Crynodeb perfformiad a gweithgaredd y GIG: Medi a Hydref 2022
Adroddiad yn crynhoi data am weithgarwch a pherfformiad yn y GIG yng Nghymru ar gyfer Medi a Hydref 2022.
Efallai na fydd y ffeil hon yn gyfan gwbl hygyrch.
Ar y dudalen hon
Cyflwyniad
Ceir rhagor o fanylion ar y data ym mhob maes pwnc ar ein gwefan StatsCymru.
Yn sgil yr effaith y mae COVID-19 wedi’i chael ar lefelau perfformiad a gweithgarwch y GIG, mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi ei rhaglen i drawsnewid a moderneiddio gofal a gynlluniwyd a lleihau rhestrau aros yng Nghymru. Mae’r cynllun hwn yn nodi nifer o uchelgeisiau allweddol i leihau amseroedd aros ar gyfer pobl yng Nghymru. Rydym wedi ymgorffori’r mesuriadau perfformiad yma'n erbyn yr uchelgeisiau hyn yn y datganiad ystadegol hwn ac ar StatsCymru.
Prif bwyntiau
Ym mis Hydref, cyfanswm nifer y galwadau a wnaed i wasanaeth llinell gymorth 111 oedd 81,887. O’r rhain, atebwyd bron i 66,400 o alwadau. Mae hyn 13.6% yn fwy na’r mis blaenorol. Cafwyd bron i 406,000 o ymweliadau â gwefan GIG 111 Cymru hefyd a llenwyd ychydig dros 18,400 holiaduron symptomau (GIG 111 Cymru).
Ym mis Hydref, cafodd y gwasanaeth ambiwlans 4,545 o alwadau coch (bywyd yn y fantol), sef 12.1% o’r holl alwadau. Dyma’r nifer mwyaf o alwadau coch a wnaed mewn mis, ac roedd bron i 150 o alwadau ar gyfartaledd lle’r oedd bywyd yn y fantol yn cael eu gwneud bob dydd.
Cafodd 48.0% o alwadau coch ymateb brys o fewn 8 munud, 2.0 pwynt canran yn is na’r mis blaenorol a’r isaf ers dechrau cadw cofnodion. Dim ond o fis Mai 2019 ymlaen y gellir cymharu data ar gyfer galwadau coch.
Ar gyfartaledd, roedd 2,949 o ymweliadau ag adrannau brys bob dydd, sy’n weithgarwch gweddol debyg o’i gymharu â’r mis blaenorol. Roedd y perfformiad wedi disgyn o’i gymharu â’r targedau pedair awr a deuddeg awr, gyda’r ddau yn aros yn isel yn y cyd-destun hanesyddol, gyda’r targed 12 awr yr ail waethaf erioed. Roedd yr amser cyfartalog (canolrifol) a gafodd ei dreulio mewn adrannau brys ym mis Hydref yn debyg i’r mis blaenorol ac mae’n dal yn uchel, sef dwy awr a phum deg tri munud.
Mae’r pandemig wedi achosi cynnydd mawr mewn llwybrau cleifion sy’n aros i ddechrau triniaeth, ac ym mis Medi mae rhestrau wedi parhau i gynyddu i bron i 755,000. Nid yw nifer y llwybrau cleifion yr un fath â nifer y cleifion unigol, oherwydd mae gan rai pobl sawl llwybr ar agor. Mae rhagor o wybodaeth ar gael ym mlog Prif Ystadegydd Llywodraeth Cymru.
Mae gwybodaeth reoli newydd yn awgrymu bod tua 590,000 o gleifion unigol ar restrau aros am driniaethau yng Nghymru ym mis Medi 2022, pan oedd bron i 755,000 o lwybrau cleifion agored. Roedd hyn yn gynnydd o tua 2,100 o gleifion ers y mis blaenorol.
Ym mis Medi, roedd ychydig dros 99,000 o lwybrau cleifion wedi cau, yn ôl i’r lefelau cyn y pandemig.
