TermCymru

75660 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn ôl trefn yr wyddor.
Cymraeg: niwed corfforol difrifol
Saesneg: GBH
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: grievous bodily harm
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Mehefin 2011
Cymraeg: niwed corfforol difrifol
Saesneg: grievous bodily harm
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: GBH
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Mehefin 2011
Cymraeg: niwed corfforol difrifol
Saesneg: GBH
Statws A
Pwnc: Cyfreithiol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Dyma'r acronym a ddefnyddir yn gyffredin yn Saesneg am 'grievous bodily harm'. Argymhellir defnyddio'r term llawn yn Gymraeg hyd y bo modd, ond gellid defnyddio'r ffurf GBH mewn amgylchiadau eithriadol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Rhagfyr 2017
Cymraeg: niwed corfforol difrifol
Saesneg: grievous bodily harm
Statws A
Pwnc: Cyfreithiol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Defnyddir yr acronym GBH yn gyffredin yn Saesneg. Argymhellir defnyddio'r term llawn yn Gymraeg hyd y bo modd, ond gellid defnyddio'r ffurf GBH mewn amgylchiadau eithriadol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Rhagfyr 2017
Cymraeg: Niwed Cudd
Saesneg: Hidden Harm
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Nid yw'r ddogfen "Hidden Harm" a gyhoeddwyd gan y Cyngor Cynghorol ar Gamddefnyddio Cyffuriau yn 2003 wedi'i chyfieithu.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Chwefror 2005
Cymraeg: niwed cyfreithadwy
Saesneg: actionable harm
Statws C
Pwnc: Cyfreithiol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Hydref 2011
Cymraeg: niwed i fuddiannau masnachol
Saesneg: prejudice to commercial interests
Statws C
Pwnc: Crefydd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Tachwedd 2007
Cymraeg: niwed i’r claf
Saesneg: patient harm
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Gellid defnyddio “niwed i gleifion”, gan ddibynnu ar y cyd-destun.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Mehefin 2015
Cymraeg: niwed i'r ymennydd
Saesneg: brain damage
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Hydref 2009
Cymraeg: niwed i’r ymennydd yn gysylltiedig ag alcohol
Saesneg: alcohol-related brain damage
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Mehefin 2015
Cymraeg: niwed moesol
Saesneg: moral harm
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Chwefror 2021
Cymraeg: niwed nad yw'n gysylltiedig â COVID
Saesneg: non-Covid harms
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Mawrth 2021
Cymraeg: niwed na ellir ei wrthdroi
Saesneg: irreversible harm
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Bydd y cynigion yn sicrhau gofal effeithiol drwy osgoi ymyriadau meddygol diangen y gallai fod angen eu gwrthdroi yn y dyfodol. Gall y cynigion hefyd leihau nifer yr achosion o niwed na ellir ei wrthdroi a allai ddeillio o driniaeth.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Gorffennaf 2024
Cymraeg: niwed personol
Saesneg: personal injury
Statws C
Pwnc: Cyfreithiol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Hydref 2011
Cymraeg: niwed sylweddol
Saesneg: substantial harm
Statws B
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Ym maes diogelu plant ac oedolion. Sylwer bod angen gwahaniaethu rhwng significant harm (niwed arwyddocaol) a substantial harm (niwed sylweddol) yn y maes hwn.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Ebrill 2023
Cymraeg: niwed sylweddol
Saesneg: material detriment
Statws C
Pwnc: Cyfreithiol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Rhagfyr 2004
Cymraeg: niwed sy'n gysylltiedig â gamblo
Saesneg: gambling-related harm
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Mai 2022
Cymraeg: niweidio buddiannau
Saesneg: prejudice interests
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Hydref 2011
Cymraeg: niweidio erlyniad
Saesneg: prejudice a prosecution
Statws A
Pwnc: Cyfreithiol
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Awst 2003
Cymraeg: niwmonia
Saesneg: pneumonia
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Hydref 2004
Cymraeg: niwroadsefydlu
Saesneg: neurorehabilitation
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2008
Cymraeg: niwro-adsefydlu
Saesneg: neurorehabilitation
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Neurorehabilitation is a complex medical process which aims to aid recovery from a nervous system injury, and to minimize and/or compensate for any functional alterations resulting from it
Cyd-destun: £1.2 miliwn sydd wedi'i fuddsoddi i wella gwasanaethau niwro-adsefydlu ar hyd a lled Cymru.
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Ebrill 2017
Cymraeg: niwroamrywiaeth
Saesneg: neurodiversity
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Yr holl sefyllfaoedd niwrolegol a geir yn y rhywogaeth ddynol, gan gynnwys cyflyrrau fel awtistiaeth yn ogystal â’r rheini sy’n niwronodweddiadol.
