai o gefndiroedd dan anfantais a'r rhai sy'n rhannu nodweddion gwarchodedig (fel y'u nodir yn Neddf Cydraddoldeb 2010)?

Y Gymraeg

Cwestiwn 18: Yn eich barn chi, beth fyddai effeithiau tebygol y dull cyffredinol o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion ac effeithiau egwyddorion yr ecosystem wybodaeth ar y Gymraeg? Mae gennym ddiddordeb penodol mewn unrhyw effeithiau tebygol ar gyfleoedd i ddefnyddio'r Gymraeg ac ar beidio â thrin y Gymraeg yn llai ffafriol na'r Saesneg.

Ydych chi'n meddwl bod cyfleoedd i hyrwyddo unrhyw effeithiau cadarnhaol?

Ydych chi'n meddwl bod cyfleoedd i liniaru unrhyw effeithiau negyddol?

Cwestiwn 19: Yn eich barn chi, a fyddai modd ffurfio neu addasu'r dull cyffredinol o ddefnyddio data a gwybodaeth yn y system ysgolion ac egwyddorion yr ecosystem wybodaeth er mwyn sicrhau:

  • ei fod yn cael effeithiau positif neu fwy positif ar gyfleoedd i ddefnyddio'r Gymraeg a pheidio â’i thrin yn llai ffafriol na'r Saesneg; neu 
  • nad yw’n cael effeithiau andwyol ar gyfleoedd i ddefnyddio’r Gymraeg a pheidio â’i thrin yn llai ffafriol na Saesneg?

Cwestiwn 20: Yn eich barn chi, beth fyddai effeithiau tebygol y Fframwaith 14 i 16 ar y Gymraeg? Mae gennym ddiddordeb penodol mewn unrhyw effeithiau tebygol ar gyfleoedd i ddefnyddio'r Gymraeg ac ar beidio â thrin y Gymraeg yn llai ffafriol na'r Saesneg.

Ydych chi'n meddwl bod cyfleoedd i hyrwyddo unrhyw effeithiau cadarnhaol?

Ydych chi'n meddwl bod cyfleoedd i liniaru unrhyw effeithiau negyddol?

Cwestiwn 21: Yn eich barn chi, a fyddai modd ffurfio neu addasu'r Fframwaith 14 i 16 er mwyn sicrhau:

  • ei fod yn cael effeithiau positif neu fwy positif ar ddefnyddio'r Gymraeg ac ar beidio â thrin y Gymraeg yn llai ffafriol na'r Saesneg, neu
  • nad yw’n cael effeithiau andwyol ar gyfleoedd i ddefnyddio’r Gymraeg a pheidio â’i thrin yn llai ffafriol na Saesneg?

Defnyddiwch y ffurflen ymateb i’r ymgynghoriad i ymateb i’r cwestiynau uchod.