Roedd cyfran y llwybrau cleifion a oedd yn aros llai na 26 wythnos wedi aros ar 54.8% ym mis Medi, yr un lefel â mis Awst. Mae hyn wedi bod yn gymharol sefydlog ers tro ar ôl disgyn yn sylweddol o’r lefelau cyn y pandemig. Roedd nifer y llwybrau a oedd yn aros dros 36 wythnos wedi disgyn ym mis Medi ond mae’n dal ar y pedwaredd lefel uchaf erioed, sef ychydig dros 263,000.
Roedd dros 57,000 o lwybrau’n aros mwy na dwy flynedd, sy'n ostyngiad am y chweched mis yn olynol ar ôl cynnydd cyson dros y flwyddyn flaenorol. Roedd yr amser cyfartalog (canolrifol) yr oedd llwybrau cleifion wedi bod yn aros am driniaeth ar ddiwedd mis Medi wedi disgyn ychydig o gymharu â’r mis blaenorol i 21.8 wythnos.
Ym mis Medi, disgynnodd nifer y llwybrau a oedd yn aros mwy na blwyddyn am eu hapwyntiad cyntaf fel claf allanol i tua 100,000, gan ddisgyn o’r rhif uchaf erioed ym mis Awst.
Ar gyfer gwasanaethau diagnostig, cynyddodd nifer y llwybrau cleifion a oedd yn aros i ychydig dros 109,000 ym mis Medi. Roedd nifer y llwybrau cleifion a oedd yn aros mwy nag 8 wythnos (y targed ar gyfer yr amser aros hiraf) wedi cynyddu i fymryn dros 45,000 ym mis Medi.
Ar gyfer therapïau, roedd nifer y llwybrau cleifion a oedd yn aros wedi cynyddu i dros 68,000 ym mis Medi, a dyma’r lefel uchaf erioed. Roedd y nifer a oedd yn aros mwy na phedair wythnos ar ddeg (y targed ar gyfer yr amser aros hiraf) wedi gostwng i ychydig dros 11,600, gan ddisgyn am y chweched mis yn olynol.
Ar gyfer gwasanaethau canser, dechreuodd ychydig yn llai o bobl eu triniaeth ddiffiniol gyntaf ym mis Medi (1,657) ond caewyd mwy o lwybrau ar ôl i’r claf gael gwybod nad oedd ganddo ganser (13,856) nag yn y mis blaenorol. Roedd y perfformiad wedi cynyddu rhyw fymryn o gymharu â’r targed 62 diwrnod ym mis Medi i 53.3% o’i gymharu â'r ffigur o 52.5% yn y mis blaenorol, ond dyma’r ail ffigur isaf ers dechrau casglu’r data presennol.
Gofal heb ei drefnu
Darperir data newydd yn ymwneud â gofal heb ei drefnu ar gyfer mis Hydref 2022.
Galwadau i wasanaeth 111
Ar 16 Mawrth 2022, cafodd gwasanaeth llinell gymorth 111 ar gyfer achosion nad ydynt yn rhai brys ei gyflwyno ledled Cymru.
Ym mis Hydref, cyfanswm nifer y galwadau i wasanaeth llinell gymorth 111 oedd 81,887. O’r rhain, atebwyd bron i 66,400 (81%) o’r galwadau gan y gwasanaeth 111 yng Nghymru, sef cyfartaledd o tua 2,140 o alwadau y dydd. Mae hyn 13.6% yn fwy na’r mis blaenorol.
Cafodd amcangyfrif o 15,488 (19%) o alwadau eraill eu terfynu gan y galwr cyn cael eu hateb. O’r rhain, cafodd 3,800 eu terfynu o fewn 60 eiliad i’r negeseuon awtomatig, gan awgrymu bod eu hanghenion yn debygol o fod wedi cael eu diwallu.
Cafodd dros 11,600 o alwadau eu gadael ar ôl 60 eiliad ac ystyrir y rhain yn alwyr yr oedd yn fwy tebygol bod dal angen gwasanaeth arnynt ar ôl y negeseuon, ond nad oeddent yn gallu mynd drwodd neu eu bod wedi penderfynu peidio ag aros. Mae hyn yn gyfran o 75.5% o gyfanswm y galwadau sy’n cael eu gadael ac mae’r gyfran hon wedi cynyddu o’i chymharu â’r mis blaenorol.
