Neidio i'r prif gynnwy

TermCymru

332 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn ôl perthnasedd.
Cymraeg: Iaith Fyw: Iaith Byw
Statws A
Pwnc: Diwylliant & celfyddydau
Cyd-destun: Strategaeth ar gyfer y Gymraeg. Cyhoeddwyd gan Lywodraeth Cynulliad Cymru, Rhagfyr 2010.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Rhagfyr 2010
Cymraeg: iaith ddifrïol
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Gorffennaf 2012
Cymraeg: iaith ychwanegol
Statws B
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: ieithoedd ychwanegol
Diffiniad: Iaith y mae plentyn yn ei chlywed yn ychwanegol at iaith y cartref.
Nodiadau: Gall y termau second language / ail iaith a language 2 (L2) / iaith 2 fod yn gyfystyr.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mawrth 2024
Cymraeg: iaith gydosod
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Saesneg: body language
Cymraeg: iaith y corff
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Ebrill 2008
Cymraeg: iaith grynoadol
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: iaith hanfodol
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: ieithoedd hanfodol
Cyd-destun: Gwelwyd bod manteision sylweddol o ran rhyngweithio goddefol ac anogol, ond nad oedd manteision o ran faint yr oedd rhieni’n siarad, o ran amrywiaeth y siarad hwnnw, o ran iaith a arweinir gan rieni nac o ran iaith hanfodol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Chwefror 2016
Cymraeg: iaith ddiofyn
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: iaith dogfen
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: mynegi ieithyddol
Statws B
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Troi syniadau yn eiriau a brawddegau ystyrlon gan ddefnyddio geirfa a gramadeg gywir.
Cyd-destun: Yng nghyd-destun iaith, lleferydd a chyfathrebu mae "iaith" yn cynnwys derbyn ieithyddol, sef deall iaith lafar (neu ysgrifenedig) gan gynnwys deall geirfa a gramadeg, yn ogystal â mynegi ieithyddol, sef troi syniadau yn eiriau a brawddegau ystyrlon gan ddefnyddio geirfa a gramadeg gywir.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mawrth 2024
Cymraeg: iaith ryweddol
Statws B
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Geirfa sydd â thuedd tuag at ryw neu rywedd penodol. Er enghraifft, geirfa yn cynnwys elfen mewn gair neu ymadrodd sy'n awgrymu rhywedd y person mwyaf addas ar gyfer cyflawni rhyw rôl (ysgrifenyddes, dyn tân). Gall elfennau gramadegol eraill yn y Gymraeg, fel treigliadau, awgrymu rhywedd hefyd.
Nodiadau: Cymharer â gender-neutral language / iaith rywedd-niwtral
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ebrill 2024
Saesneg: home language
Cymraeg: iaith y cartref
Statws B
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: ieithoedd y cartref
Diffiniad: Iaith y mae plentyn yn ei chlywed yn amgylchedd ei gartref.
Nodiadau: Gall y termau mother tongue / mamiaith, first language / iaith gyntaf a language 1 (L1) / iaith 1 fod yn gyfystyr hefyd.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mawrth 2024
Cymraeg: iaith frodorol
Statws B
Pwnc: Diwylliant & celfyddydau
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: ieithoedd brodorol
Diffiniad: Iaith a siaredir gan bobl frodorol.
Nodiadau: Gweler y cofnod am indigenous people am ddiffiniad o'r cysyniad hwnnw.
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Tachwedd 2020
Cymraeg: caffael iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Mehefin 2009
Cymraeg: mentrau iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: Mae defnyddio ‘mentrau iaith’ wedi’i italeiddio mewn dogfennau Saesneg hefyd yn briodol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Gorffennaf 2010
Cymraeg: menter iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Mae defnyddio ‘menter iaith’ wedi’i italeiddio mewn dogfennau Saesneg hefyd yn briodol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Gorffennaf 2010
Cymraeg: Iaith a Chwarae
Statws C
Pwnc: Addysg
Diffiniad: LAP
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Medi 2007
Cymraeg: Brocer Iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Er enghraifft, plant i fewnfudwyr sy'n cyfieithu i'w rhieni.
Cyd-destun: Lluosog: Broceriaid Iaith.
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Ionawr 2009
Cymraeg: oedi wrth ddatblygu iaith
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Anhwylder iaith lle bydd plentyn yn methu â datblygu galluoedd iaith yn y cyfnod arferol a nodir sy'n addas ar gyfer ei oedran.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mawrth 2024
Cymraeg: datblygiad iaith
Statws B
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mawrth 2024
Cymraeg: amgodio iaith
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: Y Fforwm Iaith
Statws A
Pwnc: Diwylliant & celfyddydau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Hydref 2005
Cymraeg: trochi iaith / ieithyddol
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Hydref 2004
Cymraeg: menter iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Cyd-destun: Mae defnyddio ‘menter iaith’ wedi’i italeiddio mewn dogfennau Saesneg hefyd yn briodol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Gorffennaf 2010
Cymraeg: mentrau iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: Mae defnyddio ‘mentrau iaith’ wedi’i italeiddio mewn dogfennau Saesneg hefyd yn briodol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Gorffennaf 2010
Saesneg: language line
Cymraeg: llinell iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Language line is a telephone interpreting service to help people who may have a difficulty in speaking or understanding English to communicate.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Mai 2005
Cymraeg: cynllunio ieithyddol
Statws C
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Ebrill 2010
Cymraeg: cynnydd ieithyddol
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Mae'r Strategaeth hefyd yn cydnabod bod cynnydd ieithyddol cadarn drwy bob cyfnod o addysg yn cynnig yr amodau gorau i ddatblygu dinasyddion dwyieithog y dyfodol.
