Cofrestru fel cymeradwywr rheolaeth adeiladu

Mae'n rhaid i gymeradwywyr rheolaeth adeiladu sy'n gweithredu yng Nghymru gael eu cofrestru a'u trwyddedu i wneud gwaith.

Cyflwynodd Deddf Diogelwch Adeiladu 2022 ofynion newydd ynghylch cofrestru a thrwyddedu ar gyfer cymeradwywyr rheolaeth adeiladu. Y term newydd ar gyfer y math hwn o fusnes yw Cymeradwywr Cofrestredig Rheolaeth Adeiladu (RBCA). Gweinidogion Cymru yw'r awdurdod rheoleiddio ar gyfer RBCAs o dan adran 58A o Ddeddf Adeiladu 1984 ond maent wedi dynodi'r Rheoleiddiwr Diogelwch Adeiladu (BSR) i oruchwylio a gorfodi gofynion newydd o'r ddeddfwriaeth hon.

O 6 Ebrill 2024 ymlaen, rhaid i bob busnes preifat sy'n gweithredu fel cymeradwywyr rheolaeth adeiladu gofrestru gyda'r BSR a'u trwyddedu fel Cymeradwywyr Cofrestredig Rheolaeth Adeiladu neu ni fyddwch yn gallu gwneud gwaith newydd. 

Mae'n rhaid i chi gofrestru gyda'r Rheoleiddiwr Diogelwch Adeiladu i gynnal gweithgareddau a reoleiddir gan BSR (er enghraifft, asesu cynlluniau ac archwilio). Mae hyn yn cynnwys yr holl waith a wneir gan Arolygwyr Cofrestredig Adeiladu (RBI) sy'n cael eu cyflogi gennych ar adeiladau o eiddo domestig i strwythurau cymhleth, risg uchel, aml-ddefnydd. Mae'r cynllun hwn yn disodli'r gofrestr arolygydd gymeradwy sy'n cael ei rhedeg gan Gofrestr Arolygwyr Cymeradwy Cyngor y Diwydiant Adeiladu (CICAIR).

Mae’r BSR yn cyhoeddi cofrestr o RBCAs a RBIs. Bydd y gofrestr yn cynnwys enw eich busnes, a manylion am weithgareddau a reoleiddir gan BSR rydych wedi'ch cofrestru i'w gwneud. Bydd canllawiau yn y cais yn dweud wrthych pa fanylion fydd yn cael eu cyhoeddi.

Bydd eich cofrestriad yn ddilys am 5 mlynedd, oni bai ei fod yn amrywiol neu wedi'i ganslo.

Mae yna lawer o gyfreithiau a rheoliadau sy'n berthnasol i RBCAs Un arwyddocaol yw, wrth wneud gwaith rheoli adeiladu, rhaid i RBCA ystyried cyngor RBI.

Er mwyn gweithredu, mae'n rhaid i RBCA:

• cyflogi digon o RBIs o'r dosbarth a'r categori cywir ar gyfer y math o waith rheoli adeiladu y mae'r RBCA yn ei wneud i reoli ei lwyth gwaith yn briodol
• cael trefniadau i reoli ansawdd y gwaith a wneir gan RBIs o dan oruchwyliaeth

Fel rhan o reoleiddio RBCAs, gall y BSR gyflwyno rhybudd o welliant a thramgwydd difrifol. Os bydd RBCA yn parhau i fynd yn groes i'r rheolau, gellir canslo ei gofrestriad.

Ceir cofrestr o arolygwyr adeiladu ar gov.uk

Rhaid i RBCAs gydymffurfio â’r 

• Rheolau Safonau Gweithredol
• Trefniadau Monitro Rheolau Safonau Gweithredol
• Rheolau Ymddygiad Proffesiynol

Os bydd RBCA yn torri rheolau safonau gweithredol, gall y BSR roi rhybudd gwella neu os oes angen, rhybudd tramgwydd difrifol. Os bydd yr RBCA yn parhau i dorri’r rheol, gall y BSR ganslo ei gofrestriad. 

Os bydd RBCA yn torri’r rheolau ymddygiad proffesiynol, gall y BSR ei gosbi trwy orchymyn disgyblu. 

Trefniadau monitro rheolau safonau gweithredol 

Mae’r trefniadau ar gyfer monitro rheolau safonol gweithredol yn cynnwys rhestr o ddata y mae’n rhaid i RBCA ei anfon at BSR bob chwarter a blwyddyn.