O'r galwadau a atebwyd, nododd ychydig dros 1,200 o alwyr eu bod yn dymuno siarad Cymraeg ar yr alwad. Mae’r nifer hwn wedi bod yn gymharol sefydlog ers dechrau cofnodi.
Cafwyd bron i 406,000 o ymweliadau â gwefan GIG 111 Cymru a llenwyd bron i 18,500 o holiaduron symptomau (GIG 111 Cymru) ym mis Hydref.
Cyhoeddir rhagor o ddata ar StatsCymru.
Galwadau brys i'r gwasanaeth ambiwlans
Mae ystod ehangach o ddangosyddion ansawdd ambiwlansys yn cael eu cyhoeddi ar wefan y Pwyllgor Gwasanaethau Ambiwlans Brys ac ar StatsCymru.
Gweithgaredd
Galwadau ambiwlans brys ac ymatebion i alwadau coch, fesul bwrdd iechyd lleol a mis ar StatsCymru
Noder: Mae addasu’r arferion delio â galwadau ym mis Mai 2019 wedi arwain at wahaniaethau yn nifer y galwadau coch. Nid yw’n bosibl cymharu’n uniongyrchol cyn ac ar ôl y dyddiad hwn. Mae rhagor o fanylion ar gael yn yr adran gwybodaeth allweddol am ansawdd.
Ym mis Hydref, gwnaethpwyd dros 37,500 o alwadau brys i’r gwasanaethau ambiwlans. Roedd hyn yn gyfartaledd o 1,213 o alwadau y dydd, cynnydd o 52 (4.5%) o alwadau y dydd ar gyfartaledd o gymharu â’r mis blaenorol, ond 188 (13.4%) yn llai o alwadau y dydd ar gyfartaledd na’r un mis y llynedd.
Mae galwadau i’r gwasanaeth ambiwlans yn cael eu categoreiddio fel rhai coch (lle mae bywyd yn y fantol), rhai ambr (difrifol ond nid yw bywyd yn y fantol) neu rai gwyrdd (achosion nad ydynt yn rhai brys). Roedd 147 o alwadau coch yn cael eu gwneud bob dydd ar gyfartaledd ym mis Hydref. Dyma’r nifer mwyaf erioed, am yr ail fis ar bymtheg yn olynol, lle cafwyd dros 100 o alwadau bob dydd ar gyfartaledd lle’r oedd bywyd yn y fantol ers y newid i’r trefniadau delio â galwadau ym mis Mai 2019 a oedd yn effeithio ar y gallu i gymharu’r gyfres amser.
Ym mis Hydref, roedd cyfran yr holl alwadau lle’r oedd bywyd yn y fantol yn 12.1%, i fyny o 10.2% yn y mis blaenorol.
Perfformiad
Targed
- Ymateb i 65% o alwadau coch (lle mae bywyd yn y fantol – mae rhywun mewn perygl o farw’n gyflym, fel ataliad ar y galon) o fewn 8 munud.
Ymatebion brys: perfformiad fesul munud i alwadau coch, fesul bwrdd iechyd lleol a mis ar StatsCymru
Sylwer: Mae addasu’r arferion delio â galwadau ym mis Mai 2019 wedi arwain at wahaniaethau yn nifer y galwadau coch. Nid yw’n bosibl cymharu’n uniongyrchol cyn ac ar ôl y dyddiad hwn. Mae rhagor o fanylion ar gael yn yr adran gwybodaeth allweddol am ansawdd.
Ym mis Hydref, cyrhaeddwyd 48.0% o’r ymatebion brys i alwadau (coch) lle mae bywyd yn y fantol o fewn 8 munud, yr isaf ers dechrau cadw cofnodion. Roedd hyn 2.0 pwynt canran yn is nag yn y mis blaenorol, a 0.1 pwynt canran yn is nag ym mis Hydref 2021.
Mae canolrif yr amser ymateb dros y pedair blynedd cyn y pandemig yn amrywio rhwng 4 munud 30 eiliad a 6 munud yng nghyswllt galwadau coch. Ym mis Hydref, yr amser ymateb cyfartalog (canolrifol) i alwadau lle’r oedd bywyd yn y fantol ‘coch’ oedd 8 munud a 18 eiliad. Mae hyn 18 eiliad yn arafach nag yn y mis blaenorol a 17 eiliad yn arafach nag ym mis Hydref 2021.
