Cofnodion cyfarfod Pwyllgor Ymgynghorol Cafcass Cymru: 8 Mawrth 2023

• Jackie Murphy, (Cadeirydd), TGP Cymru
• Helal Uddin, Tîm Cymorth Lleiafrifoedd Ethnig ac Ieuenctid Cymru (EYST Cymru)
• Aiden Jones, Bwrdd Pobl Ifanc Cyfiawnder Teuluol
• Andrew Willcox, Bwrdd Pobl Ifanc Cyfiawnder Teuluol
• Jennifer Gibbon-Lynch, Bwrdd Pobl Ifanc Cyfiawnder Teuluol 
• Paul Apreda, FNF Both Parents Matter Cymru
• Sarah Coldrick, Cymdeithas Maethu a Mabwysiadu Cymru
• Caroline Rawson, Prosiect Cynghori ar Anghenion Arbennig (SNAP) Cymru
• Tracey Holdsworth, NSPCC Cymru
• Gareth Jenkins, Cynrychiolydd ADSS
• Neil Pring, HMCTS
• HHJ Jayne Scannell, Y Farnwriaeth
• Emma Phipps-Magill, Voices from Care
• Nigel Brown, Cafcass Cymru
• Matthew Pinnell, Cafcass Cymru
• De Litchfield, Cafcass Cymru
• Lucy Roberts,  Cafcass Cymru (Ysgrifenyddiaeth)

Croesawodd y Cadeirydd bawb i'r cyfarfod. Gan fod rhai o'r aelodau yn bresennol am y tro cyntaf, gofynnodd y Cadeirydd i bob aelod gyflwyno ei hun a'i rôl.

Derbyniwyd ymddiheuriadau gan:

• Sean O’Neill, Plant yng Nghymru
• Sharon Lovell, Y Gwasanaeth Eiriolaeth Ieuenctid Cenedlaethol (NYAS)

Cytunwyd. Nid oedd unrhyw newidiadau i’r cofnodion ac nid oedd unrhyw faterion yn codi.

Darparodd Nigel drosolwg o'r atgyfeiriadau a'r data perfformiad a oedd yn cynnwys dau adroddiad ar wahân. Roedd yr adroddiad cyntaf yn cynnwys y set arferol o ddata a rennir ag aelodau ac roedd yr ail adroddiad yn darparu data ar y Cynllun Peilot Braenaru yng Ngogledd Cymru.

Cafwyd trafodaeth fanwl wedi hynny, ac ymatebodd Nigel a Matthew i gwestiynau a godwyd gan aelodau'r Pwyllgor.

Rhoddodd Matthew drosolwg o Gynllun Peilot y Grŵp Gweithredu Tryloywder ar gyfer Gohebu a lansiwyd ar 30 Ionawr mewn tri llys – Caerdydd, Leeds a Carlisle, am gyfnod o 12 mis. Nod y Cynllun Peilot yw sicrhau bod “yr egwyddor tryloywder” ar waith – sy’n golygu y caniateir i newyddiadurwyr cymeradwy a blogwyr cyfreithiol ohebu ar yr hyn y byddant yn ei weld ac yn ei glywed yn y llys (o fewn paramedrau penodol). Mae’r Canllawiau yn egluro y bydd yn rhaid i unrhyw ohebu sicrhau nad oes modd adnabod y plentyn/plant sy'n gysylltiedig â’r achos.

Bydd y Cynllun Peilot yn gymwys i ddechrau ar gyfer mathau penodol o achosion cyfraith gyhoeddus cyn cael ei ymestyn i achosion cyfraith breifat ar ddyddiad nad yw wedi'i gadarnhau eto. Caiff y cynllun peilot ei adolygu ar ôl 12 mis.

Dywedodd Matthew fod y cyfryngau wedi gohebu ar sawl achos. Bydd Cafcass Cymru yn parhau i roi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r pwyllgor wrth i’r cynllun peilot fynd rhagddo.

Rhoddodd Aiden ac Andrew gyflwyniad ardderchog ar farn plant sy'n gysylltiedig ag achosion llys teulu ar Gynllun Peilot TIG ar gyfer Gohebu gan y Cyfryngau. Roedd eu sylwadau yn ddefnyddiol iawn i'r pwyllgor.

Diolchodd y Cadeirydd ac aelodau'r Pwyllgor Cynghori i Aiden ac Andrew am eu cyflwyniad ardderchog a gafodd effaith fawr arnynt.

Rhoddodd Nigel y wybodaeth ddiweddaraf yn dilyn ail-lansiad swyddogol y PLO ar 16 Ionawr, lle tynnodd Llywydd yr Is-adran Teuluoedd sylw at yr angen i bawb sy'n ymwneud ag achosion plant cyfraith gyhoeddus ailgysylltu ag egwyddorion craidd yr Amlinelliad Cyfraith Gyhoeddus.