Nodiadau: Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Hydref 2020
Cymraeg: niwroanabledd
Saesneg: neurodisability
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Term cyffredinol sy'n gysylltiedig ag amhariadau ar y system nerfol, gan gynnwys cyflyrau fel parlys yr ymennydd, awtistiaeth ac epilepsi.
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Tachwedd 2023
Cymraeg: niwroanabledd difrifol
Saesneg: severe neurodisability
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2023
Cymraeg: niwrobioleg
Saesneg: neurobiology
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Awst 2014
Cymraeg: niwrobiolegydd
Saesneg: neurobiologist
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Awst 2014
Cymraeg: niwroddatblygiadol
Saesneg: neurodevelopmental
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Medi 2022
Cymraeg: niwrofasgwlaidd
Saesneg: neurovascular
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2008
Cymraeg: niwroffibromatosis
Saesneg: neurofibromatosis
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Yn ystod ei gyrfa ymchwil, bu'n canolbwyntio ar nifer o anhwylderau genetig, yn enwedig niwroffibromatosis.
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Gorffennaf 2017
Cymraeg: niwroffisioleg
Saesneg: neurophysiology
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ionawr 2006
Cymraeg: niwroffisiolegydd clinigol
Saesneg: clinical neurophysiologist
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Medi 2003
Cymraeg: niwrogadarnhaol
Saesneg: neuroaffirming
Statws B
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Ffurf gywasgedig ar y term llawn neurodiversity affirming / cadarnhaol am niwroamrywiaeth yw hon. Gall y ffurf hon fod yn adferf yn ogystal ag yn ansoddair.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Gorffennaf 2024
Cymraeg: niwrolawdriniaeth
Saesneg: neurosurgery
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Hydref 2004
Cymraeg: niwrolawdriniaeth bediatrig
Saesneg: paediatric neurosurgery
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Rhagfyr 2004
Cymraeg: niwrolawfeddyg
Saesneg: neurosurgeon
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2008
Cymraeg: niwroleg
Saesneg: neurology
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Chwefror 2006
Cymraeg: Niwrolegydd Pediatrig
Saesneg: Paediatric Neurologist
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Rhagfyr 2010
Cymraeg: niwronodweddiadol
Saesneg: neurotypical
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diffiniad: Sefyllfa niwrolegol sydd o fewn yr ystod arferol ar gyfer y rhywogaeth ddynol. Fel arfer, defnyddir y term i olygu pobl nad ydynt ar y sbectrwm awtistiaeth.
Nodiadau: Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Hydref 2020
Cymraeg: niwropatholeg
Saesneg: neuropathology
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Gorffennaf 2006
Cymraeg: niwroplastigedd
Saesneg: neuroplasticity
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mai 2011
Cymraeg: niwroradioleg
Saesneg: neuroradiology
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2008
Cymraeg: niwroseiciatreg
Saesneg: neuropsychiatry
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Seiciatreg sy'n ymwneud â materion niwrolegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Mawrth 2024
Cymraeg: niwrowahaniaeth
Saesneg: neurodivergence
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: niwrowahaniaethau
Diffiniad: Unrhyw sefyllfa niwrolegol yn y rhywogaeth ddynol, er enghraifft awtistiaeth, sy’n wahanol i sefyllfaoedd niwronodweddiadol.
Nodiadau: Gall y term Cymraeg hwn fod yn enw torfol ac yn enw rhif. Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Hydref 2022
Cymraeg: niwrowahanol
Saesneg: neurodivergent
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diffiniad: Disgrifiad o unrhyw sefyllfa niwrolegol yn y rhywogaeth ddynol, er enghraifft awtistiaeth, sy’n wahanol i sefyllfaoedd niwronodweddiadol.
Nodiadau: Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Hydref 2022
Cymraeg: niwrowyddorau
Saesneg: neurosciences
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ionawr 2006
Cymraeg: niwrowyddorau pediatrig
Saesneg: paediatric neurosciences
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Chwefror 2006
Cymraeg: niwsans cyhoeddus
Saesneg: public nuisance
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Rhagfyr 2005
Cymraeg: niwtraliaeth maethynnau
Saesneg: nutrient neutrality
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Ymagwedd ym maes datblygu, pan gymerir camau i beri nad yw datblygiadau'n cyflwyno llwythi maethynnau ychwanegol i ddŵr gwastraff, neu i liniaru effaith cyflwyno llwythi maethynnau ychwanegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Ionawr 2024
Cymraeg: niwtral o ran cost
Saesneg: cost neutral
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Chwefror 2009