Mae’r mwyafrif o alwadau i’r gwasanaeth ambiwlans yn cael eu categoreiddio fel galwadau ‘ambr’, ac nid oes targed perfformiad ar gyfer amseroedd ymateb galwadau. Ym mis Hydref, roedd canolrif yr amser ymateb ar gyfer galwadau ambr ychydig dros 1 awr a 48 munud. Roedd hyn bron i 13 munud yn arafach nag ym mis Medi, a dros 3 munud yn gyflymach nag ym mis Hydref 2021.
Ymweliadau ag adrannau achosion brys a derbyniadau i’r ysbyty
Mae ystod ehangach o ystadegau perfformiad adrannau achosion brys yn cael eu cyhoeddi ar wefan yr Uned Comisiynu Cydweithredol Cenedlaethol (NCCU), fel gwybodaeth reoli.
Gweithgaredd
Ym mis Hydref, roedd dros 91,000 o ymweliadau â holl adrannau brys GIG Cymru. Roedd hyn yn gyfartaledd o 2,949 o ymweliadau ag adran achosion brys y dydd; 70 yn fwy bob dydd ar gyfartaledd na’r mis blaenorol.
Ym mis Hydref, derbyniwyd dros 14,000 o gleifion i’r un ysbyty neu i ysbyty gwahanol ar ôl bod mewn adran achosion brys fawr. Roedd hyn 27.1% yn uwch na’r mis blaenorol, ond 8.6% yn is na’r un mis yn 2021.
Perfformiad
Targedau
- Dylai 95% o gleifion newydd dreulio llai na 4 awr mewn adrannau achosion brys o’r eiliad iddynt gyrraedd nes iddynt gael eu derbyn, eu trosglwyddo neu eu rhyddhau.
- Ni ddylai’r un claf orfod aros mwy na 12 awr mewn adrannau achosion brys o’r eiliad iddynt gyrraedd nes iddynt gael eu derbyn, eu trosglwyddo neu eu rhyddhau.
Perfformiad yn erbyn targed 4 awr fesul ysbyty ar StatsCymru
Ym mis Hydref, roedd 66.6% o gleifion yn holl adrannau achosion brys y GIG wedi treulio llai na 4 awr yn yr adran, o’r eiliad iddynt gyrraedd nes iddynt gael eu derbyn, eu trosglwyddo neu eu rhyddhau. Roedd hyn 1.4 pwynt canran yn is na’r mis blaenorol.
Yn 2019, canolrif yr amser a dreuliwyd mewn adran achosion brys oedd tua 2 awr 30 munud. Yn ystod rhan gyntaf y pandemig, wrth i nifer yr ymweliadau ostwng, roedd canolrif yr amser a dreulir yn yr adran wedi gostwng i isafbwynt o 1 awr a 47 munud ym mis Ebrill 2020. Ers hynny, mae canolrif yr amseroedd wedi cynyddu ac wedi cyrraedd y lefel uchaf erioed, sef 3 awr ac 8 munud ym mis Mawrth 2022. Yn y data diweddaraf ar gyfer mis Hydref, canolrif yr amser aros oedd 2 awr a 53 munud, sy’n uchel yn y cyd-destun hanesyddol ond munud yn gyflymach na’r mis blaenorol.
Mae canolrif yr amser sy’n cael ei dreulio mewn adran achosion brys yn amrywio yn ôl oedran. Cyn y pandemig, roedd plant (rhwng 0 a 4 oed) yn treulio rhwng 1 awr a 30 munud a 2 awr mewn adrannau achosion brys, ac roedd cleifion hŷn (85 oed a hŷn) yn treulio rhwng 3 awr a 30 munud a 5 awr.
Ym mis Hydref, treuliodd plant (0 i 4 oed) 2 awr a 20 munud yno ar gyfartaledd. Treuliodd oedolion 85 oed a hŷn gyfartaledd o 7 awr a 10 munud mewn adrannau brys.
Perfformiad yn erbyn y targed 12 awr fesul ysbyty ar StatsCymru
Ym mis Hydref, roedd 11,030 o gleifion yn aros 12 awr neu fwy. Roedd hyn 819 (neu 8.0%) yn fwy nag yn y mis blaenorol, a’r ffigur uchaf erioed.