Nodiadau: Term sy'n destun proses safoni ar hyn o bryd, mewn perthynas â'r cwricwlwm addysg newydd. Mae'n bosibl y bydd y term hwn yn newid cyn hir.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mehefin 2018
Cymraeg: cynnydd ieithyddol
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Mae'r Strategaeth hefyd yn cydnabod bod cynnydd ieithyddol cadarn drwy bob cyfnod o addysg yn cynnig yr amodau gorau i ddatblygu dinasyddion dwyieithog y dyfodol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Tachwedd 2018
Cymraeg: trosglwyddo iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Tachwedd 2004
Cymraeg: dewis iaith
Statws B
Pwnc: Diwylliant & celfyddydau
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mawrth 2024
Cymraeg: iaith rhaglennu
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: derbyn ieithyddol
Statws B
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Deall iaith lafar (neu ysgrifenedig), gan gynnwys deall geirfa a gramadeg.
Cyd-destun: Yng nghyd-destun lleferydd, iaith a chyfathrebu mae "iaith" yn cynnwys derbyn ieithyddol, sef deall iaith lafar (neu ysgrifenedig) gan gynnwys deall geirfa a gramadeg, yn ogystal â mynegi ieithyddol, sef troi syniadau yn eiriau a brawddegau ystyrlon gan ddefnyddio geirfa a gramadeg gywir.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mawrth 2024
Cymraeg: dewis iaith
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Saesneg: sign language
Cymraeg: iaith arwyddion
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: i'r byddar
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Mehefin 2003
Cymraeg: iaith wreiddiol
Statws A
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: ieithoedd gwreiddiol
Diffiniad: Yr iaith y mae testun ynddi, sydd i'w gyfieithu i iaith arall.
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Ionawr 2020
Cymraeg: iaith darged
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: iaith darged
Statws A
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: ieithoedd targed
Diffiniad: Yr iaith y mae testun yn cael ei chyfieithu iddi.
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Ionawr 2020
Cymraeg: Y Gymraeg
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Hydref 2011
Cymraeg: iaith gwaith
Statws C
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: e.e. wrth sôn am yr iaith Gymraeg yn cael ei defnyddio fel iaith gwaith o ddydd i ddydd yn y gweithle.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Chwefror 2006
Cymraeg: Pwyllgor Therapi Lleferydd ac Iaith Cyfrwng Cymraeg
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: WLSLTC
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Rhagfyr 2003
Cymraeg: iaith rywedd-niwtral
Statws B
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Geirfa sy'n osgoi tuedd tuag at ryw neu rywedd penodol.
Nodiadau: Cymharer â gendered language / iaith ryweddol. Gall 'iaith niwtral o ran rhywedd' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau. 
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ebrill 2024
Cymraeg: iaith farcio
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: Canolfan Cefnogi Iaith, Astudiaethau Dwyieithrwydd a Pheirianneg Iaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Ebrill 2006
Cymraeg: Cynllunio Ieithyddol Cymwysedig
Statws C
Pwnc: Diwylliant & celfyddydau
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Ebrill 2006
Cymraeg: Strategaeth ar gyfer yr Iaith Gymraeg
Statws A
Pwnc: Diwylliant & celfyddydau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Dogfen Bwrdd yr Iaith Gymraeg Rhag. 1996
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Awst 2002
Cymraeg: un o safonau’r Gymraeg
Statws C
Pwnc: Cyfreithiol
Cyd-destun: Mesur Arfaethedig y Gymraeg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Medi 2010
Cymraeg: Iaith Arwyddion Prydain
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: BSL
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Ebrill 2003
Cymraeg: Cydgysylltydd Iaith Dalgylchol
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Mai 2012
Cymraeg: plant cyfyngedig eu hiaith
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: Anghenion dros dro – plant cyfyngedig eu hiaith sydd â sgiliau iaith a lleferydd anaeddfed nad ydynt wedi datblygu'n dda. Mae'n bosibl eu bod yn cael trafferth deall iaith, bod ganddynt lai o eirfa, eu bod yn defnyddio brawddegau byrrach ac efallai nad yw eu lleferydd yn glir. O gael y cymorth cywir, mae plant ag anghenion dros dro yn debygol o ddal i fyny â'u cyfoedion;
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Chwefror 2016