Mae Cafcass Cymru wedi amlygu chwe maes ffocws allweddol ac ers yr ail-lansiad, bu'n gweithio gyda staff i sicrhau eu bod yn deall beth a ddisgwylir ganddynt. Gwnaed hyn drwy gyfres o weithdai â phob aelod o staff sy'n ymwneud â chyfraith gyhoeddus, gan roi'r cyfle i ddeall neges a disgwyliadau'r Llywydd. Mae cynlluniau ar y gweill ar hyn o bryd i weithio gyda Barnwr Cyswllt Cymru a thri Barnwr Teulu Dynodedig i hwyluso gweithdy ar y cyd i drafod dull gweithredu Cymru. Bydd Cafcass Cymru yn parhau i roi’r wybodaeth ddiweddaraf am gynnydd i’r pwyllgor.

Rhoddodd Matthew y wybodaeth ddiweddaraf am y Prosiect Peilot Gweithio Gyda'n Gilydd dros Blant (WT4C).

Cafodd rhaglen WT4C ei chreu er mwyn helpu aelodau o deuluoedd i ddeall beth sydd ei angen fwyaf ar eu plant yn dilyn cais i'r llys, pan fyddant yn gwneud trefniadau i dreulio amser gyda rhieni sydd wedi gwahanu ac aelodau pwysig eraill o'r teulu.

Mae’r Weinyddiaeth Gyfiawnder wedi cytuno i ariannu prosiect peilot am 18 mis a fydd yn gwneud dau newid sylweddol i’r rhaglen. Fel rhan o'r newid cyntaf, bydd y ffi o £180 yn cael ei dileu a bydd y rhaglen ar gael yn rhad ac am ddim i bawb yn ystod y prosiect peilot.

Yn ail, yn flaenorol, byddai angen gorchymyn llys yn cytuno y dylai'r unigolion gymryd rhan yn y rhaglen yn dilyn y gwrandawiad cychwynnol. Fodd bynnag, gall ymarferwyr Cafcass Cymru bellach atgyfeirio rhieni/gofalwyr at y rhaglen unwaith y bydd cais y llys wedi’i dderbyn ac ar ôl cwblhau gwiriadau diogelu. Mae hyn yn golygu y gall y rhaglen fod ar gael yn llawer cynt yn y broses mewn achosion lle nad oes unrhyw bryderon diogelu, a fydd o fudd i lawer o blant a phobl ifanc. Bydd Matthew yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Pwyllgor Cynghori am gynnydd y cynllun peilot.

Rhoddodd Nigel y wybodaeth ddiweddaraf i’r Pwyllgor Cynghori am yr heriau presennol o ran recriwtio gweithwyr cymdeithasol sy'n meddu ar sgiliau a phrofiad addas. Mae hyn oherwydd y prinder gweithwyr cymdeithasol yng Nghymru sy'n cael effaith ar Cafcass Cymru ac o fewn awdurdodau lleol.

Bydd Cafcass Cymru yn treialu menter newydd i recriwtio “Gweithwyr Cymdeithasol dan Hyfforddiant”, gan eu noddi i gwblhau cwrs gradd Gwaith Cymdeithasol y Brifysgol Agored yn dechrau ym mis Hydref 2023.

Mewn ymateb i'r pwyntiau a godwyd gan Paul Apreda, cadarnhawyd y canlynol:

1. Bydd cyfarfodydd y Pwyllgor Cynghori yn dal i gael eu cynnal ar MS Teams gan fod y dull hwn wedi gwella presenoldeb mewn cyfarfodydd. Trefnwyd y cyfarfodydd nesaf ar gyfer; 05 Mehefin: 16:00 – 17:30 a 07 Tachwedd: 16:00 – 17:30
2. Nid yw Cafcass Cymru yn caniatáu i ymarferwyr wneud recordiadau sain o gyfweliadau â rhieni.
3. Mae Cafcass Cymru yn parhau i weithio gyda’r Weinyddiaeth Gyfiawnder a HMCTS i ddatblygu Dangosyddion Perfformiad Allweddol sy’n canolbwyntio ar ganlyniadau.

Yn olaf, manteisiodd y Cadeirydd ar y cyfle i hysbysu aelodau'r pwyllgor cynghori y bydd yn ymddeol ac y bydd yn rhoi'r gorau i'w rôl fel Cadeirydd yn dilyn y cyfarfod ar 5 Mehefin. Diolchodd Nigel i'r Cadeirydd am ei gwaith caled a'i chefnogaeth gan ddymuno'r gorau iddi. Ategwyd hyn gan bob un o aelodau'r pwyllgor.

Gan nad oedd unrhyw fater arall i’w drafod, daethpwyd â’r cyfarfod i ben.