Gofal wedi’i drefnu
Darperir data newydd yn ymwneud â gofal heb ei drefnu ar gyfer mis Awst 2022.
Atgyfeiriadau cleifion allanol
Gweithgaredd
Atgyfeiriadau cleifion allanol ar StatsCymru
Ar gyfartaledd, roedd 3,886 o atgyfeiriadau ar gyfer apwyntiad cyntaf fel claf allanol wedi’u gwneud bob dydd ym mis Medi. Mae hyn yn gynnydd o 2.3% (87 yn fwy o atgyfeiriadau bob dydd ar gyfartaledd) o gymharu â mis Awst.
Perfformiad
Targedau
- Neb yn aros mwy na blwyddyn am eu hapwyntiad cyntaf fel claf allanol erbyn diwedd 2022 (targed newydd wedi’i sefydlu yn y cynllun adfer gofal wedi'i gynllunio).
Amseroedd Aros Gwasanaethau Diagnostig a Therapi yn ôl Wythnos ar StatsCymru
Ym mis Medi, gostyngodd nifer y llwybrau a oedd yn aros mwy na blwyddyn am eu hapwyntiad cyntaf fel claf allanol i tua 100,000, sy’n dal y pedwerydd ffigur uchaf ers dechrau cadw cofnodion. Bu cynnydd dramatig yn nifer y llwybrau a oedd yn aros mwy na blwyddyn am apwyntiad cyntaf fel claf allanol yn ystod y pandemig.
Amseroedd Aros Diagnostig a Therapi
Gweithgaredd
Amseroedd Aros Gwasanaethau Diagnostig a Therapi yn ôl wythnos ar StatsCymru
Noder: Mae’r pwynt isel ym mis Ebrill 2020 ar gyfer therapïau yn rhannol oherwydd nad oedd Betsi Cadwaladr wedi cyflwyno data ar gyfer y mis hwn, gweler yr adran gwybodaeth allweddol am ansawdd i gael rhagor o wybodaeth.
Ym mis Medi, roedd dros 109,000 o lwybrau cleifion yn aros am brofion diagnostig, sef cynnydd o 2.0% o’i gymharu â’r mis blaenorol. Roedd ychydig dros 68,000 o lwybrau cleifion yn aros am therapi, sef cynnydd o 0.9% o’i gymharu â’r mis blaenorol. Dyma’r lefel uchaf erioed.
Perfformiad
Targedau
- Yr amser aros hiraf i gael profion diagnostig penodol yw 8 wythnos.
- Yr amser aros hiraf i gael gwasanaethau therapi penodol yw 14 wythnos.
- Fe wnaeth y cynllun adfer gofal wedi'i gynllunio sefydlu Gwanwyn 2024 fel dyddiad targed i gyflawni'r targedau hyn.
Amseroedd Aros Gwasanaethau Diagnostig a Therapi yn ôl wythnos ar StatsCymru
Noder: Ni wnaeth Betsi Cadwaladr gyflwyno data ar gyfer mis Ebrill 2020, felly nid ydynt wedi’u cynnwys yn ffigurau Cymru ar gyfer y mis hwn.
Ddiwedd mis Medi, roedd tua 45,000 o lwybrau cleifion yn aros yn hirach na’r amser targed am brofion diagnostig. Roedd hyn 1.2% yn fwy na’r mis blaenorol.
Ddiwedd mis Medi, roedd ychydig dros 11,600 o lwybrau cleifion yn aros yn hirach na’r amser targed ar gyfer therapïau. Roedd hyn yn ostyngiad o 5.9% o gymharu â’r mis blaenorol ac yn gostwng am y chweched mis yn olynol.
Roedd canolrif yr amseroedd aros ar gyfer profion diagnostig yn weddol sefydlog ers 2017 (2.8 wythnos ar gyfartaledd) ac ar gyfer gwasanaethau therapi ers 2018 (3.6 wythnos ar gyfartaledd). Roedd canolrif yr amseroedd aros ar gyfer y ddau wasanaeth wedi cyrraedd uchafbwynt yn 2020 (14.3 wythnos ar gyfer diagnosteg ac 14.9 wythnos ar gyfer therapïau).
