Bydd Lesley Griffiths, heddiw yn cyhoeddi cynllun peilot gwerth €1.7m i helpu busnesau yng Nghymru ac Iwerddon i arloesi yn sectorau'r gwyddorau bywyd a bwyd a diod.
Cyhoeddwyd y cynnwys hwn dan weinyddiaeth Llywodraeth Cymru 2016 i 2021
Gyda chefnogaeth €1.3m o nawdd gan yr UE, bydd y prosiect Catalyst yn dod â phartneriaid bob ochr i Fôr Iwerddon ynghyd i ddatblygu cynnyrch a phrosesau newydd.
Bydd y cynllun yn gweithio â 60 o fusnesau i ddatblygu cynnyrch arbenigol newydd, i gael hyd i farchnadoedd newydd ac i sicrhau bod y deunydd pacio am gynnyrch yn dod o ffynonellau cynaliadwy ac mor fach â phosib.
Yr amcan yw helpu busnesau i dyfu a chreu cyfleoedd gwaith newydd.
Gyda chymorth y Rhaglen Gydweithredol rhwng Iwerddon a Chymru a noddir gan yr UE, arweinydd y prosiect yw Prifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant ynghyd â WRAP Cymru, yr Institute of Technology Carlow, Tipperary County Council a Carlow County Council.
Dywedodd Lesley Griffiths, Ysgrifennydd y Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig:
"Mae'n wych gweld sut mae partneriaid bob ochr i Fôr Iwerddon yn cydweithio i gynyddu cynaliadwyedd a hybu dylunio ac arloesi sy'n arwain at leihau gwastraff ac at wneud busnesau'n fwy cystadleuol ac yn fwy abl i arallgyfeirio a chyrraedd marchnadoedd newydd."
Dywedodd y Gweinidog Cyllid a Gwariant a Diwygio Cyhoeddus, Paschal Donohoe T.D.:
"Mae'n dda iawn gweld cychwyn prosiect arall o dan Raglen Iwerddon Cymru. Mae'r prosiect Catalyst yn enghraifft wych o'r modd y gall arian yr UE sbarduno arloesedd a chefnogi ymchwil a datblygu yn y sector busnesau bach a chanolig ar draws ffiniau."
Mae'r cynllun yn ceisio datrys nifer o'r problemau all rhwystro busnes rhag datblygu cynnyrch a phrosesau mewn meysydd fel dyfeisiau meddygol a bwyd ar gyfer iechyd a lles.
Caiff gweithdai eu cynnal trwy'r prosiect lle caiff busnesau o'r ddau sector weithio ar y cyd i chwilio am gyfleoedd datblygu cynaliadwy. Bydd y busnesau hynny'n cael mynd wedyn ar raglen arloesi breswyl gyda staff academaidd a phartneriaid arbenigol i greu cynnyrch a phrosesau newydd, cynaliadwy ac arloesol.
Dywedodd Rheolwr Prosiect Catalyst, Chris Holtom:
"Mae Catalyst yn adeiladu ar brosiectau llwyddiannus eraill sydd wedi'u cynnal rhwng Cymru ac Iwerddon. Rydyn ni'n disgwyl ymlaen at weithio gyda busnesau o Gymru ac Iwerddon i'w helpu i ddatblygu cynnyrch, prosesau a gwasanaethau newydd a chynaliadwy ac i greu swyddi."
Meddai Prif Weithredwr Carlow County Council:
"Mae helpu i greu swyddi newydd mewn sectorau arloesol yn rhan hollbwysig o'n system wladol ar gyfer helpu busnesau yn Iwerddon. Bydd y prosiect newydd hwn yn ategu'r cymorth y mae awdurdodau lleol yn gallu'i gynnig i helpu busnesau sydd â model busnes cynaliadwy i ffynnu a thyfu tra'n meithrin cysylltiadau rhyngwladol."