Cyfarfod y Grŵp Cynghori ar Bolisi Masnach: 15 Tachwedd 2021

Cadeirydd y cyfarfod: Gweinidog yr Economi, Vaughan Gething AS

Aelodau a rhanddeiliaid y Grŵp Cynghori ar Bolisi Masnach:

• Aileen Burmeister, Cymru Masnach Deg
• Andy Richardson, Bwrdd Diwydiant Bwyd a Diod Cymru
• Catherine Fookes, Rhwydwaith Cydraddoldeb Menywod Cymru
• Catherine Smith, Hybu Cig Cymru
• Henry Clarke, Acuity Law
• Nick Pearce, Object Matrix
• Yr Athro Nick Pidgeon, Prifysgol Caerdydd
• Paul O’Donnell, Institute of Export and International Trade
• Rachael Blackburn, Awyrofod Cymru
• Richard Newton-Jones, Snowdonia Cheese
• Richard Rumbelow, Make UK
• Robert O’Neil, Fforwm Modurol Cymru
• Robin Davies, Magstim
• Sarah Williams-Gardener, FinTech Wales
• Simon Hall, Nodor International

Agorodd Vaughan Gething AS, Gweinidog yr Economi, y cyfarfod drwy ddiolch i aelodau'r grŵp ac amlinellu eu rôl wrth helpu i lunio polisi masnach Llywodraeth Cymru drwy roi mewnbwn arbenigol ar sut y gallwn fanteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd, a lleihau'r bygythiadau, y gallai cytundebau masnach rydd eu cynnig i Gymru ac economi Cymru.

Amlinellodd y Gweinidog yr achos dros fasnach ryngwladol a chydnabod y manteision y gall cytundebau masnach rydd newydd eu cynnig i Gymru. Nododd hefyd ei bod yn hanfodol sicrhau bod Llywodraeth y DU yn deall na ddylai cytundebau masnach rydd newydd danseilio gallu Llywodraeth Cymru i ddilyn ei huchelgeisiau ei hun na rheoleiddio'n ddomestig, a rhaid i gytundebau beidio ag arwain at enillion ar gyfer rhannau eraill o'r DU ar draul Cymru.

Amlinellodd y Gweinidog fod yn rhaid i unrhyw drafodaethau masnach â gweddill y byd fod yn gwbl gydnaws â'r cytundeb sydd gennym yn awr gyda'r UE ac na ddylent niweidio perthynas fasnachu'r DU/UE. Ni ddylai unrhyw gytundeb masnach newydd arwain at sefyllfa annheg mewn meysydd fel lles anifeiliaid a'r amgylchedd drwy roi mantais economaidd i fewnforwyr bwyd, sy'n bodloni safonau lles anifeiliaid is, yn ein marchnad o'i gymharu â'n cynhyrchwyr ein hunain.

Rhoddodd Cyfarwyddwr Llywodraeth Cymru drosolwg o'r gwaith hyd yma ynghylch cytundebau masnach rydd Llywodraeth y DU, gan gynnwys y trafodaethau sydd wedi dod i ben, y rhai sydd wedi dechrau a'r rhai sydd ar fin dechrau. Pwysleisiwyd bod Llywodraeth Cymru yn ymgysylltu â Llywodraeth y DU ac yn cyfrannu at drafodaethau ar bolisi masnach ryngwladol a thrafodaethau masnach.

Cafwyd trafodaeth bord gron i ddilyn a oedd yn canolbwyntio ar Alwad Llywodraeth y DU am Fewnbwn ar y GCC wedi'i rannu'n dri phwnc:

• Allforio a mewnforio: cyfleoedd a rhwystrau
• Newid Hinsawdd a'r amgylchedd: cyfleoedd a rhwystrau
• Cydraddoldeb a hawliau dynol

Roedd y trafodaethau'n cwmpasu

Allforio a mewnforio: cyfleoedd a rhwystrau

• Lleihau tariffau
• Symleiddio gweithdrefnau tollau ar draws y gwledydd ar wahân yn y GCC
• Pwysigrwydd tegwch yn y farchnad i fusnesau a sectorau Cymru
• Heriau technegol presennol a wynebir megis Rheolau Tarddiad ac eglurder ar delerau talu a thrwyddedurheoleiddio.
• Cyfleoedd yn y GCC i fusnesau Cymru
• Cydnabod a derbyn cymwysterau proffesiynol
• Effaith a chyfleoedd i'r sector Addysg Uwch yng Nghymru
• Llywodraeth Cymru i weithio gyda rhanddeiliaid i nodi meysydd o fantais gystadleuol a sicrhau bod cwmnïau'n barod i fasnachu gyda'r GCC.

Newid Hinsawdd a'r amgylchedd: cyfleoedd a rhwystrau

• Trafodwyd cyfleoedd ar gyfer allforion, gan gynnwys allforio arbenigedd a thechnoleg.

Hawliau dynol a chydraddoldeb

• Tynnwyd sylw at y ffaith bod Strategaeth Ryngwladol Cymru yn nodi y dylid cynnwys lleisiau menywod bob amser.
• Cyflwynwyd awgrymiadau gan gynnwys asesiad llawn o'r effaith ar sail rhyw o'r cytundeb GCC arfaethedig ac ystyriwyd cadarnhau Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Ddileu Pob Math o Wahaniaethu yn erbyn Menywod (CEDAW).

Daeth y Gweinidog â'r cyfarfod i ben drwy ddiolch i'r rhai a oedd yn bresennol am eu cyfraniadau eang i'r trafodaethau. Bydd y grŵp yn cyfarfod nesaf ym mis Mawrth 2022.