Ym mis Medi, 5.8 wythnos oedd canolrif yr amser aros ar gyfer profion diagnostig, o’i gymharu â 6.0 yn y mis blaenorol. Roedd canolrif yr amser aros ar gyfer gwasanaethau therapi yn 5.9 wythnos, o’i gymharu â 6.0 yn y mis blaenorol.
Amser rhwng atgyfeirio a thriniaeth
Mae’r ystadegau ar gyfer yr amser rhwng atgyfeirio a thriniaeth yn dangos data misol ar yr amseroedd aros ar gyfer llwybrau agored a chaeedig ar ôl derbyn atgyfeiriad gan feddyg teulu neu ymarferydd meddygol arall i’r ysbyty am driniaeth yn y GIG. Llwybrau agored yw’r rheini sy’n aros ar y rhestr aros ar y rhestr aros am driniaeth, ac mae llwybrau sydd wedi’u cau yn golygu’r rheini sydd wedi’u tynnu oddi ar y rhestr aros.
Mesurir gweithgarwch yn ôl llwybrau cleifion, sy’n wahanol i nifer y cleifion. Mae rhagor o wybodaeth am y gwahaniaeth hwn ar gael ym mlog prif ystadegwyr Llywodraeth Cymru.
Mae gwybodaeth reoli sydd newydd gael ei chasglu yn cael ei chyhoeddi hefyd, ar gyfer nifer y cleifion unigol sydd ar restrau aros am driniaethau yng Nghymru.
Gweithgaredd
Targedau
- Dim cleifion yn aros mwy na dwy flynedd yn y rhan fwyaf o arbenigeddau erbyn mis Mawrth 2023, a dim cleifion yn aros mwy na blwyddyn yn y rhan fwyaf o arbenigeddau erbyn Gwanwyn 2025 (targedau newydd wedi'u sefydlu yn y cynllun adfer gofal wedi'i gynllunio).
- 95% o gleifion yn aros llai na 26 wythnos ar ôl atgyfeirio.
- Dim cleifion yn aros yn hirach na 36 wythnos am driniaeth ar ôl atgyfeirio.
Ym mis Medi, roedd bron i 755,000 o lwybrau cleifion yn aros i ddechrau triniaeth – y ffigur uchaf ers dechrau casglu data cymaradwy yn 2011. Roedd hyn 0.6% yn uwch nag yn y mis blaenorol ac roedd 62.9% yn uwch nag ym mis Chwefror 2020.
Roedd dros 181,000 o lwybrau’n aros am fwy na blwyddyn ym mis Medi. Roedd hyn yn ostyngiad o’i gymharu â’r mis blaenorol, er ei fod wedi bod yn gymharol sefydlog ers gwanwyn 2021. Roedd dros 57,000 o lwybrau’n aros mwy na dwy flynedd, yn dilyn gostyngiad am y chweched mis yn olynol, ar ôl cynnydd cyson dros y flwyddyn flaenorol.
Nid yw nifer y llwybrau cleifion yr un fath â nifer y cleifion unigol, oherwydd mae gan rai pobl sawl llwybr ar agor.
Nid oes gennym ystadegau swyddogol ynghylch nifer y cleifion unigol sy’n aros i ddechrau triniaeth. Fodd bynnag, mae'r wybodaeth reoli sydd newydd gael ei chasglu yn amcangyfrif bod 590,000 o gleifion unigol ar restrau aros yng Nghymru ym mis Medi, pan oedd yr Ystadegau Gwladol (uchod) yn adrodd bod dros 755,000 o lwybrau cleifion agored. Roedd hyn yn gynnydd o tua 2,100 o gleifion ers y mis blaenorol.
