Adeiladu tai newydd: Gorffennaf i Fedi 2019

Mae'r wybodaeth am adeiladu tai newydd yn seiliedig ar adroddiadau arolygwyr adeilad yr awdurdodau lleol a'r Cyngor Cenedlaethol Adeiladu Tai (NHBC). Dylid trin data fesul deiliadaeth gyda gofal (gweler y nodiadau).

Anheddau newydd a ddechreuwyd

• Dechreuwyd 1,724 o anheddau newydd yn ystod Gorffennaf i Fedi 2019, 2% yn fwy na’r tri mis blaenorol a 20% yn fwy na’r un chwarter yn 2018.
• Dechreuwyd 6,134 o anheddau newydd rhwng Gorffennaf a Medi 2019, 4% yn uwch nag yn y cyfnod Hydref 2018 i Fedi 2018.

Anheddau newydd a gwblhawyd

• Cwblhawyd 1,391 o anheddau newydd yng Nghymru yn ystod Gorffennaf i Fedi 2019, 13% yn llai na’r tri mis blaenorol ond 7% yn uwch na’r un chwarter yn 2018.
• Rhwng Hydref 2018 a Medi 2019, cwblhawyd 5,905 o anheddau newydd, 2% yn is na’r cyfnod Hydref 2017 i Fedi 2018.
• Cynyddodd nifer yr anheddau 3 ystafell wely 3% o gymharu â’r un chwarter yn 2018, ac yn cynrychioli 39% o’r cyfanswm a gwblhawyd.
• Gostyngodd nifer yr anheddau 2 ystafell wely 5% o'i gymharu â'r un chwarter yn 2018. Roeddent yn cynrychioli 19% o’r cyfanswm a gwblhawyd.

Anheddau newydd a gwblhawyd fesul deiliadaeth

Dylid trin y ffigyrau fesul deiliadaeth yn ofalus gan y credir ei fod yn tan gyfrif nifer y tai newydd yn y sector gymdeithasol ac awdurdodau lleol, ond yn gor-gyfrif nifer y tai newydd yn y sector breifat a landlordiaid cymdeithasol cofrestredig (gweler y nodiadau).

• Cofnodwyd fod 79% o’r holl anheddau newydd a gwblhawyd yn ystod y chwarter hwn yn y sector breifat, 21% gan Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig a 0.4% gan awdurdodau lleol.
• Rhwng Hydref 2018 a Medi 2019, gostyngodd nifer yr anheddau a gwblhawyd gan y sector breifat 10% o gymharu a’r cyfnod Hydref 2017 i Fedi 2018; cynyddodd nifer yr anheddau a gwblhawyd gan Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig 44%.

Nodiadau

Mae'r data hwn yn seiliedig ar adroddiadau archwilwyr adeiladu awdurdodau lleol a'r Cyngor adeiladu tai cenedlaethol (NHBC) sy’n arolygwr preifat cymeradwy. Nid yw'n cynnwys gwybodaeth oddi wrth arolygwyr preifat cymeradwy eraill. Mae'n anodd weithiau i swyddogion rheoli adeiladu a’r NHBC sy'n cofnodi'r data i nodi daliadaeth derfynol arfaethedig yr eiddo (sy’n sail ar gyfer y wybodaeth am ddeiliadaeth). Gall hyn arwain at dan gyfrif  tai newydd yn y sector cymdeithasol a gor-gyfrif ar gyfer y sector breifat. O fewn y sector gymdeithasol, gall hefyd arwain at dan gyfrif tai newydd gan awdurdodau lleol a gor-gyfrif tai landlordiaid cymdeithasol. Felly dylid trin y data daliadaeth yn ofalus.

Caiff y gostyngiadau yn nifer yr anheddau newydd a ddechreuwyd ac a gwblhawyd eu dylanwadu gan amrywiadau chwarterol gan gynnwys amseru dechrau a chwblhau safleoedd mawr mewn rhai awdurdodau a ffactorau tymhorol fel gwyliau a thywydd. Nid yw'r ystadegau hyn wedi'u haddasu'n dymhorol.

Rydym hefyd yn cyhoeddi ystadegau ar wahân ar ddarpariaeth tai fforddiadwy. Mae'r ffigurau'n cwmpasu'r holl unedau tai fforddiadwy ychwanegol, p'un ai drwy adeiladu o'r newydd, prynu, caffael, prydlesu neu addasu anheddau presennol.