Dylai RBCA gyflwyno data am safonau gweithredol (ar gov.uk) trwy lawrlwytho templed y daenlen berthnasol, ei lenwi ac yna ei e-bostio at BSR. 

Dylai'r ffurflen gais gael ei llenwi gan weithiwr ar lefel briodol i gynrychioli'r busnes i BSR, er enghraifft perchennog, cyfarwyddwr, partner neu uwch reolwr.

Gall RBCA fod yn fusnes annibynnol, yn rhan o grŵp ehangach, unig fasnachwr neu bartneriaeth. Y person sy'n cyflwyno'r cais fydd prif gyswllt BSR.

Yn ystod eich cais, gofynnir i chi ddarparu:

• gwybodaeth am eich busnes, fel enw, cyfeiriad, e-bost a chysylltiadau ffôn
• y swyddogaethau rheoli adeiladu y bydd eich busnes yn eu gwneud, ac a yw'n cynnig gwasanaethau ychwanegol heblaw rheoli adeiladu
• gwybodaeth am y person y dylem gysylltu ag ef i drafod eich cais, megis enw, e-bost a chysylltiadau ffôn, a'u rôl yn y busnes
• nifer yr arolygwyr adeiladu cofrestredig ac arolygwyr adeiladu sy'n aros i gael eu cofrestru y mae'ch busnes yn eu cyflogi

Gofynnir i chi a yw'ch busnes, neu a oedd, yn arolygydd cymeradwy sydd wedi'i gofrestru gyda CICAIR, p'un a yw'n destun unrhyw gamau parhaus, fel sancsiynau, ac a oes gennych unrhyw brosiectau adeiladu risg uwch cyfredol ar y gweill.

Yn ogystal, gofynnir i chi uwchlwytho diagram o strwythur sefydliadol eich busnes, gan gynnwys lle mae'n rhan o strwythur grŵp ehangach.

Hefyd, bydd y cais yn gofyn am wybodaeth am enwau perchnogion a chyfarwyddwyr presennol, a:

• gall unrhyw gwmnïau eraill y maent yn gyfarwyddwyr arnynt neu sydd â diddordeb ynddynt achosi gwrthdaro buddiannau
• a oes ganddynt unrhyw euogfarnau troseddol heb eu disbyddu
• byddwn yn gofyn a yw'r busnes neu unrhyw un o'i reolwyr neu arolygwyr adeiladu wedi bod yn destun camau gorfodi HSE yn ystod y 5 mlynedd diwethaf

Bydd cwestiynau hefyd yn cadarnhau fod gan eich busnes weithdrefnau gweithredu ysgrifenedig sy'n cwmpasu eich gwaith rheoli adeiladu arfaethedig.  Gofynnir i chi gadarnhau fod gan eich busnes bolisïau ar gyfer:

• recriwtio a datblygu
• chwythu'r chwiban
• gwrthdaro buddiannau
• gwyngalchu arian
• Iechyd, diogelwch a lles
• diogelu data
• ymddygiad staff
• cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant.
• rheoli contractwyr
• ymdrin â chwynion
• archwilio mewnol
• yswiriant

Fel rhan o'r broses, gofynnir i chi gadarnhau eich bod:

• yn cydymffurfio â'n rheolau ymddygiad proffesiynol (PCRs) a'n rheolau safonau gweithredol (OSRs)
• y byddwch yn diweddaru'r wybodaeth a ddarperir i gefnogi eich cofrestriad cyn gynted ar ôl iddo newid fel sy'n rhesymol
• yn cydsynio i rai manylion eich cofrestriad gael eu cyhoeddi - bydd y ffurflen yn cadarnhau pa fanylion fydd yn cael eu cyhoeddi
• yn deall os byddwch yn mynd yn groes i OSRs gall y BSR a Gweinidogion Cymru gyflwyno hysbysiad o welliant a thramgwydd difrifol. Gall toparhaus arwain at ganslo cofrestriad
• deall bod y BSR wedi'i rymuso i roi sancsiynau

Bydd angen i chi dalu £4,494 i gofrestru eich busnes, ynghyd â ffioedd yr awr berthnasol o'r cynllun codi tâl am gynnal asesiad o'ch caisynghyd. Bydd rhaid i chi hefyd dalu tâl cynhaliaeth blynyddol o £3,439, sy'n ddyledus o'r flwyddyn gyntaf ar ôl cofrestru. Mae'r cofrestru am 5 mlynedd.