Yn wahanol i’r Ystadegau Gwladol sydd wedi’u cynnwys mewn rhannau eraill o’r datganiad hwn, sydd wedi cael eu hasesu’n annibynnol yn erbyn y Cod Ymarfer ar gyfer ystadegau, mae’r amcangyfrif hwn yn seiliedig ar wybodaeth reoli sydd newydd gael ei chasglu. Er bod egwyddorion y Cod Ymarfer wedi’u cymhwyso, nid yw sicrhau ansawdd yn cyfateb i lefel yr Ystadegau Gwladol. Mae gwaith yn dal i fynd rhagddo i ddeall cryfderau a chyfyngiadau’r data hyn, a bydd hyn yn cael ei gyfleu’n glir wrth i ni ddysgu rhagor. Am y rhesymau hyn, mae mwy o ansicrwydd ynghylch yr amcangyfrif hwn na’r ffigurau eraill yn y datganiad hwn. Fodd bynnag, mae lefel diddordeb y cyhoedd mewn deall nifer y cleifion yn ychwanegol at nifer y llwybrau cleifion yn ychwanegu digon o werth i gyflwyno’r wybodaeth hon nawr.
O blith bron i 755,000 o lwybrau cleifion a oedd yn aros i ddechrau triniaeth, erbyn diwedd mis Medi, roedd 54.8% wedi bod yn aros llai na 26 wythnos. Roedd hyn yr un lefel â’r mis blaenorol, a 29.5 pwynt canran yn is nag ym mis Chwefror 2020.
Ym mis Medi, roedd bron i 263,000 o lwybrau cleifion wedi bod yn aros dros 36 wythnos. Roedd hyn yn 34.9% o’r holl lwybrau cleifion sy’n aros i ddechrau triniaeth. Roedd hyn 7,445 (neu 2.7%) yn llai nag yn y mis blaenorol ond dyma’r pedwerydd ffigur uchaf erioed a gofnodwyd.
Roedd canolrif yr amser aros i ddechrau triniaeth wedi bod tua 10 wythnos cyn y pandemig rhwng diwedd 2013 a mis Chwefror 2020. Cynyddodd hyn yn ystod y pandemig a chyrhaeddodd y lefel uchaf erioed o 29 wythnos ym mis Hydref 2020. Ym mis Medi, roedd canolrif yr amser aros yn 21.8 wythnos, sef gostyngiad o 22.1 wythnos yn y mis blaenorol.
Llwybrau cleifion ar gau yn ôl y mis, y bwrdd iechyd lleol a’r wythnosau aros ar StatsCymru
Sylwer: Diwygiwyd y data i gynnwys llwybrau caeedig bwrdd iechyd Cwm Taf Morgannwg erbyn hyn. Hyd at ddatganiad ystadegol Gorffennaf 2022, nid oedd y gyfres ddata ar gael ar gyfer Cwm Taf Morgannwg. Mae rhagor o fanylion ar gael yn yr adran gwybodaeth allweddol am ansawdd.
Cafodd ychydig dros 99,000 o lwybrau cleifion eu cau ym mis Medi. Roedd hyn yn gyfartaledd o 4,502 o lwybrau cleifion yn cau bob diwrnod gwaith. Roedd hyn yn gynnydd o 10.9% ers y mis blaenorol a’r uchaf ers mis Chwefror 2020 (cyn y pandemig).
Gwasanaethau canser
Cafodd yr ystadegau hyn eu labelu’n arbrofol (ONS) yn flaenorol. Ar ôl adolygu dulliau, ansawdd a defnyddioldeb, rydym bellach wedi dileu’r label arbrofol ac o fis Tachwedd 2022, mae’r rhain yn ystadegau swyddogol (UKSA).
Mae nifer o fesurau ehangach o’r llwybr amheuaeth o ganser yn cael eu cynhyrchu gan Iechyd a Gofal Digidol Cymru ac yn cael eu cyhoeddi ochr yn ochr â’r datganiad ystadegol hwn.
Gweithgaredd
Llwybr amheuaeth o ganser (llwybrau wedi’u cau) ar StatsCymru
Ym mis Medi, dechreuodd 1,657 o lwybrau, lle’r oedd cleifion newydd gael diagnosis o ganser, eu triniaeth ddiffiniol gyntaf yn ystod y mis. Roedd hyn 2.0% yn llai na’r mis blaenorol.
Cafodd 13,856 o lwybrau eu cau, ar ôl i gleifion gael gwybod nad oedd ganddynt ganser. Roedd hyn yn gynnydd o 2.4% o’i gymharu â’r mis blaenorol, a dyma’r lefel uchaf ers dechrau cadw cofnodion.
Ym mis Medi, agorwyd 15,806 o lwybrau cleifion yn ystod y mis yn dilyn amheuaeth newydd o ganser. Roedd hyn yn ostyngiad o 584 (3.6%) o’i gymharu â’r mis blaenorol.
Perfformiad
Targed
- Dylai o leiaf 75% o gleifion ddechrau cael triniaeth o fewn 62 diwrnod (heb ohiriadau) ar ôl i'r amheuaeth o ganser godi am y tro cyntaf. Nid yw'r targed yn berthnasol i ddata a gyhoeddwyd ar gyfer cyfnodau amser cyn Rhagfyr 2020.
- Fe wnaeth y cynllun adfer gofal wedi'i gynllunio sefydlu targed newydd o 80%, i'w gyrraedd erbyn 2026.
Llwybr amheuaeth o ganser (llwybrau wedi’u cau) ar StatsCymru
Ym mis Medi, roedd 53.3% o’r llwybrau (883 allan o 1,657) wedi dechrau eu triniaeth ddiffiniol gyntaf o fewn 62 diwrnod ar ôl i’r amheuaeth o ganser godi am y tro cyntaf. Roedd hyn 0.8 pwynt canran yn uwch na’r mis blaenorol, ond 7.2 pwynt canran yn is na mis Medi 2021 a dyma’r ail ffigur isaf ers dechrau’r gyfres data bresennol.
Gwybodaeth am ansawdd a methodoleg
Mae'r holl wybodaeth am ansawdd a methodoleg mewn perthynas â'r datganiad ystadegol hwn i'w gweld yn y Crynodeb perfformiad a gweithgaredd y GIG: adroddiad ansawdd.
Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol
Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol 2015 yn ymwneud â gwella llesiant cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol Cymru. Mae’r Ddeddf yn cyflwyno saith nod llesiant ar gyfer Cymru, sef: Cymru fwy cyfartal, llewyrchus, cydnerth, iachach a chyfrifol ar lefel fyd-eang, gyda chymunedau cydlynus a diwylliant bywiog lle mae’r Gymraeg yn ffynnu. O dan adran (10)(1) o’r Ddeddf, rhaid i Weinidogion Cymru wneud y canlynol: (a) cyhoeddi dangosyddion (“dangosyddion cenedlaethol”) y mae’n rhaid eu cymhwyso er mwyn mesur cynnydd tuag at gyrraedd y nodau llesiant, a (b) gosod copi o’r dangosyddion cenedlaethol gerbron Senedd Cymru. O dan adran 10(8) o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol, pan fo Gweinidogion Cymru yn diwygio’r dangosyddion cenedlaethol, cyn gynted ag sy’n rhesymol ymarferol, rhaid iddynt wneud y canlynol: (a) cyhoeddi'r dangosyddion fel y’u diwygiwyd a (b) gosod copi ohonynt gerbron y Senedd. Gosodwyd y dangosyddion cenedlaethol hyn gerbron y Senedd yn 2021. Mae’r dangosyddion a osodwyd ar 14 Rhagfyr 2021 yn disodli’r set a osodwyd ar 16 Mawrth 2016.
Mae gwybodaeth am y dangosyddion, ynghyd â naratif ar gyfer pob un o'r nodau llesiant a'r wybodaeth dechnegol gysylltiedig ar gael yn adroddiad Llesiant Cymru.
Rhagor o wybodaeth am Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015.
Gallai’r ystadegau sydd wedi eu cynnwys yn y datganiad hwn hefyd ddarparu naratif i gefnogi’r dangosyddion cenedlaethol a gallent gael eu defnyddio gan fyrddau gwasanaethau cyhoeddus mewn cysylltiad â’u hasesiadau llesiant lleol a’u cynlluniau llesiant lleol.
Hoffem gael adborth gennych
Rydym yn croesawu unrhyw adborth am unrhyw agwedd ar yr ystadegau hyn. Gellir anfon yr adborth drwy e-bost i’r cyfeiriad hwn ystadegau.iechyd@llyw.cymru.
Diweddariad nesaf
22 Rhagfyr 2022
Manylion cyswllt
Ystadegydd: Ryan Pike
E-bost: ystadegau.iechyd@llyw.cymru
Cyfryngau: 0300 025 8099
SFR 229/2022