Mae gwybodaeth lawn am y Cynllun codi tâl Rheoleiddiwr Diogelwch Adeiladu ar gael yma.

I wneud cais, ffoniwch y BSR ar 0300 790 6787. Bydd eich prisiau cyfradd galwadau a restrir ar GOV.UK arferol yn berthnasol. Byddant yn gofyn am eich cyfeiriad e-bost ac yn anfon ffurflen gais, taenlen a dolen ShareFile atoch gyda chyfarwyddiadau ar sut i gwblhau ac uwchlwytho eich cais.

Unwaith y byddwch wedi gwneud cais i gofrestru eich busnes, bydd y BSR yn adolygu eich cais ac yn cysylltu â chi os oes angen unrhyw wybodaeth bellach arnynt. Efallai y byddant yn gofyn i chi ddarparu copïau o ddogfennaeth neu fynd i gyfweliad. Mae'n bwysig ateb pob cwestiwn ar y ffurflen gais, a darparu digon o wybodaeth i'ch cais gael ei asesu'n llawn fel arall bydd eich cais yn cael ei wrthod.

Fe'ch hysbysir os caiff eich cais ei gymeradwyo, ei gymeradwyo gydag amodau, neu ei wrthod. Mewn achosion lle mae'r cais yn destun amodau neu yn cael ei wrthod bydd y BSR yn dweud wrthych pam.

Bydd proses adolygu os ydych yn credu bod cais wedi'i asesu'n anghywir. Bydd angen i chi gysylltu â'r BSR i holi sut i ddechrau'r broses honno.

Mae cofrestr gyhoeddus o RBCAs. Mae hyn yn caniatáu i bobl gadarnhau pa fusnesau sydd wedi'u cofrestru fel RBCAs a'r gwaith y maent wedi'u cofrestru i'w wneud.

Mae'r gofrestr yn dangos:

• enw a chyfeiriad yr RBCA
• y math o waith rheoli adeiladu y mae'r RBCA wedi'i gofrestru i'w wneud
• dyddiad dechrau a gorffen cofrestru
• manylion unrhyw amodau cofrestru

Cewch chwilota trwy'r gofrestr o RBCAs ar gov.uk.

Gellir tynnu RBCA o'r gofrestr os:

• yw'r busnes yn stopio gwneud gwaith rheoli adeiladu a reoleiddir ac yn gofyn am gael ei dynnu oddi ar y gofrestr
• nad ydych yn adnewyddu eich cofrestriad
• mae cofrestriad RBCA yn cael ei atal neu ei ganslo gan y BSR

Os tynnir RBCA oddi ar y gofrestr, gall y BSR gadw rhywfaint o wybodaeth yn unol â'u polisi cadw data.

I ofyn am dynnu eich manylion oddi ar y gofrestr, dylech ffonio'r BSR ar 0300 790 6787

Os bydd amgylchiadau'n newid, rhaid i chi hysbysu'r BSR o fewn 28 diwrnod o unrhyw newid sy'n berthnasol i'ch cofrestriad. Mae'r manylion y mae'n rhaid eu hysbysu yn cynnwys:

• newid strwythur rheoli
• newid cyfarwyddwr neu bartner
• newid perchnogaeth;
• newid i'r prif gyswllt ar gyfer RBCA
• unrhyw gosbau proffesiynol gan gyrff eraill
• unrhyw euogfarnau troseddol sydd heb eu disbyddu ar gyfer naill ai perchnogion, cyfarwyddwyr, partneriaid neu uwch reolwyr y busnes
• os yw'r RBCA yn rhoi'r gorau i fasnachu am unrhyw reswm

Gallwch wneud newidiadau i'ch manylion drwy ffonio'r BSR ar 0300 790 6787. Yna byddant yn anfon dolen atoch gyda chyfarwyddiadau ar sut i gwblhau a llwytho eich newidiadau i'w system.

Nid yw newid manylion eich RBCA yn gofyn i chi ailgofrestru'r busnes. Dim ond bob pedair blynedd y byddai angen i chi ailgofrestru pan fyddai y cofrestriad yn dod i ben fel arall.

Ni allwch drosglwyddo cofrestriad RBCA i fusnes arall.